17 ميلليون حالىقتى اسىراۋ قيىن با؟

Dalanews 18 مام. 2016 22:09 674

بىزدە ءبارى بار دەيدى. انىعىندا تۇگىمىز جوق. سەنبەسەڭىز تۇرمىسىمىزعا قاراڭىز. راس، جەرىمىزدىڭ استى دا، ءۇستى دە استاتوك بايلىق. مەندەلەيەۆ كەستەسىندەگى الۋان ءتۇرلى قازبا بايلىقتىڭ تۇگەلگە جۋىعىن قازاقستاننان تابۋعا بولادى-مىس. بىلەتىندەر سولاي دەيدى.

سوعان قاراماي ۇكىمەت 17 ملن. حالىقتى اسىراي الماي وتىر. انىعىندا 17-اق ملن. الەمنىڭ ەڭ ءىرى استانالارىندا وسىنشا حالىق تۇرادى.
سوندا ءبىز نەگە بايي المادىق؟ دامىعان، بايىعان ەلدەردىڭ قاتارىنا قوسىلاتىن مۇمكىندىگىمىز دە، الۋەتىمىز دە بار ەدى عوي؟ الدە باردى ۇقساتا المادىق پا؟ جوق، باردى ۇقساتقاندار بولدى. ءبىراق، بۇل بايلىق، استە، حالىققا بۇيىرعان جوق. 
تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىنداعى قازاقستان قالاي تونالسا، ءقازىر دە سولاي تالان-تاراجعا تۇسۋدە...  سوڭعى 10 جىلدا قازاقستاننان ەكى ۇلتتىق قوردىڭ اقشاسىنا پارا-پار قاراجات سىرتقا اعىلىپتى. ناقتىلاساق، 2003-2014 جىلدىڭ ارالىعىندا 167،4 ملرد دوللاردى قۇرايتىن زاڭسىز اقشا شەتەلگە كەتكەن. ارينە، ءوز اياعىمەن ەمەس، قوجايىنى تاسىعان. حالىقتىڭ كوزىنەن تاسالاپ...ال ۇلتتىق قورداعى اقشا ەڭ تولدى دەگەندە 76 ملرد-تان ازەر اسقان ەكەن. كوردىڭىز بە؟ ءبىز توقتاۋسىز تونالۋ ۇستىندەمىز.

[caption id="attachment_15854" align="alignleft" width="217"]Karim Massimov، Dalanews ءماسىموۆ، Dalanews[/caption]

ۇكىمەت اقىلدى بولسا 17 ملن. حالىقتى اسىراۋ قيىن ەمەس ەدى.
ءبىر ويشىلدىڭ بىلاي دەگەنى بار: اقىلدى ۇكىمەتتىڭ نەگىزگى ماقساتى – حالىقتىڭ تۇرمىس جاعدايىن جاقسارتۋ.
الايدا، اقىماق ۇكىمەت ءبارىن كەرىسىنشە ىستەيدى، ءوزى قايىرشىنىڭ جاعدايىنا تۇسىرگەن قوعامنىڭ ىشىندە قاتال ءتارتىپ ورناتقىسى كەلەدى. 
راس پا؟ راس. حالىقتىڭ تۇرمىسى ءتۇزۋ بولسا مۇنداي ماقالالار جازىلماس تا، وقىلماس تا ەدى عوي، سولاي ەمەس پە؟ 
ءدال قازىرگى قازاقستاندا ءومىردىڭ قىزىعىن كورۋ دەگەن تۇسىنىك جوق، وكىنىشكە وراي. كەرىسىنشە، كۇنكورىس ءۇشىن كۇرەس قانا بار. 
ىزدەنۋ، ءوز-وزىڭدى دامىتۋ، دامىعان ەلدەردىڭ تۇرعىندارى قۇساقتى
الەمدى ارالاۋ دەگەن ۇعىمدار بىزگە ءالى دە تاڭسىق جانە ءالى دە جات. ويتكەنى، بۇعان دا جاعداي كەرەك. ال بىزدىكى شە؟ تاماق تابۋ، جانتالاسۋ، جاعا جىرتىسۋ...
17 ملن. حالىقتى اسىراي الماي وتىرعان ۇكىمەتىمىز سونداي دارحان. وعان قۇنى بىرنەشە ميلليارد تەڭگەگە شىعاتىن داۋرىقپا دودالاردى وتكىزۋ تۇك تە ەمەس. دەمەك، ءبىز جاي عانا كەدەي ەمەسپىز، داراقى كەدەيمىز. داراقى كەدەيدىڭ مىرزالىعىنا ءبىر جاعىنان كۇلكىڭ، ەندى ءبىر جاعىنان جىلاعىڭ كەلەدى. 
قازاقستاننىڭ قازىرگى جاعدايى ۇكىمەتتىڭ وسى ۋاقىتقا دەيىن تۇك بىتىرمەگەنىن اڭعارتاتىن سياقتى ما، قالاي؟ 
بىرەۋدەن وزعان دانەڭەمىز جوق ەكەن. كەرىسىنشە، قالىپ قويىپپىز. "الەمدىك ولشەممەن سالىستارعاندا ورتا ازيا ءالى دە بولسا "ورتا عاسىرلاردا ءومىر" سۇرەدى"، (بجەزينسكيي).
مۇنايدان تۇسكەن تابىسقا داندايسىعانىمىز سونشالىق، ءوندىرىس، ءونىم ءوندىرۋ دەگەن ماسەلەلەر مۇلدە اتاۋسىز قالىپتى. ۇمىتىلىپتى. ال اشىلىپ جاتقانى انشەيىن كوز الداۋ ەكەن. ءوندىرىس اياعىنان تۇرماق تۇگىل، ورنىنان قوزعالماپتى دا. 
"قازاقستاندا ءجىپ ساباقتايتىن ينە تۇعىلى، تۇيمە وندىرىلمەيدى" دەگەن ءسوز سودان قالعان، بالكىم. 
كوپ اسقانعا – ءبىر توسقان دەيدى. 
قۇنىنان ايىرىلعان قارا التىننىڭ "ارقاسىندا" اسپاننان جەرگە تۇستىك. مۇنى مويىنداعىمىز كەلمەيدى، ءبىراق. كىم ەكەنىمىز، مىنە، وسى كەزدە ءبىلىندى. 
ۇكىمەت ايتاتىن دامۋدىڭ داڭعىل جولىنداعى قازاقستان انىعىندا مۇنايعا تاۋەلدى كوپ مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى عانا ەكەن.
مۇنايدان باسقا سەنەرى جوق. مۇنايدان باسقا كۇنكورىسى جوق. وسى ۋاقىتقا مۇنايدىڭ ارقاسىندا ءبيتىمىز سەمىرىپ كەلىپتى. انىعىندا، سىرتىمىز ءبۇتىن، ءىشىمىز ءتۇتىن ەل ەكەن. 
بۇدان كەلىپ ۇكىمەت 17 ملن. حالىقتى قالاي اسىرايدى؟ 
شىنداپ كەلگەندە، ەلدى بۇگىنگى جاعدايعا جەتكىزگەن ۇكىمەتتىڭ ءوزى ەمەس پە؟ 
مۇنداي جاعدايدا قازاقستاننىڭ بارلىق ساتسىزدىكتەرىن الەمدىك داعدارىستىڭ موينىنا ارتۋ قانشالىقتى قيسىندى؟ كىنالىنى شەتتەن ىزدەگەنشە، ۇكىمەتكە الدىمەن ءوزىنىڭ ارەكەتىنە ەسەپ بەرگەن ءجون شىعار...

ال فرەدو





ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار