2050 جىلعا دەيىن اۋىل-ايماقتىڭ 80%-ى اۋىز سۋمەن قامتىلادى

Dalanews 17 ناۋ. 2016 04:02 955

سۋ قوعامدىق يگىلىكتەردىڭ ءبىر بولىگى. الەمدە سۋدى قولدانۋ ءاربىر جيىرما جىل سايىن ەكى ەسەگە ارتىپ وتىرعانىن ەسكەرسەك، سۋمەن جابدىقتاۋ مەن سۋ تارتۋ سالاسىنا كاسىپكەرلەردىڭ جەكە ينۆەستيسياسىمەن قارجىلاندىرۋدىڭ زور مۇمكىندىگى بار. سۋمەن جابدىقتاۋ مەن سۋ تارتۋ قىزمەتتەرىنىڭ كولەمى مەن ستاندارتتارىنا كوپ كوڭىل بولىنگەندىكتەن جەكە ينۆەستيسيا مۇنداي قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋدا نەگىزگى ينسترۋمەنتتەردىڭ ءبىرى بولاتىنى ايقىن.

ءمجا – مەملەكەتتىك مەنشىكتەگى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار جوبالاردى قارجىلاندىرۋ ءۇشىن ينۆەستيسيالاردى تارتۋدىڭ ءتيىمدى جانە يكەمدى مەحانيزمى رەتىندە بۇكىل الەمگە بەلگىلى. دۇنيە جۇزىندە ءمجا ارقىلى سۋمەن جابدىقتاۋ سالاسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ نەگىزگى ءۇش ۇلگىسى بار.

ءبىرىنشى ۇلگى مەملەكەت يەلىگىندە بولاتىن مەملەكەتتىك سۋمەن جابدىقتاۋ كومپانياسىن اكسيونەرلەۋ. مۇنداي اكسيونەرلىك كومپانيا كوممەرسيالىق قىزىعۋشىلىقتى كوزدەيتىن سۋمەن جابدىقتايتىن كومپانيا مەن مەملەكەتتىك كاسىپورىن اراسىنداعى ىمىرا. مۇنداي ۇلگى «گوللاندىق» دەگەن اتپەن بەلگىلى.

         ەكىنشى ۇلگى باسقارۋ فۋنكسياسىن جەكە كومپانياعا بەرۋدى كوزدەيتىن «فرانسۋزدىق» ۇلگى. كاسىپكەر سۋمەن جابدىقتايتىن كوممۋنالدىق كاسىپورىنعا قىزمەت كورسەتەدى.

        ءۇشىنشى ۇلگى - «بريتاندىق»، بۇل جاعدايدا سۋمەن جابدىقتايتىن كومپانيا تولىعىمەن جەكە مەنشىك يەلىگىنە وتەدى. كوممۋنالدىق كاسىپورىننىڭ وزدەرى جەكە اكسيونەرلىك قوعام بولادى. ەل اراسىندا «جەكەشەلەندىرۋ» دەگەن اتاۋمەن تانىمال.

        الەمدە بيزنەستىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە مەيلىنشە سايكەس بولۋ ءۇشىن ءارتۇرلى ۇلگىلەردى ارالاستىرىپ ءتيىمدى ەتىپ قالىپتاستىرۋعا بولادى. مىسالى، بەلگىلى ءبىر حالىق ساناتى ءۇشىن قىزمەت كورسەتۋگە قولايلى شاعىن كاسىپورىندار جەكەشەلەندىرۋگە قاتىسا الادى.  الايدا ءمجا تاڭدالعان تاسىلىنەن تاۋەلسىز كورسەتىلەتىن قىزمەت ساپاسى رەتتەلۋى قاجەت.

ەلىمىزدە 2015 جىلى قابىلدانعان «ءمجا تۋرالى» زاڭ اياسىندا سۋمەن جابدىقتاۋ مەن سۋ تارتۋ قىزمەتتەرىنىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن ساپاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن رەسۋرستاردى بىرىكتىرۋ ارقىلى مەملەكەت پەن جەكە بيزنەس اراسىنداعى ۇزاق مەرزىمدى ىنتىماقتاستىقتى قالىپتاستىرۋعا بولادى.

ءوزىمىزدىڭ جوبالارىمىزدى ءمجا مەحانيزمى ارقىلى جۇزەگە اسىرۋدا جوعارىدا سيپاتتالعان ۇلگىلەردىڭ بىرەۋىن نەمەسە ءارتۇرلى ۇلگىلەردى ارالاستىرىپ ەڭ ءتيىمدىسىن الۋىمىزعا بولادى.

مەنىڭ ويىمشا «فرانسۋزدىق» ۇلگى ەڭ ءتيىمدى دەپ سانايمىن، سەبەبى جەكە تۇلعا ءوز تاراپىنان سۋمەن جابدىقتايتىن كوممۋنالدىق كاسىپورىنعا قىزمەت ەتەدى. جوبالاردى كونسەسسيالىق كەلىسىم-شارت، سەرۆيستىك كەلىسىم-شارت، مەملەكەتتىك مۇلىكتى سەنىمگەرلىك باسقارۋ كەلىسىم-شارتى جانە ءمجا بەلگىلەرىنە سايكەس كەلەتىن وزگە دە كەلىسىم-شارتتار جاساسۋ ارقىلى ىسكە اسىرۋعا بولادى.

2050 جىلعا دەيىن ەلىمىزدەگى اۋىل-ايماقتىڭ 80%-ى اۋىز سۋمەن تولىقتاي قامتاماسىز ەتىلۋى ءتيىس.

تاعانوۆا گۇلدانا،


 مەملەكەتتىك جەكە مەنشىك ارىپتەستىك


ورتالىعىنىڭ ساراپشىسى


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار