"الا ءجىپتى اتتاماۋ" دەگەن ۇعىمدى ساياساتتا دا بەرىك ۇستانۋ كەرەك - ەرلان قارين

ساعىنىش سارداروۆا 05 ماۋ. 2024 15:48 3120

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك كەڭەسشىسى ەرلان قارين "بىرلىك پەن دامۋ: مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ساياسي باعدارىنىڭ باستى نەگىزدەرى" اتتى ماقالاسىندا قوعامدا قانشاما كوزقاراس، قانشاما پىكىر قايشىلىعى بولعانىمەن، بارشامىز ورتاق مۇددە، جالپىۇلتتىق مۇددە جولىندا ۇيىسۋىمىز كەررەك ەكەنىن مالىمدەدى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.

ەرلان قارين قازاقستاندىقتارعا ماڭىزدى ۇندەۋ جاسادى. سونداي-اق، ەلدىڭ بىرلىگىنە، تۇتاستىعىنا نۇقسان كەلتىرەتىن ارەكەت پەن سوزدەن الىس بولۋعا شاقىردى.

"قوعامنىڭ اشىقتىعى، ەكونو­ميكالىق رەفورمالاردىڭ ىسكە اسۋى، كوممۋنيكاسيانىڭ جاڭا تۇرلەرىنىڭ قارقىندى دامۋى سياقتى ناقتى سەبەپتەرگە بايلانىستى سول قوعامنىڭ قۇرىلىمى ۇنەمى وزگەرىپ وتىرادى. قوعامدىق-ساياسي كەڭىستىك كەڭەيىپ، كۇردەلەنە تۇسەدى، ياعني جاڭا ستراتالار، الەۋمەتتىك توپتار مەن سۋب­مادەنيەتتەر، سان الۋان ساياسي جانە يدەولوگيالىق كوزقاراستار پايدا بولادى.

ءقازىر ءبىزدىڭ قوعامدا ساياسي ۇستانىمى ءارتۇرلى ازاماتتار، اتاپ ايتقاندا، ليبەرالدار، سوسياليس­تەر، كونسەرۆاتورلار، وڭشىلدار، سولشىلدار جانە سەنتريستەر بار. ولار ءتۇرلى ساياسي يدەالعا جانە قۇن­دىلىقتارعا سەنەدى. وسى ورايدا ءبىز پىكىر الۋاندىعىن دامىتا وتىرىپ، ەڭ الدىمەن، جالپىۇلتتىق مۇددەمىزدىڭ ءبىرتۇتاستىعىنا باسا ءمان بەرۋىمىز قاجەت.

بۇل تۇرعىدا ەل ىشىنە ىرىتكى سالاتىن ارەكەتتەرگە عانا ەمەس، جۇرتتى ارانداتىپ، داۋ-داماي تۋعىزۋى مۇمكىن كەز كەلگەن سوزگە اباي بولعان ءجون. وكىنىشكە قاراي، تىم شولاق ويلايتىن كەيبىر اسىرەبەلسەندىلەر، كەيدە ءتىپتى ىس-ارەكەتى اقىلعا سىيمايتىن ادامدار كوپشىلىككە ءوزىنىڭ سىڭارجاق كوزقاراستارىن كۇشپەن تاڭىپ، جۇرتشىلىقتىڭ پىكىرىن ءوز ىڭعايىنا قاراي بۇرعىسى كەلەدى.

قازاقتا "الا ءجىپتى اتتاماۋ" دەگەن ۇعىم بار. ءبىزدىڭ ساياساتتا دا مۇنى بەرىك ۇستانۋ كەرەك. ياعني ەلدىگىمىزگە، بىرلىگىمىزگە، ىنتىماعىمىزعا سىزات تۇسىرەتىن دۇنيەدەن الشاق بولعان ءجون. قوعامداعى پىكىرتالاس كەزىندە اتتاپ وتۋگە بولمايتىن شەك، ياعني "Redline" ناقتى بەلگىلەنۋگە ءتيىس. بۇل دەگەنىمىز – قانداي دا ءبىر تاقىرىپتى تالقىلاۋعا تىيىم سالۋ نەمەسە سەنزۋرا جاساۋ ەمەس. بۇل – ساياسي پىكىرتالاس كەزىندە ۇستامدى بولىپ، سابىر ساقتاۋعا شاقىرۋ. ەل الدىندا جۇرگەن ازاماتتار، ياعني قوعام بەلسەندىلەرى، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى، بلوگەرلەر، ازاماتتىق سەكتوردىڭ وكىلدەرى بەرەكەلى بىرلىگىمىزگە سىزات تۇسپەسىن دەسە:

– ەتنوسارالىق قاتىناستارعا جانە ءتىل ماسەلەسىنە؛

– ءدىن سالاسىنا؛

– سىرتقى ساياساتقا قاتىستى احۋال­دى ۋشىقتىرماۋعا باسا ءمان بەرۋى قاجەت.

ءبىزدىڭ قوعام بۇل ماسەلەلەرگە قا­تىستى جانجال تۋعىزاتىن ءسوز تارا­تۋعا، اشۋ-ىزاعا تولى مالىمدەمە جاساۋعا بولمايتىنىن جاقسى ءتۇسى­نەدى. بۇل تۋراسىندا بىلىكتى ماماندار مەن ساراپشىلار عانا كاسىبي تۇرعىدان پىكىر تالاستىرا الادى.

مەملەكەت ەلدىڭ ىنتىماعىن بۇ­زىپ، شاڭىراعىن شايقالتقىسى كەلە­ءتىن كەز كەلگەن ارەكەتكە زاڭ ارقىلى قاتاڭ توسقاۋىل قويادى. "شەك­تەن شىعۋعا جول جوق" دەگەن قاعيدا ءاردايىم باسشىلىققا الىنادى. ءبىز ءدىن بوستاندىعىن قولدايمىز، الايدا سوقىر سەنىم مەن ناداندىققا قارسىمىز. ءبىز وتانشىلدىقتى قول­دايمىز، الايدا كسەنوفوبيا مەن اسىرەۇلتشىلدىققا قارسىمىز. ءبىز ليبەراليزمدى قولدايمىز، الايدا جۇگەنسىزدىك پەن نيگيليزمگە قار­سىمىز.

بارشا ادامدار، اسىرەسە قوعامدىق-ساياسي ومىرگە بەلسەنە اتسالىسىپ جۇرگەن ازاماتتار، ءوزىنىڭ ساياسي كوزقاراسى مەن ۇستانىمىنا قارا­ماس­تان، جالپىۇلتتىق مۇددەنى، مەم­لەكەتتىلىكتى ساقتاۋ جانە نىعايتۋ ماسەلەسىن بارىنەن بيىك قويۋعا ءتيىس"، - دەدى ەرلان قارين.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار