Parlamenttiń ótken sesıasynda men Áleýmettik-kásipkerlik korporasıasynyń (ÁKK) saýda ortalyqtary arqyly azyq-túlik taýarlarynyń baǵasyn retteý jumysynyń tıimsizdigin aıtyp, birneshe ret depýtattyq saýal jibergem.
Jýyrda bul jumysta ne ózgergenin bilmek bolyp, Nur-Sultan qalasynyń ÁKK-nyń jumysymen tanystym. İs júzinde kóńil kónshitetin ózgeris joq. "Baıaǵy jartas – sol jartas" deýge bolady.
Joldanǵan saýaldar óz sheshimin tappaǵan. Máselen,
- Saýda ortalyqtaryn irikteý qaǵıdaty túsiniksiz, sebebi birneshe saýda ortalyqtarynyń ishinen tek keıbir tańdaýlylary ǵana irikteledi;
- Azyq-túlik taýarlaryna baǵanyń aıtarlyqtaı qubylmalylyǵy kezinde tek maýsymdar boıynsha ǵana emes, jyldar boıynsha da olardyń eń tómengi shegin aldyn ala boljaý qıyn;
- Eger azyq-túliktiń jekelegen túrleriniń turaqtandyrý qoryndaǵy kólemi qala turǵyndarynyń eń tómengi tutyný normasynyń 0,01-7 paıyzyn ǵana qurasa, naryqty retteý týraly ne aıtýǵa bolady?
- Mundaı shema kezinde saýda ortalyqtary tek otandyq aýyl sharýashylyǵy taýarlaryn óndirýshilerden satyp alýdy júrgizýge mindetti emes, basqasha aıtqanda, qazaqstandyq fermerler óz ónimderin sata almaıdy, al búdjet qarajaty sheteldik fermerlerdi qarjylandyrýǵa jumsalýy múmkin;
- Turaqtandyrýdyń mundaı tetigi «baǵany retteýge barynsha pármendi, búdjet qarajatyn paıdalanýdyń tıimdiligin arttyrady» degen senimimizdi aqtamaıdy, onda sybaılas jemqorlyqtyń kórinisteri bar" degen edik.
Tipti, men aıtqan osyndaı máselelerdiń ústine qosylǵan jańa suraqtar bar.
Mysaly, 2011 jyly Úkimet áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik túrleriniń 30 túriniń baǵasyn rettep otyratyn, al qazir tek 19 (!) túrin baqylaýǵa qaýqarly.
Áleýmettik-kásipkerlik korporasıasy saýda ortalyqtaryndaǵy baǵalarǵa aptasyna bir ret qana monıtorıń júrgizedi eken. Sonda basqa kúnderi azyq-túlik baǵasyn kim baqylaıdy?
Saýda ortalyqtarynda áleýmettik mańyzy bar (ıaǵnı, arzandatylǵan) taýarlar jeke sórelerge ornalastyrylmaıdy. Nelikten?
Qysqasyn aıtsam, mende jaýaptan góri suraqtar kóbeıdi....
Al bıylǵy qurǵaqshylyqtan keıin jáne baǵalardy Áleýmettik-kásipkerlik korporasıasynyń osyndaı deńgeıdegi retteýimen kúzde, qysta jáne kóktemde qarapaıym halyqtyń jaǵdaıy ne bolmaq?
Aqylbek Kúrishbaev,
QR Parlamenti Senatynyń depýtaty
