قاڭتار وقيعاسىنىڭ الدىندا نازاربايەۆ وتباسىنا جاقىندىعى، قالتاسىنىڭ قالىڭدىعى بويىنشا تارازىنىڭ ءبىر باسىنا سالساڭ ساياسي سالماعى تالاي شەندىنى باسىپ كەتەتىن فيگۋرالار بولعان ەدى.

 

بوزىمبايەۆ كەزەگىن كۇتۋدە

ءقازىر ولاردىڭ ءبىرازى ساياسي سالماعىنان ايرىلىپ، ساياساتتىڭ ساحناسىنان قاراسىن باتىردى.

ەندى بەرى ساۋلەلى ءساتىن كۇتىپ، الداعى ۋاقىتتا ساياساتتىڭ قارا قازانىن بۇرق-سارق قايناتۋ ءۇشىن ەكى قولىن ىسقىلاپ، ەلدەگى ساياسي ناۋقانداردىڭ تولىق اياقتالۋىن كۇتىپ وتىر.

سولاردىڭ ءبىرى ءھام بىرەگەيى – قانات بوزىمبايەۆ.

ءيا، نازاربايەۆتىڭ كەزىندە بوزىمبايەۆ ساياسي ماسەلەلەرگە كوپ ارالاسقان جوق.

ءبىراق كۆازيسەكتوردا ءىرى قۇرىلىمداردى باسقارىپ، ەكونوميكالىق ماسەلەلەردىڭ ءتۇيىنىن تارقاتۋدا بوزىمبايەۆتىڭ وزىندىك ورنى بولدى. ونى ەشكىم جوققا شىعارماس.

بوزىمبايەۆ تەك سوڭعى جىلدارى عانا پاۆلودار، جامبىل جانە الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ، ساياساتتىڭ قارا سورپاسىن ساپىرا باستاعاندا قاڭتار وقيعاسى ورىن الىپ، تاساعا كەتۋگە ءماجبۇر بولدى.

 

ايتپاقشى...

بوزىمبايەۆ «كەگوكتى» باسقارىپ تۇرعاندا ەلىمىزدىڭ سولتۇستىگىندەگى ەلەكتر قۋاتىن سولتۇستىككە جەتكىزىپ، ۇلكەن ءىس تىندىرعانىن بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەۋى مۇمكىن.

«كەگوكتى» و باستا مۇحتار ءابليازوۆ قۇرىپ، جۇمىسىن جولعا قويعان-دى.

ءبىراق ءابليازوۆ نازاربايەۆپەن سوزگە كەلگەننەن كەيىن «كەگوكتىڭ» كوسەگەسىن كوگەرتۋ ءىسى بوزىمبايەۆقا بۇيىردى.

نازاربايەۆ رەجيمى كەزىندە ءابىليازوۆتىڭ سوڭىندا قالعان دۇنيەنى ساقتاپ قالىپ، جەتەكشى كومپانياعا اينالدىرۋ ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلمەيتىن شارۋا-تۇعىن.

ايتالىق، بىلىكتى مەنەدجەر مۇحتار جاكىشيەۆ كەزىندە «ءقازاتوموندىرىس» كومپانياسىن عالامدىق دەڭگەيدەگى كومپانياعا اينالدىرىپ ارتىنشا نازاربايەۆقا جاقپاي، اباقتىعا قامالعانىن ءبارىمىز بىلەمىز.

جاكىشيەۆ كەتسە دە، «ءقازاتوموندىرىس» ونىڭ ارقاسىندا حالىق اراسىندا بەدەلىن جوعالتپادى. كەرەك دەسەڭىز، ءالى كۇنگە دەيىن جاكىشيەۆ دەسەڭىز «ءقازاتوموندىرىس»، «ءقازاتوموندىرىس» دەسەڭىز جاكىشيەۆتىڭ ەسىمى ويعا ورالا كەتەدى. سوندىقتان جاڭا قازاقستانعا جاكىشيەۆ پەن بوزىمبايەۆ وتە كەرەك كادرلار.  

ال «كەگوك» ءۇشىن ءابىليازوۆ جاكىشيەۆتەي قامقور اكە بولا العان جوق. ەسەسىنە مۇنداي ماڭىزدى ميسسيا، ياعني، ەلىمىزدىڭ ەلەكتر جەلىلەرىن دامىتۋ ءىسى بوزىمبايەۆقا بۇيىردى.

 

بىلىكتى ەنەرگەتيك

ول بۇل سالادا تابان اۋدارماستان 6-7 جىل جۇمىس ىستەدى. بوزىمبايەۆتىڭ «قازاقستاننىڭ ەلەكتر جەلىلەرىن باسقارۋ كومپانياسىن» باسقارعان جىلدارى اۋىز تولتىرىپ ايتاتىندا جۇمىستار اتقاردى.

ايتالىق، قازاقستاننىڭ ۇلتتىق ەلەكتر جەلىلەرىن جاڭارتۋ ءىسى، 2004-2009 جىلدارى 500 كۆ ەلەكتر قۋاتىن تاسىمالدايتىن «سولتۇستىك-وڭتۇستىك» ەلەكتر جەلىسى تارتىلعانىن ايرىقشا اتاپ ايتۋعا بولادى. وسى جوبانىڭ ارقاسىندا ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىك وبلىستارى ەلەكتر تاپشىلىعىنان قۇتىلدى. بۇدان باسقا مويناق گەس-ى سالىندى.

كەڭ بايتاق قازاقستاننىڭ ءبىر شەتى مەن ەكىنشى شەتىنە ەلەكتر قۋاتى ەركىن جەتۋى ءۇشىن بوزىمبايەۆ بارىن سالىپ جۇمىس ىستەدى. وسىلايشا ول «كەگوكتى» ەلىمىزدەگى ەڭ ءىرى كومپانيالاردىڭ قاتارىنا قوستى.

«كەگوكتان» كەيىن بوزىمبايەۆ «سامۇرىق-قازىنا» قورىندا دا ات شالدىرىپ، باسشىلىق قىزمەتتەردى اتقارعانىن بىلەمىز.

جالپى جوعارى بيلىكتىڭ ەشالونىندا بوزىمبايەۆ ءوزىن ەنەرگەتيكا سالاسى بويىنشا بىلىكتى مامان رەتىندە كورسەتكەن كادر. سول سەبەپتى ول ق ر ەنەرگەتيكا مينيسترلگىن باسقارىپ، ءبىراز جۇمىس ىستەگەنىن دە بىلەمىز.

وسى ارالىقتا بوزىمبايەۆتىڭ باسشىلىعىمەن قىزىلوردادان بەرى «سارىارقا» گاز قۇبىرى تارتىلدى. وسى جوبانىڭ ارقاسىندا ءقازىر استانانىڭ جەس-تەرى بىرتىندەپ گازعا كوشە باستادى.

استانا تۇرعىندارىنىڭ كومىر تۇتىنىنەن ارىلۋىنا بوزىمبايەۆ تا ءوز ۇلەسىنەن قوسقانىن ايتۋعا ءتيىسپىز.

ول جامبىل مەن پاۆلودار وبلىسىنا اكىم بوپ تاعايىندالعاندا وڭىردەگى ەنەرگەتيكا سالاسىندا قالىپتاسقان ماسەلەلەردىڭ ءتۇيىنىن تارقاتۋ ءۇشىن جىبەرىلگەنىن بايقايمىز.

ماسەلەن، پاۆلودار وبلىسىنداعى ءىرى ەنەرگەتيكالىق نىسانداردى باۋىرىنا باسقان وليگارحتارمەن مەملەكەت مۇددەسىن قورعاۋ ءۇشىن بيلىككە بوزىمبايەۆتىڭ ىس-تاجىريبەسى كەرەك بولعانى انىق. وسىلايشا ول بىلىكتى ەنەرگەتيك مامان دەڭگەيىنەن كوتەرىلىپ، ماڭىزدى ساياسي فيگۋراعا اينالىپ كەلە جاتقاندا قاڭتار وقيعاسى ورىن الىپ، كولەڭكەگە كەتۋگە ءماجبۇر بولدى.

 

قاڭتارداعى سىناق

قاڭتار وقيعاسىنىڭ الدىندا نازاربايەۆتىڭ ءۇرىم-بۇتاعى جاۋلاپ العان الماتى وبلىسىن باسقارۋدى توقايەۆ بوزىمبايەۆقا سەنىپ تاپسىرعانى انىق.

قاندى قاڭتارعا قايتا ورالساق.

ءدال سول كەزەڭدە ەسكى جۇيەنىڭ جانتالاسا كۇرەسۋى ەكى جەردە قاتتى جۇرگەنىن بايقايمىز. ەڭ باستى كۇرەس استاناداعى اقوردادا جۇرسە، ەكىنشى جانتالاستىڭ وشاعىنا الماتى مەن الماتى وبلىسى اينالدى.

اقورداداعى كۇرەستە توقايەۆ تاباندىلىق تانىتىپ، مەملەكەتتىڭ ىرگەسىن شايقالتپاي ۇستاپ قالدى. ال الماتى قالاسىندا ساعىنتايەۆ پوزيسيانى بەرىپ قويسا، الماتى وبلىسىندا بوزىمبايەۆ نازاربايەۆ جاندايشاپتارىنا قارسى تۇرا ءبىلدى.

ول حالىقتىڭ ورتاسىنا شىعىپ، اشۋعا بەرىلىپ ايگىلى «بىلاپىت» ءسوزىن ايتقانى دا ەسىمىزدە. وسىلايشا ول سىن ساعاتتا حالىقتىڭ ورتاسىندا بولدى. بوزىمبايەۆتىڭ بۇل ارەكەتى الداعى ۋاقىتتا اقوردا تاراپىنان ءسوزسىز باعالانۋى كەرەك.

سوندىقتان جاڭا قازاقستاننىڭ ساياسات ساحناسىنان بوزىمبايەۆ سىرت قالدى دەپ سۇق ساۋساقتى بۇگۋگە ءالى ەرتە. الداعى ۋاقىتتا ول ۇكىمەتتى باسقارۋعا لايىقتى كانديداتتاردىڭ بىرىنە اينالۋى مۇمكىن. بولماسا ەلىمىزدەگى ەڭ ءىرى ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ ءبىرىن باسقارۋ ءىسى بوزىمبايەۆقا سەنىم تاپسىرىلۋى مۇمكىن.

بۇل رەتتە بوزىمبايەۆتىڭ جالايىرلىعى ءوز الدىنا بولەك اڭگىمە... ول ءبىرىنشى كەزەكتە تەحنوكرات مامان. ال توقايەۆ بيلىگى تەحنارلارعا سۋساپ وتىرعانىن ءبارىمىز بىلەمىز.

نۇرلان جۇماحان