مەملەكەت ءوزىن-وزى جۇمىسپەن قامتىپ جۇرگەندەردىڭ تابىسى 15 ملن تەڭگەدەن اسپاسا "جەكە كاسىپكەر" رەتىندە تىركەلۋگە مىندەتتەمەيدى. بۇل تۋرالى 27-ماۋسىم ەلوردادا جاڭا سالىق كودەكسىن تالقىلاۋعا ارنالعان "Nextgen Finance Forum 2024" ۇلكەن فورۋمىندا ق ر قارجى ۆيسە-مينيسترى ەرجان ءبىرجانوۆ ءمالىم ەتتى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"جاڭا كودەكس شەڭبەرىندە ازاماتتاردىڭ جەكە كاسىپكەر رەتىندە تىركەلۋ شەگىن جوعارىلاتىپ وتىرمىز. قازىرگى تاڭدا 12 اي تابىستىق مولشەر 1 ملن تەڭگە بولاتىن بولسا، ول سالىق ورگاندارىندا جەكە كاسىپكەر رەتىندە تىركەلەتىن. جاڭا كودەكس شەڭبەرىندە ءبىز بۇل سومانى 15 ەسەگە كوبەيتىپ جاتىرمىز. ەكىنشىدەن، شاعىن بيزنەستە جۇرگەن ازاماتتار جالپى تابىسىنان 2% عانا سالىق تولەيدى. بيزنەس وكىلى ەكەنى قۇجات بوويىنشا تانىلىپ، اينالىمى ءبىز ايتقان 15 ميلليون تەڭگەنى قۇراسا جىلدىق سالىق ۇلەسى – 8% قۇرايدى. قازىرگى تاڭدا قوسىلعان قۇن سالىعىنا مىندەتتى تۇردە تۇرۋ ءۇشىن 20 مىڭ ايلىق ەسەپتىك تابىسى (70 ملن اسسا) بولۋى ءتيىس. جاڭا رەجيمدە بۇل شەك 7 ەسەگە ۇلعايىپ، 500 ملن تەڭگەگە كوتەرىلىپ جاتىر. سالىق تولەۋشى بيزنەس وكىلدەرى كاسىپتەرىن ج ش س، يپ-عا ءبولىپ تاستاماي، تەك ءوز اتىنان جۇرگىزىپ تولىققاندى سالىق تولەيدى. بۇگىن ءبىراز ۇسىنىستار ءتۇسىپ جاتىر. ۇسىنىستاردىڭ باسىم بولىگى ارنايى سالىق رەجيمدەرىنە قاتىستى. جاڭا سالىق كودەكسىنە ءبىز بىرنەشە رەجيمدى قوسقان بولاتىنبىز، كاسىپكەرلەر سول وزگەرىستەرمەن كەلىسپەي وتىر"، - دەپ اتاپ ءوتتى ەرجان ءبىرجانوۆ.
فورۋم ۇيىمداستىرۋشىسى، كاسىپكەر ەكاتەرينا كيم جاڭا سالىق كودەكسىنىڭ اسىعىس جاسالىپ جاتقانىنا بيزنەس قاۋىمداستىق نارازى دەيدى.
"بۇل فورۋمنىڭ ۇيىمداستىرۋشىلارى رەتىندە بيزنەس قاۋىمداستىق وكىلدەرى مەن سالىق ساراپشىلارىنان ءتيىستى ۇسىنىستاردى جيناپ، ۇكىمەتكە جەتكىزدىك. بۇگىنگى فورۋم اياسىندا مەملەكەت كەيبىر ولقىلىقتاردى ءتۇسىندى جانە ۇكىمەتتىڭ بيزنەسكە قۇلاق اسىپ جاتقانى ءبىزدى قۋانتادى. بيزنەستىڭ جاڭا سالىق كودەكسىن تالقىلاۋىنا از عانا ۋاقىت بەرىلدى، ادامدار مۇنداي قاتاڭداتىلعان سالىق كودەكسىن كۇتپەدى. اكىمشىلىك مىندەتتەر مەن كوپتەگەن تەكسەرۋلەر ەنگىزىلگەن. اتاپ ايتسام، بولشەك سالىعى مەن جەڭىلدەتىلگەن رەجيمدى الىپ تاستاۋعا قارسىمىز. ءۇش جىل موراتورييدە بولدىق، ەندى سالىق تەكسەرىستەرىن قاتايتپاقشى. بۇرىن كاسىپكەرلەردىڭ مۇددەسىن قورعاعان بىرنەشە پۋنكتىلەر ءقازىر مۇلدەم جوق. بۇل بيزنەس ءۇشىن ۇلكەن ماسەلە. جاڭا سالىق رەجيمىمەن شاعىن كاسىپكەرلەردىڭ 80% كولەڭكەلى بيزنەسكە كەتەدى. وتباسىلىق بيزنەسكە دە جول جابىق، سەبەبى، جىلدىق ءليميتتى 500 ملن تەڭگەگە كوتەردى. كاسىپكەرلەردىڭ اينالىمى 500 ملن بولعانىمەن، تابىسى 50-100 ملن تەڭگە عانا بولۋى مۇمكىن، ال تولەيتىن قوسىمشا قۇن سالىعى، ۇستەمە سالىقتارمەن مينۋسقا كەتۋگە بولادى"، - دەدى ەكاتەرينا كيم.
"اتامەكەن" ۇكپ باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى تيمۋر جاركەنوۆ جاڭا كودەكس كوپ جاعدايدا مەملەكەت مۇددەسىنە جۇمىس ىستەپ وتىرعانىن العا تارتتى.
"كودەكستەگى جاڭا وزگەرىستەردىڭ 70% بيزنەس وكىلدەرى ۇسىنعان ەدى. ءبىراق ءالى دە شەشىلۋگە ءتيىس اۋقىمدى ماسەلە بار. مىسالى، بۇرىن سالىققا 3% تولەگەن كاسىپكەر ەندى 8% تولەۋگە مىندەتتەلىپ وتىر. ءبىز بۇعان كەلىسپەيمىز. سونداي-اق ءوزىن-وزى جۇمىسپەن قامتۋشىلارعا قاتىستى دا ءبىرقاتار ماسەلە بار. ايتا كەتەيىن، ءونىمدى ءوزى ءوندىرىپ، ءوزى ساتاتىن سالىق تولەۋشىلەر كۇشىن كورپوراتيۆتىك تابىس سالىعى 10%، جەكە تابىس سالىعى 5% تومەندەتىلەدى. جالپى، جاڭا قۇجات مەملەكەتتىڭ عانا ەمەس، بيزنەستىڭ دە مۇددەسى ءۇشىن جۇمىس ىستەيدى دەپ سەنەمىز"، - دەيدى "اتامەكەن" ۇكپ باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى تيمۋر جاركەنوۆ.
ايتا كەتەيىك، ەندى جاڭا سالىق كودەكسىنە «ءسان-سالتانات» سالىعى ەنگىزىلەدى. مۇندا 450 ملن تەڭگەدەن اساتىن جىلجىمايتىن مۇلىكتەر، قىمبات كولىكتەر، ياحتا، كەمە، ءتىپتى قىمبات الكوگولدى ىشىمدىكتەر مەن تاباك ونىمدەرى كىرەدى. سونداي-اق، سالىق 10 جىل بۇرىنعى كولىككە 30%، 20 جىلدىق كولىككە 50% ارزاندايدى. ەندى، سالىققا بەرەشەك 20 اەك جەتپەسە، ياعني، قارىز 73 مىڭ تەڭگە شاماسىندا بولسا، بىردەن شوتتار بۇعاتتالمايدى. سالىق ورگانى ءبىرىنشى كەزەكتە ەسكەرتۋ جىبەرەدى. جاڭا سالىق كودەكسىنىڭ جوباسى 5 شىلدەگە دەيىن حالىق تالقىلاۋىنا ۇسىنىلدى. كەز-كەلگەن قازاقستاندىق اشىق پورتالىنا كىرىپ، ءوز پىكىرىن قالدىرا الادى.