جەتىسۋ وبلىسىنىڭ اكىمى بەيبىت يسابايەۆ اقسۋ اۋدانىندا بىرنەشە قۇرىلىس نىساندارىن ارالاپ، بالقاش كولىنە دەيىنگى اۆتوجولدىڭ قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىستارىنىڭ بارىسىن كورىپ قايتتى،- دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
الدىمەن الماتى – وسكەمەن – لەپسى – اقتوعاي اۆتوتراسساسىنىڭ بويىنداعى قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ قالاي اتقارىلىپ جاتقانىنا نازار اۋدارعان وبلىس باسشىسى جول سالۋشى مەردىگەر ۇيىم وكىلدەرىمەن تىلدەستى.
اتاپ وتسەك، اتالعان جولدىڭ 0-35 كم تولىق اياقتالىپ، پايدالانۋعا بەرىلگەن، 35-90 كم ۋچاسكەدە ەكى قابات اسفالت توسەلىپ بىتكەن، ءقازىر 90-104 كم ۋچاسكەدە اسفالت توسەۋگە دايىندىق جانە ءبىر قابات اسفالتتاۋ جۇمىستارى 70-تەي تەحنيكانى تارتا وتىرىپ، قىزۋ ءجۇرىپ جاتىر. مەردىگەر ۇيىم باسشىلىعىنىڭ ايتۋىنشا، وسى جىلدىڭ 15 ماۋسىمىنا دەيىن جول ەكى قابات اسفالت جابىنىمەن كولىك قوزعالىسى ءۇشىن اشىلادى. ال ءۇشىنشى بەتكى قاباتىنىڭ اسفالتى مەن اباتتاندىرىلۋى جىل سوڭىنا دەيىن اياقتالادى. بۇل رەتتە وبلىس اكىمى جازعى تۋريستىك ماۋسىم باستالعانعا دەيىن بەلگىلەنگەن جۇمىستاردى ءبىتىرۋدى تاپسىردى.
مۇنان سوڭ بەيبىت يسابايەۆ اقسۋ اۋدانىنداعى بىرنەشە قۇرىلىس الاڭدارىنا باردى. ماسەلەن، كولتابان اۋىلىندا جاڭادان سالىنىپ جاتقان مەكتەپ قۇرىلىسى وسى جىلدىڭ قاڭتار ايىندا باستالعان. مەكتەپ 120 ورىنعا ارنالعان، وندا 25 ورىندى شاعىن ورتالىق قاراستىرىلعان. قۇرىلىس جۇمىستارى وسى جىلدىڭ قازان ايىندا اياقتالۋى ءتيىس. ال قازىرگى قولدانىستاعى مەكتەپ 1978 جىلى سالىنعان بەيىمدەلگەن عيماراتتا ورنالاسقان. بەلگىلى بولعانداي، قۇرىلىس الاڭىندا 50 شاقتى ادام جۇمىس ىستەپ جاتىر. قۇرىلىس جۇمىستارىن بەلگىلەنگەن مەرزىمدە اياقتاۋعا تولىق مۇمكىندىگى بار.
ال جانسۇگىروۆ اۋىلىنداعى ق.ساتپايەۆ اتىنداعى 1200 ورىندىق ورتا مەكتەپ عيماراتىنا كۇردەلى جوندەۋ جانە سەيسميكالىق كۇشەيتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتقان قۇرىلىس كومپانياسى جۇمىس كەستەسىنەن 3 اي الدا كەلەدى. قۇرىلىس جۇمىستارىن قاڭتاردا باستاپ، ءقازىر 90-نان استام ادام عيماراتتىڭ ىشكى ارلەۋىنە قىزۋ كىرىسكەن. سونىڭ ىشىندە 30 جەرگىلىكتى تۇرعىندى جۇمىسپەن قامتۋ ورگاندارى ارقىلى جۇمىسقا تارتىپ وتىر. شاعىن فۋتبول الاڭىن جانە مەكتەپتەن مولىقباي بايساق ۇلى اتىنداعى مادەنيەت ۇيىنە دەيىنگى تروتۋاردى مەردىگەر ۇيىم ءوز قاراجاتىنا جاساپ بەرمەكشى. وبلىس اكىمى عيماراتتىڭ كۇردەلى جوندەۋىنىڭ ساپالى جۇرگىزىلىپ جاتقانىن اتاپ ءوتىپ، نىساننىڭ ينجەنەرلىك-كوممۋنيكاسيالىق جەلىلەرىن تارتۋ مەن اباتتاندىرۋ ءىسىن دە وسىنداي ساپادا اتقارۋدى تاپسىردى.
سول سياقتى اۋداندىق ورتالىق اۋرۋحانا عيماراتىنا قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى مەن سەيسميكالىق كۇشەيتۋ جۇرگىزىلۋدە. بۇل مەديسينا نىسانى 1972 جىلى سالىنعان. سودان بەرى اعىمداعى جوندەۋ جۇرگىزۋمەن عانا شەكتەلىپ كەلگەن. مەردىگەر ۇيىم وكىلدەرىمەن تىلدەسۋ بارىسىندا بەيبىت يسابايەۆ وتكەن جىلدان بەرى سوزىلىپ كەلە جاتقان بۇل قۇرىلىس جۇمىستارىنا قارقىن بەرۋ كەرەكتىگىن ايتىپ، قۇرىلىس الاڭىنداعى 37 ادامنىڭ بەلگىلەنگەن جۇمىس كولەمى ءۇشىن جەتكىلىكسىز ەكەنىن ەسكەرتتى. «حالىق اۋرۋحانا قۇرىلىسىنىڭ اياقتالعانىن كۇتىپ وتىر، بۇل – الەۋمەتتىك ماڭىزى بار نىسان. سوندىقتان سىزدەردەن ۋاقىتىلى، ءارى ساپالى اتقارىلعان جۇمىستى تالاپ ەتەمىز»، - دەگەن وبلىس اكىمى جۇمىسكەرلەر سانىن ارتتىرىپ، ىسكە قارقىندى كىرىسۋدى قاتاڭ تاپسىردى.
وبلىس باسشىسى اتباسىن تىرەگەن كەلەسى وبەكتىلەر – تۇرعىن ءۇي نىساندارى. الدىمەن اۋىلدا سالىنىپ جاتقان 60 پاتەرلىك ءۇيدىڭ قۇرىلىسىمەن تانىستى. وسىدان ءبىر جىل بۇرىن باستالعان قۇرىلىس جۇمىستارى بيىلعى تامىز ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن اياقتالۋى ءتيىس. قازىرگى دايىندىق دەڭگەيى – 60 %. سول سياقتى وسى ءۇيدىڭ ينجەنەرلىك-كوممۋنيكاسيالىق جەلىلەرىن جۇرگىزۋ جۇمىستارى وسى ءساۋىر ايىنان باستالعان.
«ساپالى ۇيلەر تەك قالالاردا عانا ەمەس، اۋىلدىق جەرلەردە دە سالىنۋى كەرەك. حالىققا تۇرعىن ءۇي قاجەت، باسپانا بەرۋ - تۇرعىنداردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدى شاراسى. بۇل - پرەزيدەنتتىڭ الدىمىزعا قويىپ وتىرعان باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى"، - دەگەن ب. يسابايەۆ اۋدان اكىمى مەن قۇرىلىس باسقارماسىنا قاداعالاۋ جۇمىستارىن كۇشەيتۋدى مىندەتتەدى.
مۇنان سوڭ سالىنىپ بىتكەن، تۇرعىن ءۇي كەزەگىندە تۇرعان حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارىنا بەرىلەتىن 24 پاتەرلى كوپ قاباتتى ءۇيدىڭ ءىشىن ارالاپ كوردى. قۇرىلىس ساپالى جۇرگىزىلگەنى ايقىن كورىنىپ تۇر. دەگەنمەن وبلىس اكىمى مەردىگەر ۇيىمعا مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندار ءۇشىن كىرەبەرىسكە كوتەرگىش ورناتۋدى تاپسىردى. سول سياقتى بىردى-ەكىلى شاعىن ەسكەرتۋلەر ايتىلدى. اتالعان تۇرعىن ءۇي جۋىردا پايدالانۋعا بەرىلەدى دەپ جوسپارلانىپ وتىر.
"جالپى اۋداندا قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتقان نىسانداردىڭ جۇمىسى بەكىتىلگەن كەستەگە سايكەس ۋاقىتىلى جۇرگىزىلۋىن جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگاندار قاتاڭ قاداعالاپ وتىرۋى ءتيىس. كەستەدەن كەشىگۋ ورىن العان بەتتە، بىردەن شارا قولدانۋ كەرەك. مەردىگەر ۇيىمدارعا جۇمىس مەرزىمىنە قاتىستى دا، ساپاعا قاتىستى دا قاتاڭ تالاپ قويىلادى. بيىل كۇزدە اقسۋ اۋدانىنا تابيعي گاز جەتكىزىلەدى. سوعان الدىمەن جاڭادان سالىنعان الەۋمەتتىك نىسانداردى، تۇرعىن ۇيلەردى قوسۋ ءىسىن اۋدان اكىمدىگى پىسىقتاۋى كەرەك. كەيىنىرەك اقسۋ زاۋىتىن دا گازعا قوسۋ قاراستىرىلادى. بۇل جۇمىسقا جۇيەلى جوسپار جاساپ كىرىسىڭىزدەر"، - دەدى ب.يسابايەۆ.