الماتى وبلىسى ارداگەرلەر كەڭەسى: "جەردى جەكەمەنشىككە بەرگەندە نە تۇر؟"

Dalanews 18 ماۋ. 2016 01:22 705

الماتى وبلىستىق ارداگەرلەر كەڭەسiنiڭ ءتوراعاسى ەرمەك كەلiمسەيiتتiڭ پiكiرiنشە، قازاقستان ازاماتتارىنا جەردi جەكە مەنشiككە ساتۋ كەرەك. بiراق، بۇل جەردiڭ تيiمدi پايدالانىلۋىنا قاتاڭ سۇراۋ بولۋى تيiس. بۇل تۋرالى ە.كەلىمسەيىت الماتى وبلىسىندا ءوتiپ جاتقان جەر رەفورماسى ءجونiندەگi كوميسسيانىڭ كوشپەلi وتىرىسىندا ايتتى.

ءسوز باسىندا ەرمەك كەلiمسەيiت ءوزiنiڭ ءتاجiريبەسiمەن ءبولiءستى.

«جەر پايىن ەسەپتەگەن ۋاقىتتا شارۋاشىلىقتا ەڭبەك ەتكەن ادامداردىڭ بارلىعىن — بالا-شاعاسىنا دەيiن قوسىپ ەسەپتەدiك. اۋىلدا ەڭبەك ەتكەن مۇعالiمدەر، مەديسينا قىزمەتكەرلەر، مادەنيەت سالاسىنداعى ماماندار — وسىلاردىڭ ءبارiن قوسىپ ەسەپتەپ، ولارعا پاي ۇلەسi تيەسiلi بولىپ ەسەپتەلدi. ياعني، سوۆحوزداعى، كولحوزداعى بار جەرلەردi ادامداردىڭ سانىنا ءبولiپ، بiر ادامعا شاققاندا قانشادان كەلسە، سونى ءار وتباسىعا ءوزiنە تيەسiلi قاعازىن قولىنا ۇستاتتىق. سول ارقىلى زاڭدى ورگاندارعا بارىپ، بەكiتتiرiپ، جەر اكتiلەرiن الدى. بiرەۋلەر جەردi جاقسى، بiرەۋلەر ناشار پايدالاندى»، — دەيدi ە.كەلiمسەيiت.

ارداگەرلەر كەڭەسiنiڭ ءتوراعاسى 2003 جىلى قابىلدانعان جەر كودەكسiندە اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى جەرلەرگە جەكە مەنشiككە قۇقىق بەرۋ ماسەلە كوتەرiلگەن. سودان بەرi 13 جىل ءوتتi. وسى ۋاقىتتا جەكە مەنشiككە وتكەن جەر اۋماعى ۇلكەن ەمەس.

«جالپى رەسپۋبليكادا 272 ملن گەكتار جەر بولسا، اۋىل شارۋشىلىعى باعىتىنداعى جەرلەردiڭ اۋماعى 200 ملن گەكتاردان اسادى. سونىڭ 100،8 ملن گەكتارى اينالىمدا ءجۇر. سول جەردiڭ قازiر 1، 3 ملن گەكتارى عانا، ياعني 1 پايىزدان استامى عانا 13 جىلدا جەكە مەنشiككە وتكەن. قالعان جەرلەر سول قالپى جاتىر. بۇل نەنi كورسەتەدi؟ اۋىلدىڭ دامىماي، مەشەۋلەپ وتىرعانىن كورسەتەدi. ينۆەستيسيا كەلمەي جاتىر، ۇكiمەتتiڭ بەرگەن دەمەۋ قارجىسى شىعىندى جابۋعا عانا جەتەدi. اۋىلدى دامىتامىز، كوتەرەمiز دەگەن باعىتتا جەر كودەكسiنە ەنگiزiلگەن وزگەرتۋلەردiڭ كەيبiر جەرiندە ارتىق كەتكەن جەرلەرi بار، ارينە. ودان كەيiن حالىققا دەر كەزiندە ءتۇسiندiرمەگەندiكتەن دە تولقۋ تۋعىزعانىن مويىنداۋ كەرەك»، — دەدi ول.
ارداگەر قازاقستان ازاماتتارىنا جەرگە جەكە مەنشiك قۇقىعىن بەرۋگە بولمايدى دەگەن پiكiردi ءتۇسiنبەيتiنiن ايتتى.

«جەكە مەنشiك قۇقىعىندا جەر بولۋى مۇمكiن ەمەس دەپ جاتىر. وسىنى مەن ءتۇسiنبەيمiن. جەكە مەنشiك مۇناي اعىزاتىن ۇڭعىماسى بار ەلدەر، جەكە مەنشiگiندە دۇكەنi، اۋرۋحاناسى بار ادامدار جەتەرلiك. بiرنەشە بۋىن ۇرپاق ەڭبەك ەتكەن ازاماتتاردىڭ پاي ۇلەسiنە تيگەن جەرiن جەكە مەنشiككە الۋىنا بiز نەگە قارسى بولامىز. وسى دۇرىس ەمەس، بۇعان كوڭiل ءبولۋ كەرەك. سول جەرiن جەكە مەنشiككە الا الماسا، بۇل ازاماتتىڭ كونستيتۋسيالىق قۇقىعىنا دا نۇقسان كەلتiرۋi مۇمكiن. بiراق جەردi بەرگەننەن كەيiن، ونى تيiمدi پايدالانۋىن سۇراۋ كەرەك. وسى باعىتتا بiراز جۇمىس iستەۋiمiز كەرەك. ەلiمiزدiڭ قاۋiپسiزدiگiن دە ەسكەرگەن ءجون. شەكاراعا جاقىن جەرلەر ءوزiمiزدiڭ ازاماتتارعا دا بەرiلمەۋi قاجەت»، — دەدi ول.
ال شەتەلدiكتەرگە جەردi مۇلدەم ساتۋعا بولمايدى دەگەن پiكiرiن بiلدiردi الماتى وبلىستىق ارداگەردەر كەڭەسiنiڭ ءتوراعاسى.

دەرەككوز: BNews.kz


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار