ەڭبەكشىقازاق اۋداندىق اكىمدىگىنىڭ ايتۋىنشا، قىسقا مەرزىم ىشىندە «Alma Mater Fields» ج ش س ءوز تاجىريبەسىندە قارقىندى ب ا ق ءوسىرۋدىڭ تيىمدىلىگىن كورسەتتى. سەرىكتەستىك باقتارى اششىساي، تاۋسۇگىر، قىزىلشارىق اۋىلدارىندا ورنالاسقان.
ماسەلەن، قىزىلشارىق اۋىلىندا ورنالاسقان باقتا الما 2017 جىلى وتىرعىزىلا باستادى. «گالا»، «گولدەن دەليشەس»، «گرەنني سميت»، «فۋدجي» جانە باسقا دا جوعارعى سورتى كوشەتتەر تەز جەرسىندى. 126 گەكتار القاپتاعى جاس الما باعى ارنايى تورمەن قاپتالعان. بۇل تور اعاشتاردىڭ جەمىستەرىن قۇستاردان، بۇرشاقتان قورعاپ تۇرادى، سول سياقتى ىستىقتان دا قورعايتىن مۇمكىندىگى بار. باقتاعى المالاردىڭ وتىرعىزىلعانىنا 3-4 جىل بولعان. وتكەن جىلى ب ا ق وسىرۋشىلەر ءار گەكتارىنان 40 تونناعا جۋىق توننا الما الدى.
– ءبىر گەكتاردا 4200 الما كوشەتى ءوسىپ تۇر. ولاردىڭ بيىكتىگى 3،5 مەترگە جەتەدى. جەمىس اعاشتارىنىڭ ارالىعى 80 سم. بۇل - ينتەنسيۆتى باقتىڭ سيپاتتارىنىڭ ءبىرى. اعاشتار اراسىنداعى ارالىق ولاردىڭ نىعايىپ، وسۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل ءبىر جاعىنان جەر ۋچاسكەسىن ۇنەمدى پايدالانۋعا، ەكىنشى جاعىنان مول ءونىم الۋعا جاعداي جاسايدى، – دەيدى شارۋاشىلىق باسقارۋشىسى راشيد اتامباي.
ونىڭ ايتۋىنشا، باقتا تامشىلاتىپ سۋارۋ تەحنولوگياسى قولدانىلادى. ءار اعاشقا كۇنىنە 12 ليتر سۋ جۇمسالادى. بارلىعى اۆتوماتتى قۇرىلعىلارمەن جۇيەلەنەدى، ونى ءبىر عانا ادام باسقارادى. تاعى ءۇش ادام سۋارۋ قۇبىرلارىنىڭ قوقىسقا، توپىراققا تولىپ قالماۋىن قادالاپ وتىرادى.
الما اعاشتارعا مينەرالدى تىڭايتقىشتار قولدانىلادى، بۇل ءوز كەزەگىندە ولاردى زيانكەستەردەن قورعاۋعا ىقپال ەتەدى. بۇل جۇمىسقا پولشادان ارنايى وقىپ كەلگەن اگرونوم جۇماش ەركەتاڭ جاۋاپ بەرەدى. ب ا ق ءوسىرۋدىڭ وزىق تەحنولوگياسىنىڭ ەرەكشەلىگىن مەڭگەرگەن مامان شەتەلدىك ماماندارمەن تاجىريبە الماسىپ، بىلىكتىلىگىن شىڭداپ وتىرادى، ءسويتىپ وتاندىق ب ا ق شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا ءوز ۇلەسىن قوسىپ كەلەدى.
كۇزگى جيىن-تەرىن جۇمىستارىنا جەرگىلىكتى تۇرعىنداردان 300-دەي ادام تارتىلادى.
– ب ا ق ءوسىرۋ جۇمىسپەن قامتۋعا جاعداي جاساپ وتىر. بۇل جەردە قازان ايىنىڭ ورتاسىنا دەيىن ىستەيمىز. مۇندا ءار ادام كۇنىنە 800 كگ الما جيناۋى كەرەك. ايلىق جالاقىمىز جاقسى، – دەيدى قىزىلشارىق اۋلىنىڭ تۇرعىنى جازيرا قايناربايەۆا.
ءونىم جيناۋمەن مۇندا جۇمىس اياقتالمايدى، سوندىقتان شارۋاشىلىقتا جىل بويى شامامەن 80-دەي ادام جۇمىس ىستەيدى.
– تور جيناۋدىڭ ءوزى ءبىراز ۋاقىتتى الادى. جەمىس اعاشتارىنىڭ ارتىق بۇتاقتارىن قيۋ دا – ماڭىزدى ءىس. مۇنداي جۇمىستار كوكتەمگە دەيىن جالعاسادى. سونىمەن بىرگە ب ا ق اۋماعىندا ەكى جەمىس-جيدەك قويماسى بار. ونداعى 18 كامەرادا المانى قىسقى جانە جازعى كەزەڭدەردە ساقتاۋعا بارلىق مۇمكىندىك جاسالعان، – دەدى راشيد اتامبايەۆ.
جالپى «Alma Mater Fields» ج ش س ءوزىنىڭ ساتىلاي دامۋىن 2017 جىلدان باستادى. وتكەن 4 جىل ىشىندە كومپانيا 490 گا جەرگە ينتەنسيۆتى ب ا ق وتىرعىزدى، سىيىمدىلىعى 7200 توننالىق 2 جەمىس ساقتايتىن قويما سالدى، قۋاتى ساعاتىنا 1 مىڭ ليتر بولاتىن تىكەلەي سىعىمداۋ ارقىلى شىرىن شىعاراتىن ءوندىرىستى ىسكە قوستى. قازىرگى كەزدە جاڭا جەمىس قويماسىنىڭ جوباسى دايىندالىپ جاتىر. جشس-دا 100-دەن استام تۇراقتى جۇمىس ورنى بار، سول سياقتى 500-دەن استام ماۋسىمدىق جۇمىس ورنى اشىلعان. جوبانىڭ جالپى قۇنى – 12 ملرد. تەڭگە.
اتاپ وتسەك، ەڭبەكشىقازاق اۋدانىندا جەمىس-جيدەك القابى – 7321 گا، شەمىشكەلى-سۇيەكتى داقىلدار – 6828 گا، سونىڭ ىشىندە الما باقتارى – 6161 گا، ونىڭ 2170 گەكتارى – ينتەنسيۆتى ب ا ق. 2020 جىلى اۋدانداعى المانىڭ جالپى جيىنى 49،5 مىڭ توننا بولدى، ونداعى ينتەنسيۆتى باقتان جينالعانى – 10 مىڭ توننا، ورتاشا شىعىمدىلىعى – 74 س/گا، ينتەنسيۆتى باقتاردىڭ ورتاشا ونىمدىلىگى – 84س/گا. المانىڭ «گالا»، «فۋدجي»، «رەد دەليشەس»، «گولدەن دەليشەس»، «دجوناتون»، «گرەنني سميت»، «ايدارەد»، «دجوناگولد»، «دجوناپرينس» جانە ت.ب. سورتتارى وسىرىلەدى. اۋداندا 35 مىڭ توننا سىيىمدىلىقتى جەمىس-جيدەك جانە كوكونىس قويماسى بار.
وبلىستىق اۋىل شارۋاشىلىعى باسقارماسىنىڭ مالىمەتىنشە، وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا الماتى وبلىسىندا باقتار كولەمى 23،7 مىڭ گەكتارعا جەتكەن، سونىڭ ىشىندە 2،8 مىڭ گا – ينتەنسيۆتى ب ا ق. وتكەن جىلى وڭىردە ەسكى باقتاردى جاڭارتۋ ەسەبىنەن 494،1 گا جاڭا ب ا ق وتىرعىزىلدى، سونىڭ ىشىندە 257،6 گا – شەمىشكەلى، ونىڭ 211 گەكتارى – ينتەسيۆتى ب ا ق، سول سياقتى 194 گا ءداندى جەمىس، 1،5 گا – جيدەك، 41 گا – ءجۇزىم.
