Májilis depýtaty Abzal Quspan premer-mınıstr Oljas Bektenovke depýtattyq saýal joldap, mańyzdy máseleni kóterdi, – dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Depýtatyń pikirinshe, Qazaqstannyń keń dalasy – tek ulttyq baılyǵymyz emes, sonymen qatar, jahandyq ekojúıeniń ajyramas bóligi.
"Degenmen tabıǵı tepe-teńdikti saqtaý jolynda Úkimettiń áreketsizdigi aýyl sharýashylyǵyna orny tolmas zıan keltirip otyr.
Memleket basshysy Ulttyq quryltaıda kıik popýlásıasynyń kúrt ósýi aýyl sharýashylyǵyna keri áser etip, ekojúıege artyq salmaq túsirip jatqanyn atap ótti. Bul másele bir kúnde paıda bolǵan joq – aımaqtardan atqarýshy bılikke joldanǵan júzdegen ótinish pen talap-aryz Úkimet tarapynan jyldar boıy eleýsiz qalyp keledi", - dedi Abzal Quspan.
Onyń aıtýynsha, 2023 jyly BUU janyndaǵy Jabaıy janýarlardyń qonys aýdaratyn túrleri komıtetiniń (CMS) sarapshylary arnaıy kelip, Batys Qazaqstan oblysynyń aýdandaryn aralaǵan. Zertteý nátıjesinde QR Úkimetine naqty usynystar jasalǵan, olardyń bastysy – jergilikti halyq pen kıik arasyndaǵy qaqtyǵysty sheshý.
"Alaıda Úkimet kúni búgin bul usynystardy oryndaý boıynsha naqty bir is-áreketke kóshken joq", - dep synady depýtat.
Abzal Quspan Úkimetke mynadaı talap qoıdy:
- Kıik popýlásıasyn retteý boıynsha naqty sharalar qabyldaýdy, atap aıtqanda:
- Bıyl kıik sanyn retteý jumystaryn júrgizý týraly resmı sheshim qabyldap, onyń ádisteri men ekologıalyq negizdemesin jarıalaýdy;
- Kıik popýlásıasyn retteý boıynsha jaýapty bir memlekettik organdy belgileýdi jáne onyń naqty is-sharalaryn bekitýdi.
"Keńes Úkimeti kezinde kıiktiń eti de, terisi de paıdaǵa asty, olardyń sany sońǵy kezdegideı kúrt ózgeristerge ushyraǵan joq, onyń basty sebebi – kıik úshin jaýapty naqty bir mekeme bolǵandyǵynda. Kıik ónimin halyq sharýashylyǵyna paıdalanylýyn, azaıyp ketse de, kóbeıip ketse de jaýap beretin bir ǵana mekeme edi. Al qazir she? Kıikti qorǵaıtyn mekeme óz aldyna, al atýǵa lısenzıasy bar kez kelgen ańshyny quqyly qylyp qoıdyńyzdar. Odan qala berdi, etin, terisin paıdalanylýyn nemese ǵalymdarmen jumysty úılestirip otyratyn jaýapty naqty bir uıym, mekeme joq", - dedi depýtat.
- BUU komıtetiniń usynystaryn oryndaýdy, onyń ishinde:
- CMS sarapshylarynyń 2023 jylǵy usynystaryn oryndaý boıynsha naqty jospardy bekitip, onyń oryndalý merzimderin belgileýdi;
- Usynystardyń qaı bóligi júzege asatynyn jáne qaısysy eskerýsiz qalǵanyn resmı túrde túsindirýdi;
- Bul máseleni sheshýge qarastyrylǵan qarjyny jarıalaýdy.
- Jaýapkershilik máselesi, naqty aıtqanda:
- Kıik popýlásıasyn retteý boıynsha keshendi saıasat úshin jaýapty tulǵalardy belgilep, olardyń esebin tyńdaýdy;
- Mınıstrlikter arasyndaǵy úılestirý jumystaryn kúsheıtip, atalǵan másele boıynsha naqty jaýapkershilik júkteýdi;
- Aýyl sharýashylyǵyna kelgen zalaldy óteý mehanızmin ázirlep, onyń iske asý tetikterin jarıalaýdy.
"Aýyl sharýashylyǵy men ekologıanyń tepe-teńdigin saqtaý – Úkimettiń strategıalyq mindeti. Biraq bul salada júıesizdik, salǵyrttyq pen nemquraıdylyq beleń alǵan. Memlekettik organdar halyqtyń, aýyl sharýashylyǵy taýar óndirýshileriniń talaptaryna, halyqaralyq uıymdardyń usynystaryna qulaq asatyn ýaqyt jetti", - dep túıindedi ol.