بۇگىن اقوردادا كەزەكتى كادرلىق ءاۋىس-تۇيىس بولدى. عاني بەيسەمبايەۆ وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى قىزمەتىنەن كەتىپ، ورنىنا ءماجىلىس دەپۋتاتى جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا تاعايىندالدى. وسى وزگەرىسكە بايلانىستى قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ۇستازى، قوعام بەلسەندىسى ءومىر شىنىبەك ۇلى مەن بەلگىلى پەداگوگ اياتجان احمەتجان ۇلى Dalanews.kz اگەنتتىگىنە پىكىر ءبىلدىرىپ، بۇرىنعى ءمينيستردىڭ جۇمىسىنا باعا بەردى.
بەيسەمبايەۆ - ەڭ ءساتسىز مينيستر
شىنىبەك ۇلىنىڭ سوزىنشە، بەيسەمبايەۆ تۇسىندا مۇعالىمدەرگە قارسى ءتۇرلى ارىز-شاعىم كوبەيگەن.
“عاني بەيسەمبايەۆتى كەيىنگى ونجىلدىقتاعى ەڭ ءساتسىز مينيسترلەردىڭ ءبىرى دەپ ەسەپتەيمىن. ونىڭ تۇسىندا ارزان پيارعا كوپ جول بەرىلدى، ال بەلسەندى پەداگوگتارعا قىسىم كۇشەيدى. ماسەلەن، 2023 جىلى ماعان قاتىستى باس پروكۋراتۋراعا جانە ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە ءارتۇرلى ارىز ءتۇستى. ءتىپتى، الماتىدان مۇلدە تانىمايتىن مەكتەپ ديرەكتورى شىمكەنت قالاسىنىڭ پوليسياسىنا ارىزدانعان. سول جىلى تۇركىستان وبلىسى جەتىساي اۋدانىنداعى مەكتەپ ديرەكتورى مەن شارۋاشىلىق جونىندەگى ورىنباسارى دا سوتقا بەردى. وسىنداي جايتتاردان كەيىن 2023 جىل مەن ءۇشىن ەڭ اۋىر، “ساندالعان” جىل بولدى دەۋگە بولادى”، — دەيدى ول.
سونداي-اق ول ەكس-مينيستردىڭ "نىسانالى مەكتەپ” جوباسىن دا سىنعا الدى.
“بۇل جوبا العاش قابىلدانعان كەزدە شيكىلىگى كوپ بولدى. ماسەلەن، بىلتىر مۇعالىمدەردى ساباق ۇستىندە ونلاين كۋرستار وتۋگە ماجبۇرلەدى. وسىنداي مىسالدار جەتكىلىكتى. سوندىقتان مەن بەيسەمبايەۆتى ەڭ ءساتسىز مينيسترلەردىڭ ءبىرى دەپ ەسەپتەيمىن”، – دەدى ول.
شىنىبەك ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، ءبىلىم جۇيەسىنە تۇبەگەيلى رەفورما قاجەت.
“بىزدە رەفورما دەپ ايتىلعانمەن، پالەن جىلدان بەرى ەشقانداي تۇبەگەيلى وزگەرىس جاسالعان جوق. تەك ايماعامبەتوۆ تۇسىندا ءبىرقاتار يگى باستامالار كوتەرىلدى، كەيىن وكىنىشكە قاراي توقتاپ قالدى. ءبىلىم سالاسىنا ناعىز رەفورما قاجەت. ول ەڭ الدىمەن مامان دايارلاۋ جۇيەسىنەن باستالۋى ءتيىس. ويتكەنى ءمۇعالىمدى دۇرىس دايىنداماي، ساپالى ءبىلىم بەرۋ تۋرالى ايتۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان بۇل سالادا اتقارىلاتىن جۇمىس ءالى دە كوپ”، – دەدى ءومىر شىنىبەك ۇلى.
2 جىل 9 ايدىڭ ىشىندە وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى شاشىلىپ قالدى — اياتجان احمەتجان ۇلى
وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىن 2 جىل 9 اي باسقارعان عاني بەيسەمبايەۆتىڭ جۇمىسىنا قاتىستى پەداگوگ، ءبىلىم سالاسىنىڭ ساراپشىسى اياتجان احمەتجان ۇلى دا سىن ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، مينيستر وزىنە ارتىلعان سەنىمدى اقتاي المادى.
"تامادا مينيستر سويلەپ كەلدى، سويلەپ قوشتاستى. سوزىمەن كەلىپ، سوزىمەن كەتتى. الدىڭعى ءمينيستردىڭ تۇسىندا قابىلدانعان ءبىراز وڭ شەشىمدەردىڭ كۇشىن جويدى. مىسالى، “التىن بەلگىلەرگە” قاتىستى شەشىم، 1-سىنىپقا قابىلداۋ ۋاقىتىن وزگەرتۋ، اقىلى وليمپيادالاردى توقتاتۋ سياقتى ماڭىزدى قادامداردىڭ ءبارى قايتادان السىرەتىلدى"، – دەيدى ول.
اياتجان احمەتجان ۇلىنىڭ سوزىنشە، بەيسەمبايەۆتىڭ نەگىزگى ۋادەلەرى ورىندالماي قالدى. ول بىرنەشە مىسالدى ءتىزىپ بەردى:
• سىنىپ جەتەكشىلىگى ءۇشىن قوسىمشا اقى ءۇش ەسە وسەدى دەگەن ۋادە بەرىلدى، الايدا "ءۇش ەسە تۇگىلى، 3 پايىز دا قوسىلمادى".
• وقۋ باعدارلامالارىن جاڭارتۋ ماسەلەسىندە كەرىسىنشە بەيكاسىبيلىك بايقالدى.
"حيميا، فيزيكا، بيولوگيانى قوسىپ جاراتىلىستانۋ قىلۋ، الگەبرا مەن گەومەتريانى بىرىكتىرۋ – وتپەن سۋدى قوسقانمەن تەڭ"، – دەيدى ساراپشى.
• قاعازباستىلىقتى ازايتۋ ورنىنا، مۇعالىمدەردىڭ قۇجاتتارى مەن ەسەپتەرى بەس ەسەگە ارتقان.
• ءمينيستردىڭ سۇيىكتى ىسىنە اينالعان فورۋمدار مەن جينالىستار، "تاربيەلىك شارالاردى الەۋمەتتىك جەلىدە ريلس تۇرىندە ءتۇسىرۋ" – ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرماي، كەرىسىنشە، جاعدايدى ۋشىقتىرعان.
• مۇعالىمدەرگە قىسىم جاساۋ، سوتقا بەرۋ فاكتىلەرى دە ونىڭ تۇسىندا ورىن العان.
سونداي-اق اياتجان احمەتجان ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، پرەزيدەنت باستاماسىمەن قولعا الىنعان “جايلى مەكتەپ” جوباسى شاتقاياقتاپ، 367 مەكتەپتىڭ ورنىنا تەك 217ء-ى عانا جوسپارعا ەنگەن.
“جوباعا اۆتور بولعىسى كەلىپ، ونى “كەلەشەك مەكتەپتەرى” دەپ قايتا اتاعانىمەن، ناتيجە بولمادى”، – دەيدى ول.
ساراپشىنىڭ سوزىنشە، ەڭ ۇلكەن داۋلاردىڭ ءبىرى – نىسانالى مەكتەپتەر جوباسى.
“قارجى شاشىلدى، ەسەپ-قيساپ كوبەيدى، ءبىراق ناتيجە جوق. ال پەداگوگتەردىڭ اتتەستاسياسى كەرىسىنشە، بۇرىنعىدان دا كۇردەلەنە ءتۇستى.
جەكەمەنشىك مەكتەپتەر دە تەنتىرەپ قالدى. استانادا ءبىراز مەكتەپ ءوز قارجىسىن الا الماي ءجۇر. بىلىمگە قارجى قۇيعان قانشاما جاناشىر جانداردىڭ ەڭبەگى كۇيدى. وكىنىشكە قاراي، وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى شىن مانىندە شاشىلىپ قالدى. ەندى جاڭا مينيسترگە وسى شاشىلعان سالانى جيناپ الۋ دەگەن اۋىر جۇك قالدى. بيۋدجەت تاپشىلىعى مەن ورىنسىز جوسپارلاۋدىڭ زاردابىن ءالى دە تارتا بەرەمىز دەپ قورقامىن”، – دەپ تۇيىندەدى ول.
سونىمەن قاتار احمەتجان ۇلى جاڭا مينيستر جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا جايلى ويىن دا ورتاعا سالدى.
"جۇلدىز دوسبەرگەن قىزى سۇلەيمەنوۆا – ءبىلىم سالاسىنا بۇگىن كەلگەن ەسىم ەمەس. 2007 جىلى ەڭبەك جولىن قاراپايىم مەكتەپ ءمۇعالىمى رەتىندە باستاعان. سودان بەرى 18 جىل بويى وسى سالانىڭ اينالاسىندا ءجۇر. دەپۋتات بولعاندا دا الەۋمەتتىك سالا كوميتەتىنىڭ قۇرامىندا بولدى. نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەر دەپارتامەنتى ءتوراعا ورىنباسارى، الماتىداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى قىزمەتىن اتقاردى"، – دەيدى ول.
اياتجان احمەتجان ۇلىنىڭ سوزىنشە، جاڭا ءمينيستردىڭ ءبىرقاتار ارتىقشىلىعى بار:
- تالاپشىل، مىنەزدى، ايتقانىن جاساتا الادى.
- ساۋاتتى، سالانى ىشىنەن دە، سىرتىنان دا جاقسى بىلەدى.
- قاي تىلگە دە جەتىك، بولمىسى قازاقى.
- سالا مامانى رەتىندە ناقتى جوسپارلارى بار، بۇرىننان ايتىپ كەلە جاتقان ويلارىن ىسكە اسىرادى دەپ سەنىم بىلدىرەمىن.
"ءوزىم ۇلكەن ءۇمىت كۇتەمىن ءھام قاتتى قۋاندىم. قيىنى – مينيسترلىك شاشىراعان تۇستا كەلدى. شارۋا شاش ەتەكتەن. ەڭ باستى دۇنيە – ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى مەن وقۋلىقتاردى جاڭارتۋ. ناقتى ايتقاندا، ءبىلىم مازمۇنىن رەتتەۋ. بۇل كەزەك كۇتتىرمەيتىن شارۋا. سەبەبى، 2016 جىلدان بەرى ايتىلىپ كەلە جاتقان ماسەلە. جۇلدىز حانىم مۇنى جاقسى تۇسىنەدى دەپ ويلايمىن"، – دەدى ساراپشى.
ايتا كەتەيىك، بۇگىن، 29 قىركۇيەكتە مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن عاني بەكتاي ۇلى بەيسەمبايەۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى لاۋازىمىنان بوساتىلدى.
ول 2023 جىلعى قاڭتاردان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى قىزمەتىن اتقارعان ەدى.
ونىڭ ورنىنا ءماجىلىس دەپۋتاتى جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى.
جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا كىم؟
جۇلدىز دوسبەرگەن قىزى سۇلەيمەنوۆا 1983 جىلى 25 تامىزدا اقتوبە وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ءبىلىمى جوعارى، عىلىم كانديداتى.
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە تاريح ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم العان. كەيىن فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ باعىتى بويىنشا ماگيستراتۋرا مەن دوكتورانتۋرانى ءتامامداپ، 2012 جىلى «مادەنيەتتانۋ» ماماندىعى بويىنشا PhD دارەجەسىن قورعاعان.
ەڭبەك جولى
سۇلەيمەنوۆا ەڭبەك جولىن جاستار ساياساتى مەن ءبىلىم سالاسىنان باستادى.
• 2000–2004 جىلدارى قازۇۋ ستۋدەنتتىك ءوزىن-وزى باسقارۋ ۇيىمىن باسقاردى.
• 2004–2006 جىلدارى اقتوبەدە الەۋمەتتىك-گۋمانيتارلىق پاندەر وقىتۋشىسى ءارى جاستار كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى بولدى.
• 2006–2007 جىلدارى «وتان» پارتياسىنىڭ اقتوبەدەگى فيليالىندا جاستار ءىسى جونىندەگى كەڭەسشى، «جاس وتان» جاستار قاناتىنىڭ ءتوراعا ورىنباسارى قىزمەتىن اتقاردى.
• 2007–2008 جىلدارى الماتىداعى ى.التىنسارين اتىنداعى №159 گيمنازيادا تاريح جانە قۇقىق ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى بولدى.
• 2010 جىلدان باستاپ ءبىرقاتار جوعارى وقۋ ورىندارىندا جەتەكشىلىك قىزمەت اتقارىپ، ستۋدەنتتىك ىستەرمەن اينالىستى.
• 2012 جىلدان 2019 جىلعا دەيىن «نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى» جۇيەسىندە ءتۇرلى باسقارۋشى لاۋازىمداردا بولدى.
• 2019–2021 جىلدارى الماتى قالاسىنداعى فيزيكا-ماتەماتيكا باعىتىنداعى نزم ديرەكتورى قىزمەتىن اتقاردى.
ساياساتتاعى جولى
2021 جىلى «AMANAT» پارتياسى اتىنان ءماجىلىس دەپۋتاتى بولىپ سايلاندى. الەۋمەتتىك-مادەني دامۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەسى رەتىندە جۇمىس ىستەدى.
2023 جىلى قايتا سايلانىپ، VIII شاقىرىلىمدا دەپۋتاتتىق مانداتىن جالعاستىردى.
29 قىركۇيەك كۇنى مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى.
رۋسلان جەلدىباي اقورداداعى اۋىس-تۇيىسكە قاتىستى قانداي پىكىر ءبىلدىردى؟
پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى – پرەزيدەنتتىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى رۋسلان جەلدىبايدىڭ سوزىنشە، كەيىنگى كادرلىق وزگەرىستەرگە بايلانىستى ب ا ق وكىلدەرىنەن كوپتەگەن ساۋال تۇسە باستاعان.
"ەڭ الدىمەن، مىنا ماسەلەنى باسا ايتۋ كەرەك، بۇل – ادەتتەگى كادرلىق روتاسيا. نەگىزگى ماقسات – مەملەكەتتىك جۇيەدەگى ەڭ ماڭىزدى باعىتتاردىڭ تيىمدىلىگىن كۇشەيتۋ. مەملەكەت باسشىسى جۋىرداعى جولداۋىندا ۇلتتىق ەكونوميكاعا تۇسەتىن ينۆەستيسيا كولەمىن ارتتىرۋدى باسىم مىندەتتىڭ ءبىرى رەتىندە بەلگىلەدى"، - دەيدى رۋسلان جەلدىباي.
بۇل ماڭىزدى سالا تاجىريبەلى ديپلومات مۇرات نۇرتىلەۋگە جۇكتەلدى.
"پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى رەتىندە ول حالىقارالىق ينۆەستيسيالىق جانە ساۋدا ىنتىماقتاستىعىن ىلگەرىلەتۋ ماقساتىندا شەت مەملەكەتتەردىڭ جوعارى دەڭگەيدەگى وكىلدەرىمەن، سونداي-اق الەمدىك ءىرى كومپانيالاردىڭ جەتەكشىلەرىمەن بايلانىستى دامىتادى"، - دەيدى پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى.
