– ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار ازاماتتاردى الەۋمەتتەندىرۋ جانە وڭالتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋعا ەرەكشە نازار اۋدارامىز. مىسالى، بيىل جازدا كورۋ قابىلەتى بۇزىلعان بالالارعا ارنالعان مامانداندىرىلعان بالاباقشا اشىلدى (كەنەسارى كوشەسى، 9/1، سارىارقا اۋدانى). بالاباقشادا پەداگوگتەرمەن قاتار مەديسينا قىزمەتكەرلەرى دە بالالارمەن اينالىسادى. بۇل بالانىڭ فيزيكالىق، پسيحيكالىق دامۋ ەرەكشەلىكتەرىن، جەكە مۇمكىندىكتەرى مەن قابىلەتتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، بالانىڭ جەكە باسىن جان-جاقتى قالىپتاستىرۋ، بالالاردىڭ مەكتەپكە دايىندىعىن قامتاماسىز ەتۋ. مەكەمەدە فيزيوتەراپيا، لوگوپەد-دەفەكتولوگ، وفتالمولوگ كابينەتتەرى بار، – دەپ اتاپ ءوتتى التاي كولگىنوۆ.
قالا اۋداندارىندا 29 «ۇيدەگى دارىگەر» نىسانى اشىلدى، ينۆاتاكسي سانى 2 ەسەگە ارتقان. جاڭا ۇيلەردىڭ ءبىرىنشى قاباتتارىندا «قادامدىق قولجەتىمدىلىك» قاعيداتى بويىنشا بالالارعا ارنالعان شاعىن ورتالىقتار، وڭالتۋ ورتالىقتارى، بالاباقشالار، مەديسينالىق ورتالىقتار اشىلۋدا.
بۇدان باسقا، وتكەن جىلى ەلوردادا بسپ، اۋتيزم، داۋن سيندرومى سىندى دياگنوزدارى بار بالالاردى وڭالتۋمەن اينالىساتىن ءبىرقاتار ءىرى وڭالتۋ ورتالىقتارى اشىلىپ تابىستى جۇمىس ىستەۋدە. ايتالىق، «اسىل ميراس» جاڭا اۋتيزم ورتالىعى (ءۋاليحانوۆ كوشەسى) اۋتيستىك سپەكتردىڭ اۋرۋلارى بار بالالاردى 50%-عا كوبىرەك قامتۋعا مۇمكىندىك بەرگەن. بۇل جوبا ب.وتەمۇراتوۆ قورىمەن بىرلەسىپ، جۇزەگە اسىرۋلىۋدا. سول ۇيدە تاعى ءبىر وڭالتۋ ورتالىعى بسپ، اۋتيزم دياگنوزى جانە باسقا دا ءبىرقاتار اۋرۋلارى بار بالالارمەن اينالىسادى.
№ 1 قالالىق بالالار اۋرۋحاناسى بازاسىندا تۇڭعىش پرەزيدەنت قورى مەن «سامۇرىق-قازىنا» قولداۋىمەن وتكەن جىلدىڭ كۇزىندە «قامقورلىق» وڭالتۋ ورتالىعى اشىلدى. بۇل بسپ دياگنوزى بار 600-گە جۋىق بالانى جىل سايىن قوسىمشا تەگىن مەديسينالىق كومەكپەن قامتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.