اسەل قالىقوۆانىڭ حابارلاۋىنشا، ىندەت باستالعاننان بەرى الماتى قالاسىندا كۆي-دىڭ 55 مىڭنان استام جاعدايى تىركەلگەن (56526 جاعداي، 100 مىڭ تۇرعىنعا شاققانداعى كورسەتكىش 2852،3)، ونىڭ ىشىندە 2021 جىلدىڭ باسىنان باستاپ 3 مامىردى قوسا العاندا 38005 جاعداي (100 مىڭ تۇرعىنعا شاققانداعى كورسەتكىش 1917،7). مىسالى، قاڭتاردا 3607 جۇقتىرعان ادام تىكەلسە، اقپاندا 2945 جاعداي، ناۋرىزدا – 9525، ساۋىردە 19918 جاعداي تىركەلدى.
– سوڭعى تاۋلىكتە 658 جاعداي تىركەلدى. تاۋلىكتىك ءوسىمنىڭ دە، سىرقاتتانۋشىلىق كورسەتكىشىنىڭ دە سوڭعى 7 كۇندە 247،5-تەن 243،2-گە دەيىن بولماشى تومەندەۋى بايقالادى. الايدا رەپرودۋكتيۆتى سانى 1،0 دەڭگەيىندە ساقتالىپ وتىر، – دەپ اتاپ ءوتتى الماتى قالاسى سەبد باسشىسىنىڭ ورىنباسارى اسەل قالىقوۆا.
قابىلدانعان سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق شارالاردىڭ، سونداي-اق جاپپاي ۆاكسيناسيالاۋدىڭ ارقاسىندا سىرقاتتانۋشىلىقتى ەداۋىر تومەندەگەن. بۇگىندە كوپتەگەن الماتىلىقتار ۆاكسينانىڭ ەكى كومپونەنتىن دە الىپ ۇلگەردى. بىلىكتى مامان ۆاكسينالاۋدىڭ بەلسەندى قارقىنى ساقتالعان جاعدايدا مەگاپوليستە ۇجىمدىق يممۋنيتەت قالىپتاساتىنىن العا تارتتى.
ەپيدەميولوگ اسەل قالىقوۆا COVID-19-عا قارسى ۇجىمدىق يممۋنيتەتتى ادامدارعا كوروناۆيرۋستىڭ اسەر ەتۋىمەن ەمەس، ۆاكسيناسيا ارقىلى قورعاۋدى قامتاماسىز ەتۋ كەرەكتىگىن اتاپ ءوتتى. سوندىقتان كوروناۆيرۋسپەن اۋىرعاننان كەيىن پايدا بولعان انتيدەنەلەرگە ۇمىتتەنۋدىڭ قاجەتى جوق. بارىپ، ۆاكسيناسيا الۋ كەرەك.
– كوروناۆيرۋس اۋرۋىنان كەيىنگى يممۋنيتەت كوپتەگەن ەرەكشەلىكتەرگە يە جانە ادامنىڭ جەكە يممۋنيتەتىنە بايلانىستى. ادامنىڭ اۋىرىپ، ودان ەمدەلگەنى ونىڭ يممۋنيتەتىنىڭ قورعالعانىن بىلدىرمەيدى. كوۆيدتىڭ كەز كەلگەن فورماسىمەن اۋىرىپ، جازىلسا دا، ونىڭ اعزاسىنداعى انتيدەنەلەر ازايعان كەزدە ول قايتادان جۇقتىرىپ الۋى مۇمكىن – ال بۇل كوروناۆيرۋس جاعدايىندا ايتارلىقتاي تەز تومەندەيدى. سوندىقتان ۆاكسيناسيا ماسەلەسىنە بارىنشا بايىپپەن قاراۋ كەرەك، – دەدى ول.
اسەل قالىقوۆا كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكسيناسيا وتە قاجەت ەكەنىن جانە ءبىز ونىڭ وڭ ناتيجەسىن كەيبىر ەلدەردىڭ مىسالىندا كورىپ وتىرعانىن ايتتى. مىسالى، يزرايلدە، ۇلىبريتانيادا.
– ياعني، ءبىز ۆاكسيناسيادان وتكەن ەلدەردىڭ مىسالىندا اۋرۋ مەن ءولىم-جىتىمنىڭ ايتارلىقتاي تومەندەگەنىن بايقاۋعا بولادى. دەمەك، ۇجىمدىق يممۋنيتەتكە قول جەتكىزۋدىڭ بۇل ءادىسى وتە ءتيىمدى، – دەپ ءتۇسىندىردى ەپيدەميولوگ.
سونىمەن قاتار، الماتىدا تۇرعىلىقتى جەرى بويىنشا جاقىن بايلانىستا بولعان 7002 جانە جۇمىس ورنى بويىنشا بايلانىستا 302 بولعان كۆي-دىڭ 5278 بەلسەندى وشاعى مەديسينالىق باقىلاۋدا. سونىمەن قاتار، الماتىلىق ەپيدەميولوگتار سوڭعى ءۇش اپتاداعى ناۋقاستاردىڭ جاس قۇرامىنا تالداۋ جاسادى.
– جۇرگىزىلگەن تالداۋ دەرەكتەرى بويىنشا، 1 جاسقا دەيىنگى بالالار اۋرۋشاڭدىعىنىڭ 0،3%-عا جانە 20-39 جاستاعى جاستاردىڭ 2،5%-عا تومەندەۋىنەن باسقا ايتارلىقتاي وزگەرىستەر انىقتالعان جوق. بۇل رەتتە، بۇرىنعىداي، نەگىزىنەن 20-70 جاس ارالىعىنداعى بەلسەندى تۇرعىندار كۆي جۇقتىرۋعا بەيىم، بۇل جۇقتىرىپ، ناۋقاستانعان ادامداردىڭ جالپى سانىنىڭ 76%-ىن قۇرايدى، – دەپ حابارلادى اسەل قالىقوۆا.
حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ بويىنشا سوڭعى 14 كۇندە كۆي-مەن اۋىراتىن 9590 ناۋقاستىڭ ىشىندە كۆي ەڭ كوپ تىركەلگەن.
ءتۇرلى ج ش س، جك، اق جۇمىسكەرلەرى اراسىندا - 23،6% (2264 ادام.)،
زەينەتكەرلەر اراسىندا – 17،6% (1690 ادام)، مەكتەپكە دەيىنگى جاستاعى بالالاراراسىندا – 4،7% (453 جاعداي).
ەسكە سالساق، ق ر باس مەملەكەتتىك دارىگەرىنىڭ قاۋلىسىنا سايكەس، ۇيىمدار، كەڭسەلەر قىزمەتكەرلەردى COVID-19-عا قارسى ۆاكسينالانۋ جاعدايىندا قاشىقتىقتان جانە كۇندىزگى جۇمىس فورماتىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ پايىزدىق اراقاتىناسى بويىنشا تالاپتاردى ەسكەرۋسىز جۇزەگە اسىرادى. بۇل رەتتە سوڭعى 6 اي ىشىندە COVID-19-عا قارسى ۆاكسينالاۋدىڭ تولىق كۋرسىن العان جانە COVID-19-بەن اۋىرىپ جازىلعان بارلىق قىزمەتكەرلەردىڭ كۇندىزگى رەجيمدە جۇمىس ىستەۋىنە بولادى.
