الماتىنىڭ المالى اۋدانىندا تۇرعىنداردىڭ وتىنىشىمەن جۇزەگە اسىرىلعان نىساندارعا ارنالعان بويىنشا باسپا ءسوز تۋرى ءوتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
العاشقى نىسان – قالانىڭ نەگىزگى جاياۋ جۇرگىنشىلەر كوشەلەرىنىڭ ءبىرى پانفيلوۆ كوشەسى بولدى. كۇن سايىن بۇل كوشەدەن 10-15 مىڭ ادام وتەدى، دەمالىس جانە مەرەكە كۇندەرى بۇل كورسەتكىش بىرنەشە ەسەگە ارتادى. اۋدان اكىمى ارمان ءشامشيننىڭ ايتۋىنشا، كوشەنىڭ جوعارى جۇكتەمەسى مەن ءدامحانالار مەن مەيرامحانالارعا تاۋار جەتكىزەتىن اۆتوكولىكتەر كوپتىگى جول توسەمىنە جانە دەكوراتيۆتى ەلەمەنتتەرگە ۇلكەن سالماق تۇسىرەدى. وسىعان بايلانىستى تۇرعىندار كوشەنى جاڭارتۋدى وتىنگەن.
2017 جىلدان بەرى العاش رەت جول توسەمىن جوندەۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. قىركۇيەك ايىندا باستالعان جۇمىستار اياسىندا 2 مىڭ شارشى مەتر كەسپە تاس جاڭارتىلدى، 130 جاڭا ورىندىق جانە 2 بالالار الاڭى ورناتىلدى، سۋبۇرقاق جوندەلدى. جاسىل ايماق 20%-عا كەڭەيتىلىپ، جاڭا بۇتالار وتىرعىزىلدى جانە كوگال ەگىلدى. قولونەرشىلەرگە ارنالعان ءمودۋلدى ۇيلەر، ستاسيونارلىق پوليسيا بەكەتى جانە زاماناۋي "ساپار ورتالىعى" ورناتىلدى. الماتىلىقتار جاڭارتىلعان كوشەنىڭ قولايلى ءارى جايلى بولعانىن اتاپ ءوتتى.
كەلەسى نىسان №136 جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ بولدى. مۇندا 35 جىلدان بەرى العاش رەت سەيسميكالىق نىعايتۋ ارقىلى كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزىلدى. زاماناۋي تالاپتارعا ساي روبوتوتەحنيكا، حيميا، بيولوگيا، فيزيكا، ينفورماتيكا كابينەتتەرى جاڭارتىلدى، سونداي-اق ۇلدار مەن قىزدارعا ارنالعان تەحنولوگيا كابينەتتەرى مەن شەبەرحانالار جابدىقتالدى. بارلىق ءپان كابينەتتەرى ينتەراكتيۆتى پانەلدەرمەن جانە جاڭا جيھازدارمەن جابدىقتالعان.
باسپا ءسوز تۋرىنىڭ قاتىسۋشىلارى 2023 جىلى "حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت" باعدارلاماسى اياسىندا جاڭارتىلعان "شىعىس ازتم" سكۆەرىنە دە باردى. بۇل سكۆەردى كوركەيتۋدى جاڭا "نوماد" تۇرعىن ءۇي كەشەنىنىڭ تۇرعىندارى ۇسىنعان.
سكۆەردە ترەناجەرلەر، جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولدارى، شامامەن 10 مىڭ شارشى مەتر كوگال، گۇلدەر مەن اعاشتار وتىرعىزىلىپ، جاڭا جارىقتاندىرۋ ورناتىلدى. بۇل شاعىن، ءبىراق وتە جايلى الماتىلىق سكۆەرگە اينالدى.
قالا تۇرعىنى ءارى "حقب" جوباسىنىڭ تەڭ اۆتورى الەنا شين مۇنىڭ اۋدان مەن الماتىلىقتاردىڭ ماقتانىشى ەكەنىن جەتكىزدى.
"بۇل تەك سكۆەر عانا ەمەس، جالعىز جاساندى توعانى بار سكۆەر ءبىزدىڭ اۋداندا. جوسپارىمىزدى اكىمدىك ماماندارىمەن بولىستىك، ولار بىزگە ونى جۇزەگە اسىرۋعا كومەكتەستى. بالالارىم ۇنەمى وسى جەردە وينايدى، ۆولەيبول الاڭى دا كەرەمەت. بارلىق جاعداي وتباسىلىق دەمالىس ءۇشىن جاسالعان".
تۋر بارىسىنداعى سوڭعى نىسان روزىباكييەۆ كوشەسىنىڭ بويىندا دۇيسەنوۆ كوشەسىنەن وڭتۇستىككە قاراي ورنالاسقان، اۋماعى 0،49 گا بولاتىن جاڭا سكۆەر ەدى. بۇرىن بۇل جەردە بەيبەرەكەت ساۋدا ورىندارى بولعان، بۇل جاقىن ماڭداعى ۇيلەردىڭ تۇرعىندارىنا قولايسىزدىق تۋدىراتىن. وسىعان بايلانىستى تۇرعىندار بىرنەشە رەت بازاردى الىپ تاستاپ، ونىڭ ورنىنا جاسىل ايماق قۇرۋدى سۇراعان. اقىرى، بۇرىنعى بازاردىڭ ورنىنا شامامەن 2 مىڭ شارشى مەتر كوگالدى جاسىل ايماق، گۇلدەر مەن اعاشتار وتىرعىزىلدى.
تۇرعىندار ءۇشىن زاماناۋي ءارى ساپالى ماتەريالداردان جاسالعان ورىندىقتار، ترەناجەرلەر، پەرگولالار، بالالار الاڭدارى مەن جۇگىرۋ جولدارى ورناتىلعان. سونداي-اق، اۆتوماتتى سۋارۋ جانە جارىقتاندىرۋ جۇيەسى ورناتىلدى.
"كەشكىسىن مۇندا وتە ادەمى، جارىق جاقسى. ءبىز ءوتىنىش بەرىپ، جۇمىستاردى باقىلاپ جۇردىك، سوندىقتان وسىندا كەلىپ، تاڭدانامىز. بۇل جەردە ەرەسەكتەر مەن بالالاردىڭ جايلى ۋاقىت وتكىزۋىنە بارلىق جاعداي جاسالعان. بۇرىن تەرەزەنى اشۋ مۇمكىن ەمەس ەدى، سەبەبى بەيبەرەكەت بازار بولدى، شۋ مەن جاعىمسىز ءيىس بولاتىن. ەندى بۇل مۇلدە باسقا ورىنعا اينالدى. ۇلكەن جاسىل ايماقتار مەن پەرگولالار ءبارىن اسەمدەپ تۇر. جاي عانا ىڭعايلى ەمەس، ادەمى ورىن بولدى"، – دەيدى تۇرعىننىڭ ءبىرى اسەم نۇرعازينا.
2023 جىلى المالى اۋدانىندا "حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت" باعدارلاماسى اياسىندا 34 جوبا جۇزەگە اسىرىلسا، 2024 جىلى 52 جوبا جوسپارلانعان.
"سوڭعى جىلدارى الماتىنىڭ كوركەيۋىنە "حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت" باعدارلاماسى وڭ اسەرىن تيگىزىپ كەلەدى. جاسىل دەمالىس ايماقتارى قوعامدىق كەڭىستىكتەردى جاقسارتۋدا جانە قالانىڭ ەكولوگيالىق جاعدايىن ارتتىرۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. ءبىز ءارقاشان اۋدان تۇرعىندارىنىڭ باستامالارىن قولدايمىز"، – دەيدى اۋدان اكىمى ارمان شامشين.
