1987 جىلى پولياكتار قايرات رىسقۇلبەكوۆتىڭ ەرلىگى ءۇشىن پوشتا ماركاسىن شىعارىپتى

Dalanews 25 قاز. 2016 13:02 1137

1987 جىلدىڭ شىلدە ايىندا پولشاداعى «ىنتىماقتاستىق» (سوليدارنوست) استىرتىن ۇيىمى حالىق قاھارمانى، جەلتوقسان وقيعاسىنىڭ باتىرى قايرات رىسقۇلبەكوۆتىڭ قۇرمەتىنە پوشتا ماركاسىن شىعارعان. بۇل تۋرالى ەلوردادا وتكەن جەلتوقسان وقيعاسىنىڭ تاريحي جانە حالىقارالىق ماڭىزىنا ارنالعان حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنسيادا پولياك عالىمى، ازيانى زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ پرەزيدەنتى، PhD دوكتورى ۆلادىسلاۆ سوكولوۆسكيي ايتتى دەپ حابارلايدى "ەگەمەن قازاقستان" گازەتى.

ماركادا شالقاسىنان قۇلاپ جاتقان ەر ادامنىڭ بەينەسىنىڭ ۇستىندە «ق.رىسقۇلبەكوۆكە راقىمشىلىق جاسالسىن. الما-اتا 18.06.1987» دەپ جازىلعان. گورباچيەۆتىڭ سۋرەتىنىڭ استىندا «اشىقتىق قايدا!؟» دەگەن سۇراق تۇر.

— ماركانىڭ استىڭعى جاعىنداعى جازۋ پولياك تىلىنەن اۋدارعاندا «ماركانى ساتۋدان تۇسكەن تابىس «ەركىندىك پەن بەيبىتشىلىك» قوزعالىسىنا بەرىلەدى» دەگەن جازۋ،— دەدى ۆلادىسلاۆ سوكولوۆسكيي.

ۆارشاۆادان كەلگەن عالىم جەلتوقسان وقيعاسى تۋرالى 1986-87 جىلدارى پولشادا ەلۋدەن استام مەرزىمدى باسىلىمدا جاريالانعان ماتەريالدارعا شولۋ جاسادى.

جەلتوقسان وقيعاسىنىڭ قاھارمانى قايرات نوعايباي ۇلى رىسقۇلبەكوۆ 1986 جىلى 16-18 جەلتوقساندا الماتىداعى وقيعاعا بەلسەنە قاتىسقان جاستاردىڭ ءبىرى ەكەنى بەلگىلى. ق.رىسقۇلبەكوۆ 1987 جىلعى 16 ماۋسىمدا قازاق كسر جوعارعى سوتىنىڭ قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى كوللەگياسى ۇكىمىمەن ەڭ جوعارعى جازا — ءولىم جازاسىنا كەسىلىپ، كەيىن اتۋ جازاسى 20 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسىمەن اۋىستىرىلعان بولاتىن. الايدا، ق.رىسقۇلبەكوۆ تۇرمەدە قۇپيا جاعدايدا قازا بولدى. قازاقستان ەگەمەندىك العاننان كەيىن عانا قايرات رىسقۇلبەكوۆ قازاقستان جوعارعى سوتى پلەنۋمىنىڭ 1992 جىلى 21 اقپانداعى شەشىمىمەن تولىقتاي اقتالدى. 1996 جىلعى 9 جەلتوقساندا ق ر پرەزيدەنتى ن.نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن ق.ن. رىسقۇلبەكوۆ قايتىس بولعاننان كەيىن حالىق قاھارمانى اتاعىمەن، «وتان» وردەنىمەن ماراپاتتالعان.

وسى ورايدا، پولشانىڭ «ىنتىماقتاستىق» ۇيىمى تۋرالى دا از-كەم ايتا كەتەيىك. جۇمىسى توتاليتارلىق رەجيمگە، كوممۋنيستىك جۇيەگە قارسى باعىتتالعان «ىنتىماقتاستىق» پولشا كاسىپوداقتارى بىرلەستىگىنىڭ قىزمەتى 1989 جىلدىڭ ساۋىرىندە عانا زاڭداستىرىلعان. قازىرگى تاڭدا ول پولشا رەسپۋبليكاسىنىڭ كاسىپوداعى دەگەن اتپەن جۇمىسىن جالعاستىرۋدا. ۇيىمنىڭ نەگىزىن قالاعان لەح ۆالەنسا 1983 جىلى «ادام قۇقى ءۇشىن كۇرەسكەر» رەتىندە  بەيبىتشىلىك  جونىندەگى نوبەل سىيلىعىمەن ماراپاتتالعانىن اتاپ ءوتۋ كەرەك.

ارنۇر اسقاروۆ

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار