قازاقستاندا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ ءوسۋ قارقىنى باياۋلادى. ساۋدا جانە ينتەگراسيا مينيسترلىگى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنىڭ قىمباتتاۋىن تەجەۋ ءۇشىن كەشەندى شارالار قابىلداپ جاتىر، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ۆەدومستۆونىڭ ءبىرىنشى ۆيسە-مينيسترى ايجان بيجانوۆانىڭ ايتۋىنشا، جىل باسىنان بەرى باعانىڭ ءوسۋ قارقىنى ايتارلىقتاي تومەندەگەن. ورتاشا ءوسىم 8%-دى قۇرادى.
اي سايىنعى ديناميكا دا باياۋلاۋ ءۇردىسىن كورسەتەدى:
- ساۋىردە — 1،6%،
- مامىردا — 1%،
- ماۋسىمدا — 0،7%،
- شىلدەدە — 0،4%،
- تامىزدىڭ العاشقى ەكى اپتاسىندا — 0،1%.
سونىمەن قاتار بيجانوۆا قازاقستاندا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار تاۋارلاردىڭ كوپشىلىگى ەاەو ەلدەرىنىڭ ىشىندەگى ەڭ ارزان ساناتقا جاتاتىنىن اتاپ ءوتتى.
"15 ءتۇرلى ازىق-تۇلىك ءونىمى بويىنشا (كۇنباعىس مايى، سۇزبە، جۇمىرتقا، تۇز، قاراقۇمىق، كۇرىش، ۇن، كوكونىس جانە ت.ب.) قازاقستاندا ەڭ تومەن نارىقتىق باعالار تىركەلگەن. ءسۇت پەن سيىر ەتى بەلارۋستان كەيىن ەكىنشى ورىندا، قۇس ەتى بويىنشا – بەلارۋس پەن رەسەيدەن كەيىن، ال سارى مايدا – قىرعىزستاننان كەيىن تۇر"، – دەدى ول.
ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن قازاقستاندا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنىڭ ورتاشا باعاسى ءوسىپ جاتقانى تۋرالى حابارلانعان ەدى.
ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتىنشە، 2025 جىلعى 5 تامىزداعى جاعداي بويىنشا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارى (ءامات) ءبىر اپتا ىشىندە 0،1%-عا، ال 2025 جىلدىڭ باسىنان بەرى 8%-عا قىمباتتاعان.
2025 جىلعى 29 شىلدە مەن 5 تامىز ارالىعىندا قازاقستان بويىنشا ەڭ كوپ قىمباتتاعان ءونىم جۇمىرتقا. ونىڭ باعاسى 2،1%-عا ءوسىپ، وندىعى 510 تەڭگەگە جەتكەن. ەكىنشى ورىندا — سيىر ەتىنىڭ ءتوس بولىگى: 1%-عا قىمباتتاپ، ءبىر كيلوگراممى 3 037 تەڭگە بولعان. ءۇشىنشى ورىندا قاراقۇمىق جارماسى، 0،9%-عا ءوسىپ، كيلوگراممى 210 تەڭگە. ودان كەيىن تاۋىق ەتى — 0،8%-عا قىمباتتاپ، 1 458 تەڭگەگە، ال بەسىنشى ورىندا ءسۇت تۇر 0،7%-عا ءوسىپ، ءليترى 420 تەڭگەگە جەتكەن. بۇل كورسەتكىشتەر ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسى ۇسىنعان كەستەدە كەلتىرىلگەن.
ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن قازاقستاندا بەنزين مەن ديزەل وتىنىنىڭ قىمباتتاۋى ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ وسۋىنە اكەلۋى مۇمكىن ەكەنىن تۋرالى جازعان ەدىك. بۇل تۋرالى ساۋدا جانە ينتەگراسيا ءمينيسترى ارمان شاققالييەۆ مالىمدەدى.
ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، كەز كەلگەن ءونىمنىڭ وزىندىك قۇنىنا جانارماي مەن لوگيستيكا شىعىندارى كىرەدى. سوندىقتان جانارماي باعاسى ارتسا، ول تىكەلەي ازىق-تۇلىككە اسەر ەتەدى.
“باعا وسەدى. ءبىراق ءبىز جاعدايدى باقىلاپ، ءتيىستى شارالاردى قولعا الىپ جاتىرمىز”، – دەدى شاققالييەۆ.
جاز مەزگىلىندە ىشكى نارىقتىڭ كوكونىس، جەمىس-جيدەك ونىمدەرىمەن تولۋى باعا يندەكسىن ۋاقىتشا تومەندەتكەنىمەن، جانارمايدىڭ وزىندىك قۇنداعى ۇلەسى جوعارى بولىپ قالا بەرەدى.
ءمينيستردىڭ سوزىنشە، ازىق-تۇلىك وندىرۋشىلەرگە قولداۋ كورسەتۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى اكىمدىكتەرگە جەڭىلدەتىلگەن جانارماي ءبولۋ قاراستىرىلعان. سونىمەن قاتار، جانارماي وندىرۋشىلەر ءوز ءونىمىن تومەندەتىلگەن باعامەن ۇسىنباق. بۇل شارالار ءونىمنىڭ وزىندىك قۇنىنىڭ كۇرت وسۋىنە جول بەرمەيدى.
ساۋدا مينيسترلىگى قازىرگى تاڭدا وڭىرلىك كوميسسيالار ارقىلى ءىرى كوتەرمە جانە بولشەك ساۋدا جەلىلەرىمەن تىعىز جۇمىس جۇرگىزىپ جاتىر. نەگىزگى ماقسات – تاسىمال شىعىندارىن ازايتۋ، تاۋار تاپشىلىعىنا جول بەرمەۋ جانە باعا تۇراقتىلىعىن ساقتاۋ.
مينيسترلىكتىڭ بولجامى بويىنشا، جىلدىق ينفلياسيا 10،5%-عا دەيىن جەتۋى مۇمكىن. الايدا ۇكىمەت ونى 7،5–8% دەڭگەيىندە ۇستاپ تۇرۋدى كوزدەپ وتىر.
“بۇل ءۇشىن ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ اي سايىنعى ءوسىمى 0،4%-دان اسپاۋى كەرەك. ۇكىمەتتە باعانى تۇراقتاندىرۋعا ارنالعان ناقتى جوسپار بار. ءبىز كۇرت قىمباتتاۋعا جول بەرمەيمىز”، – دەپ تۇيىندەدى ارمان شاققالييەۆ.
