ءبىرقاتار لاۋازىمدى قىزمەت اتقارعان مەملەكەت قايراتكەرى، شىمكەنتتىڭ ەكس-اكىمى امالبەك تشان ديكيي ارمانمەن ارادا بولعان وقيعا، وعان داريعا نازاربايەۆانىڭ ارالاسۋى، ەسكى قازاقستان وكىلدەرىنىڭ بيلىكتەن نەلىكتەن كەتكىسى كەلمەيتىنى تۋرالى ايتتى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ونىڭ سوزىنشە، زاڭعا قارسى ىسكە بارعان نازاربايەۆ اۋلەتىنە تىقىر ءالى دە تايانباي تۇر، ەشقانداي شارا قولدانىلىپ جاتقان جوق.
"شىن مانىسىندە قاڭتاردان كەيىن حالىقتىڭ كوڭىلىن ورنىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ادىلەتتى قازاقستان دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسى تەرەڭ. حالىقتىڭ بويىنا ءسىڭىپ، ەل ونى كوزىمەن كورۋى كەرەك ەدى. وكىنىشكە قاراي، ءبارى ۇران بولىپ قالىپ جاتىر.
مىسالى، بۇرىنعى پرەزيدەنتتىڭ وتباسىن الايىق. ءقازىر قىزدارىنىڭ رەيدەرلىكپەن تارتىپ العان دۇنيەسىن جۇرت باقىرايتىپ جاتىر. ءبىراق ەشقانداي شارا قولدانىلمايدى. ۋتيلسبور دەگەندى بىلەسىز عوي. مامين مەن ءالياسىنىڭ جاساعان تىرلىكتەرىنىڭ ءبارى، لاۋازىمدى قىزمەتتە وتىرعان ادامنىڭ وتباسىنىڭ سونداي جاعدايعا بارۋى تەك قازاقستاندا بولۋى مۇمكىن، - دەدى تشان دەموكراتيالى قازاقستانعا بەرگەن سۇحباتىندا.
سونىمەن قاتار، ول كەزىندە الماتى اكىمى بولعان بايبەك، ەسىموۆتەردىڭ جەمقورلىققا قاتىسى بارى ەكەنىن ايتتى.
"قاتىسى بولماسا، قاشىپ جۇرە مە؟ الماتىدا قىزمەت ىستەگەن اكىمدەردىڭ قاي-قايسى بولماسىن، ولاردى تەكسەرە كەلسەڭىز ءبارى دە شىعادى.
بايبەك تازا بولسا، نەگە قاشىپ ءجۇر؟! ەسىموۆ تە سولاي. مىناۋ كىمدىكى دەسەڭ، جۇرتتىڭ ءبارى "ەسىموۆتىكى" دەيدى. مىناۋ كىمدىكى دەسەڭ، "بايبەكتىكى" دەيدى.
ولاردىڭ كىم ەكەنىنە حالىقتىڭ ءوزى باعاسىن بەرىپ جاتىر. كوپشىلىك قالت ايتپايدى دەپ دۇرىس ايتادى"، - دەيدى ول.
شىمكەنت اكىمى بولعان امالبەك تشاننىڭ سوزىنشە، ديكيي ارمان ونىڭ جيەنىن سوققىعا جىققان.
"ديكيي ارمان اسىپ بارا جاتقان ەشكىم ەمەس. قاسىنا ون-ون بەس ادام جيناپ الىپ جۇرگەن ادام وزىنشە باتىر بولادى عوي. 2005-جىلدارى دەپۋتات بولىپ جۇرگەن كەزدە ديكيي ارماننىڭ ىس-ارەكەتىنە كۋا بولعانمىن.
جيەنىم، تۋعان قارىنداسىمنىڭ بالاسىنىڭ اۆتوبازارى بولاتىن. سونى باسقاراتىن. سول جەرگە (ديكيي ارمان - ەسك.) كولىگىن ساتايىن دەپ بارعان. (جيەنى - ەسك.) ءوزى ءداۋ جىگىت. سونى بۇلار 4-5 ادام جابىلىپ، ابدەن ۇرىپ، ولەردەي ساباپ تاستاعان. ول كەزدە دەپۋتاتپىن. پروكۋراتۋراعا بەرىپ، ءسويتىپ سول كەزدە قاماتقانبىز"، - دەدى ول سۇحباتىندا.
امالبەك تشان وسى جايتقا كەيىن داريعا نازاربايەۆا ارالاسىپ، ديكيي ارمان بوستاندىققا شىققانىن جەتكىزدى.
"ارتىنشا ديكيي ارماندى داريعا نازاربايەۆانىڭ تىكەلەي ارالاسۋىمەن شىعارىپ الدى. پارلامەنتتە دە بۇل ماسەلەنى كوتەرگەنمىن. پارلامەنتتە ديكيي ارمان بيلىكپەن سىبايلاس بولىپ، وسىنداي تىرلىكتەر ىستەپ جاتقانىنىڭ ءبارىن ايتتىم. ارتىنشا ونى بوساتتى. ونىڭ حاتى بار. مەندە حاتىنىڭ كوشىرمەسى ءالى كۇنگە دەيىن بار.
...ءبارى بولعان وقيعا. سول كەزدەگى بيلىكتىڭ ابدەن كوزىن شەل باسىپ كەتكەن. 2005-2006 جىلدارى باستالعان، ودان بەرى قانشا زامان ءوتتى؟!" - دەدى مەملەكەت قايراتكەرى.
امالبەك تشان نازاربايەۆ اۋلەتىنىڭ تاعى ءبىر وكىلى تيمۋر قۇلىبايەۆتىڭ بىلىقتارىن اشكەرەلەدى.
"وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، كەيىنگى كەزدە وليمپيادالىق جارىستاردا، الەمدىك دەڭگەيدەگى جارىستاردا قازاقستان سپورتشىلارىنىڭ دەڭگەيى وتە تومەن ءتۇسىپ كەتتى. قانداي ءبىر ءىس-شارا بولماسىن، ءوندىرىس بولسىن، سپورت بولسىن، ءبىلىم سالاسى بولسىن، جۇيەسىز ەشبىر ءىستىڭ العا جىلجۋى مۇمكىن ەمەس. سپورتتا دا جۇيەسىز تىرلىكتەر بولدى.
سەبەبى كەزىندە قۇلىبايەۆتىڭ ىقپالىمەن سپورت تۋرالى زاڭدى وزگەرتىپ، قاراجات ءبولۋ ماسەلەسىنىڭ ءبارىن وليمپيادالىق كوميتەتكە اۋىستىرىپ، بۇرىنعى قالىپتاسىپ قالعان جۇيەدەن اۋىتقىعان جاعداي بولدى.
جانكۇيەرلەردىڭ اراسىندا دا ۇلكەن الاڭداۋشىلىق بولدى. توكيودا وليمپيادا بولعان كەزدە قۇلىبايەۆتىڭ اينالاسىندا جۇرگەندەردىڭ ءبارى وليمپياداعا بارىپ، جانكۇيەر بولىپ وتىردى. كورەرمەندەر ءوزىنىڭ رەنىشىن ءبىلدىرىپ جاتتى"، - دەدى ول.
ونىڭ پىكىرىنشە، قۇلىبايەۆتىڭ وليمپيادا كوميتەتىندە قىزمەتكە كەلۋى - جەكە قالاۋى.
"قۇلىبايەۆتىڭ ۇلكەن بيزنەس يمپەرياسى بار عوي، مەنىڭشە، سپورتقا قاراۋعا ۋاقىتى بولعان جوق. ءوز شارۋاسىمەن ءجۇردى. وليمپيادا كوميتەتىنە ءتوراعا بولىپ كەلۋىنىڭ ءوزى امبيسيالىق قالاۋى دەپ ويلايمىن. ءبارى سول كىسىنىڭ قولىندا، قاي جەرگە قىزمەتكە بارامىن، نە ىستەيمىن دەسە دە، ونىڭ بارىنە مۇمكىندىكتەر بولدى. سول مۇمكىندىكتى پايدالانىپ كەلگەن ىس-ارەكەتى دەپ ويلايمىن"، - دەدى امالبەك تشان.
جۋىردا وليمپيادا كوميتەتىنە گولوۆكين باسشىلىققا كەلدى. ال ونىڭ كومانداسىندا ەسكى قازاقستاننىڭ بەلدى مۇشەلەرى بار.
"گولوۆكينعا ورىنباسار بولىپ بەكىتكەندەردىڭ ءبارى دە باياعى ەسكى قازاقستاننىڭ ميللياردەرلەرى. ناعىز كوررۋپسيونەردىڭ ءبارى سول جەردە ءجۇر. ولار - تەك ميللياردەر ەمەس، كوررۋپسيونەرلەر، ونى اشىپ ايتۋ كەرەك. ونى ەل دە، جۇرت تا بىلەدى.
ءبىر ءماميننىڭ ءوزى نە تۇرادى؟ ونىڭ تەمىرجولدا ىستەگەن نارسەلەرىنىڭ ءبارى - ميللياردتاپ، تريلليونداپ جاتقان اقشا.
پرەمەر-مينيستر بولىپ جۇرگەندە قۇرىلىستار سالامىز دەپ اشقانىنىڭ ءبارى كوزبوياۋشىلىق بولىپ شىقتى، جالعاسى جوق.
احمەتوۆ، مىسالى، ولاردىڭ ءبارىنىڭ دە جاسى كەلگەن. ولاردى قازاقستان سپورتى قىزىقتىرادى دەپ ايتا المايمىن.
ەگەر پاتريوت بولسا، ولار ادال قىزمەت ىستەگەن بولار ەدى. سونداي ۇرلىقتىڭ ارقاسىندا ميللياردتاعان قاراجاتقا ەگە بولىپ وتىرعان ادام سپورت ءۇشىن جانى اشيدى دەپ ايتا المايمىن. ولارعا اشەيىن حوببي سياقتى نارسە. ولاردىڭ ەڭ نەگىزگى ماسەلەسى - ۇرلانعان اقشالارىن رەتتەۋ، بيزنەستەرىنىڭ ءبارىن رەتكە كەلتىرۋ.
قۇلىبايەۆ تا، مامين دە، احمەتوۆ تە جيعان دۇنيەسىنىڭ ءبىر شەتىن بىلسە، ەكىنشى شەتىن بىلمەيدى عوي دەپ ويلايمىن. سەبەبى از ۋاقىتتىڭ ىشىندەگى جيناعان دۇنيەسى ادامنىڭ ۇعىمىنا كىرمەيدى"، - دەدى ول.
بۇعان دەيىن دە قوعام قايراتكەرى "قالا مەن دالا" گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا ەلدەگى سپورتتىڭ جاي-كۇيى تۋرالى ايتقان ەدى.
"ءبىزدىڭ ەل وليمپيادا چەمپيوندارىنا سۇمدىق سىياقى بەرەدى. چەمپيون بولعان سپورتشى ۇكىمەتتەن 250 مىڭ دوللار الادى. ءبىرازى دوپينگمەن ۇستالدى. ويلاپ كورىڭىز، مەملەكەت سول سپورتشىعا قانشاما قارجى جۇمسادى. ونىڭ جاتتىعۋى، حالىقارالىق جارىسقا قاتىسۋىنا كەتەتىن شىعىننىڭ ءبارىن مەملەكەت كوتەردى ەمەس پە؟
ءقازىر قازاق قوعامىنىڭ سانا-سەزىمى ءوستى. مۇنداي استا-توك سىيلىق بەرۋدى كوپشىلىك قابىلداي المايدى. بۇل ءۇردىس بىرتە-بىرتە سايابىرسۋى كەرەك.
ەشقانداي شەنەۋنىك سپورتشىلارعا قالتاسىنان اقشا بەرمەيدى. ونىڭ ءبارى حالىقتىڭ اقشاسى. سوندىقتان قوماقتى سىياقى بىرتىندەپ تومەندەۋى كەرەك. مادەنيەت وسىلاي قالىپتاسارىن ۇمىتپاعان ءجون..." - دەدى ول.
