قازاقستان پرەمەر-مينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ كاسپيي ماڭى ەلدەرىن كاسپييدىڭ تايازدانۋىنا قارسى كۇرەستە ىنتىماقتاستىققا شاقىردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ولجاس بەكتەنوۆ ءبىرىنشى حالىقارالىق ەكولوگيالىق كونفەرەنسيادا ءسوز سويلەۋ كەزىندە كاسپيي تەڭىزىنىڭ تايازدانۋ پروبلەماسىن ايماقتىڭ نەگىزگى سىن-قاتەرلەرىنىڭ ءبىرى رەتىندە اتاپ ءوتتى.
كاسپيي تەڭىزى دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋىنە نازار اۋدارتىلىپ، كاسپيي ماڭى مەملەكەتتەرى اراسىنداعى ايماقتىق ءوزارا ءىس-قيمىلدى جانداندىرۋ قاجەتتىگىن ايتتى.
«2000-شى جىلداردىڭ باسىنان بەرى كاسپيي تەڭىزى دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋ ءۇردىسى بايقالادى. وسى جانە وزگە دە پروبلەمالاردى زەرتتەۋ ءۇشىن كاسپيي تەڭىزى قازاق عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتى قۇرىلدى. عالىمداردىڭ بولجامدارى كوڭىل كونشىتپەيدى. وسىناۋ بىرەگەي سۋ ايدىنىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن بارلىق كاسپيي ماڭى مەملەكەتتەرىنىڭ باتىل ۇيلەستىرىلگەن ءىس-قيمىلى قاجەت»، - دەدى پرەمەر-مينيستر.
سۋ تاقىرىبىنا قاتىستى سويلەگەن سوزىندە ولجاس بەكتەنوۆ ارال ماڭىنداعى جاعدايعا دا نازار اۋداردى. بۇگىندە قازاقستان حالىقارالىق ارالدى قۇتقارۋ قورىن باسقارادى. ەلىمىزدە ونى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە، كوكارال بوگەتى نىعايتىلۋدا، سىرداريا ساعاسى قايتا قالپىنا كەلتىرىلۋدە، بالىق سالاسىن قولداۋ جانە بۇرىنعى تەڭىزدىڭ كەۋىپ قالعان ءتۇبىن كوگالداندىرۋ بويىنشا جوبالار ىسكە اسىرىلۋدا.
پرەمەر-مينيستر، سونداي-اق، مۇزدىقتاردى ساقتاۋعا باعىتتالعان جۇمىستاردىڭ دا ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. ساراپشىلاردىڭ بولجامىنشا، 2100 جىلعا قاراي ورتالىق ازيا مۇزدىقتارىنىڭ كولەمى ايتارلىقتاي كىشىرەيەدى. وسىعان بايلانىستى قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ باستاماسىمەن ەر-رياد سامميتىندە مۇزدىقتاردى زەرتتەۋ جانە قورعاۋ بويىنشا كۇش-جىگەردى بىرىكتىرەتىن «سۋ مۇنارالارى سەرىكتەستىگىن» قۇرۋ ۇسىنىلدى. الماتىدا يۋنەسكو قامقورلىعىمەن قۇرىلىپ، وڭىرلىك زەرتتەۋلەردىڭ جەتەكشى پلاتفورماسىنا اينالعان ورتالىق ازيالىق وڭىرلىك گلياسيولوگيالىق ورتالىق جۇمىس ىستەپ تۇر.
بۇل رەتتە قازاقستاننىڭ سۋ قويمالارىن رەتتەۋدەن باستاپ سۋدى ەسەپكە الۋدى اۆتوماتتاندىرۋعا دەيىنگى بىرلەسكەن گيدروتەحنيكالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا دايىن ەكەندىگى اتاپ ءوتىلدى.
پرەمەر-مينيستر فورۋم ءوتىپ جاتقان ورىننىڭ سيمۆولدىق مانىنە دە نازار اۋدارتتى. التاي ولكەسى - تۇركى وركەنيەتىنىڭ بەسىگى، ءارى مادەني-گۋمانيتارلىق ءوزارا ارىپتەستىكتىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتى.
پلەنارلىق وتىرىسقا رەسەي فەدەراسياسى ۇكىمەتىنىڭ ءتوراعاسى ميحايل ميشۋستين، ارمەنيا پرەمەر-مينيسترى نيكول پاشينيان، بەلارۋس پرەمەر-مينيسترى الەكساندر تۋرچين، قىرعىزستان پرەمەر-مينيسترى ادىلبەك كاسىمالييەۆ، تاجىكستان پرەمەر-مينيسترى كوحير راسۋلزودا، وزبەكستان پرەمەر-مينيسترى ابدۋللا اريپوۆ، سونداي-اق تۇرىكمەنستان مينيسترلەر كابينەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى نوكەرگۋلى اتاگۋلىيەۆ قاتىستى. جيىندا كاسپييدىڭ تايازدانۋى، مۇزدىقتاردىڭ ەرۋى جانە بيوالۋانتۇرلىلىكتى ساقتاۋ ماسەلەلەرىمەن قاتار قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالاسىندا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولدانۋ، سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋعا يننوۆاسيالىق شەشىمدەردى ەنگىزۋ جانە ترانسشەكارالىق ەكوتۋريزمدى دامىتۋ جايى تالقىلاندى.
