بەكتەنوۆ مەملەكەتتىك ەلتاڭبانىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى مالىمدەمە جاسادى

قاراكوز امانتاي 26 ءساۋ. 2024 17:10 5593

قازاقستاندا مەملەكەتتىك ەلتاڭبانى وزگەرتۋ ماسەلەسى بويىنشا ساراپشىلار پۋلى قۇرىلۋى مۇمكىن، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

بۇل تۋرالى پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ مالىمدەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى تاڭدا ءار سالادان ارنايى ماماندار جاساقتالىپ جاتىر.

"بۇگىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ۇلتتىق قۇرىلتايدا العا قويعان مىندەتتەرىن جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا كەشەندى ءىس-شارالار جوسپارى بەكىتىلدى. قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىك ەلتاڭبانى وزگەرتۋ ماسەلەسىن تالقىلاۋ ءۇشىن دەپۋتاتتار مەن قوعام قايراتكەرلەرى، تاريح، فيلولوگيا، ارحەولوگيا، انتروپولوگيا جانە الەۋمەتتانۋ سالاسىنىڭ عالىمدارى اراسىنان ساراپشىلار توبى جاساقتالىپ جاتىر. بارلىق اسپەكتىنى وبەكتيۆتى قاراستىرۋ ءۇشىن ورتاق پىكىرگە كەلسەك، مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى جانىنان كوميسسيا قۇرۋ جوسپارلانۋدا"، - دەدى بەكتەنوۆ ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ ساۋالىنا جاۋاپ بەرە وتىرىپ.

ەسكە سالايىق، بۇعان دەيىن ۇلتتىق قۇرىلتايدا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ەلتاڭابانى وزگەرتۋ كەرەك ەكەنىن، ول كەڭەس زامانىنداعى گەربكە ۇقساپ قالاتىنىن مالىمدەگەن ەدى.

بۇل ۇسىنىستان كەيىن قوعامدا ەلتاڭباعا قاتىستى قىزۋ پىكىرتالاس باستالىپ كەتتى.

Dalanews.kz ءتىلشىسى ساراپشىلارمەن سۇحباتتاسىپ، الەۋمەتتىك جەلىدەگى وسى تاقىرىپتاعى جازبالارعا دا شولۋ جاسادى.

پرەزيدەنت ەلتاڭباعا قاتىستى پىكىرىندە "ەكلەتيكا" ءسوزىن قولدانادى. بۇل ءسوزدىڭ اشىق دەرەككوزدەگى ماعىناسىنا نازار اۋدارساق، ارحيتەكتۋرا مەن بەينەلەۋ ونەرىنە الۋان ۇلگىدەگى كوركەم ونەر ەلەمەنتتەرىن تۇتاستاي تالعامسىز قولدانۋ دەگەندى بىلدىرەدى ەكەن.

"ەلتاڭبامىزعا قاتىستى سىني پىكىرلەر ايتىلىپ قالادى. ونى كەڭەس زامانىنداعى گەربكە ۇقساتىپ جاتادى. تىم ەكلەكتيكالىق، كۇردەلى دەيدى. مۇنداي ويدى ەل ىسىنە بەي-جاي قارامايتىن بەلسەندى ازاماتتار عانا ەمەس، ماماندار دا ايتىپ ءجۇر. ورىندى پايىمدار ەسكەرۋسىز قالماۋى كەرەك.

ورتاق كەلىسىمگە كەلگەن جاعدايدا ارناۋلى كوميسسيا قۇرۋعا بولادى. بۇل كوميسسيا ماسەلەنى جان-جاقتى قاراستىرىپ، قوعامدىق تالقىلاۋ وتكىزەدى. سوسىن قازاقستاننىڭ جاڭا ەلتاڭباسىنىڭ جوباسىن جاساۋعا اشىق بايقاۋ جاريالانادى"، - دەدى توقايەۆ.

ال تاريحشى، پروفەسسور بەرەكەت كارىبايەۆ ەلتاڭبادا كوڭىلگە جاقپايتىن ەشتەڭە جوق دەگەن پىكىردە.

"جەكە ءوز باسىم ق ر ەلتاڭباسىنان سوكەت، كوڭىلگە جاقپايتىن ەش نارسە كورىپ وتىرعان جوقپىن. وسى يدەيانى پرەزيدەنتكە ۇسىنعان كەڭەسشىلەردەن سۇراۋ كەرەك. مەنىڭشە، گەربتى وزگەرتكەنمەن ەشتەڭە وزگەرمەيدى، وعان كەتەتىن اقىل-وي مەن كۇش- جىگەردى، بارلىق ماتەريالدىق، قارجىلاي شىعىنداردى باسقا ماقساتقا، باعىتقا جۇمساۋ كەرەك"، - دەدى پروفەسسور.

ساراپشى باياۋجۇما اسىلبەك بۇل تالاسقا پىكىر ءبىلدىردى.

"جالپى ءوزىم ەلتاڭبانى وزگەرتۋگە قارسىمىن. بىرىنشىدەن، ەلتاڭبادا 40-تان اسا ەلەمەنت بار. ۋىقتان، شاڭىراقتان باستاپ پىراققا دەيىن بۇكىل ۇلتتىق بولمىسىمىزدى، قازاقيلىعىمىزدى، تاريحتى كورسەتىپ تۇرعان دۇنيە. بەس جۇلدىز قىتايدىڭ دا، تۇركيانىڭ دا، امەريكانىڭ دا تۋىندا بار. بەس جۇلدىز قازاقتىڭ جۇلدىزى جارقىراي بەرسىن، بيىكتە تۇرسىن دەگەندى بىلدىرەدى. تەمىرقازىق دەگەن جۇلدىز بار. سونى بىلدىرەدى. سوندىقتان ءدال قازىرگى ۋاقىتتا مەملەكەتتىك رامىزدەردى وزگەرتۋدىڭ ەشقانداي قاجەتى جوق.

1991 جىلى ءبىزدى اتامەكەنگە سوناۋ موڭعوليادان شاقىرىپ اكەلگەن وسى كوك تۋ مەن ەلتاڭبامىز بولاتىن. ەلتاڭبا مەن كوك تۋ جۇرەگىمىزگە وتە جاقىن.

ماماندار ەسەپتەپ جاتىر عوي، ەلتاڭبانى اۋىستىرۋدىڭ وزىندە ميللياردتاعان تەڭگە قاراجات قاجەت بولادى. بارلىق بالاباقشادان باستاپ مەملەكەتتىك مەكەمەلەردىڭ ەلتاڭبالارىن اۋىستىرۋعا تۋرا كەلەدى. بۇل دا قيىن ەكونوميكالىق داعدارىس تۇسىندا ەشقانداي پايداسىز دۇنيە.

ءبىزدىڭ ەلتاڭبامىز امەريكانىڭ حالىقارالىق زەرتتەۋىندە ەڭ اسەم ەلتاڭبا رەتىندە 9-ورىندى الادى. سوندىقتان ءبىز كەرىسىنشە مەملەكەتتىك رامىزدەرىمىزدى جاستارعا ناسيحاتتاۋىمىز كەرەك. ەلتاڭبا مەن تۋىمىز برەند بولىپ كەتكەن، وسى ارقىلى بۇكىل دۇنيەجۇزى تانيدى.

...ەلتاڭبانى وزگەرتۋ تۋرالى باستاماسىن قولدامايمىن. بۇل - پرەزيدەنتتىڭ ەمەس، وعان ايتىپ وتىرعان ءبىر توپ ادامنىڭ يدەياسى. پايدا كوزدەگەن دە بولۋى مۇمكىن. ەكىنشى جاعى وزدەرىنىڭ ابىرويلارىن شىعارۋدى كوزدەگەن بولار"، - دەيدى ساراپشى.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار