Qazaqstanda sybaılas jemqorlyqpen kúres jańa ǵylymı deńgeıge kóterildi. Bas prokýratýra janyndaǵy Quqyq qorǵaý organdary akademıasy júrgizgen keshendi zertteý quqyq qoldaný tájirıbesin taldap, jemqorlyqtyń aldyn alý men zańnamany jetildirýge baǵyttalǵan naqty usynymdar ázirledi,- dep habarlaıdy Dalanews.kz
Sybaılas jemqorlyq – memlekettik basqarý júıesiniń turaqtylyǵyna qaýip tóndirip, áleýmettik-ekonomıkalyq damýdy tejeıtin jáne azamattardyń bılikke degen senimin álsiretetin júıeli problemalardyń biri ekeni anyq.
Qazaqstanda bul keselge qarsy kúreske baǵyttalǵan keshendi saıasat júzege asyrylýda. Bul saıasat zamanaýı quqyqtyq jáne ınstıtýsıonaldyq tetikterdi engizýdi qamtıdy. Onyń baǵyttary 2024 jylǵy Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl jónindegi Ulttyq baıandamada jáne Sybaılas jemqorlyqqa qarsy memleketter toby, ıaǵnı GREKO uıymy men Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymynyń Ystambul is-qımyl jospary aıasyndaǵy halyqaralyq usynymdarda kórinis tapty.
Sondaı-aq Qazaqstan Respýblıkasynyń sybaılas jemqorlyqqa qarsy saıasatynyń 2022–2026 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasy qabyldanyp, saladaǵy negizgi reformalardyń baǵyttaryn aıqyndap berdi. Onda aldyn alý tetikterin jetildirý, quqyqtyq jaýaptylyq sharalaryn kúsheıtý, memlekettik baqylaýdy sıfrlandyrý, kvazımemlekettik sektorda komplaens júıesin engizý, sondaı-aq monıtorıń pen úılestirý sapasyn arttyrý syndy mindetter qoıylǵan.
Sybaılas jemqorlyqtyń kórinisteri saıası turaqtylyqqa, ádil básekelestikke jáne ınvestısıalyq ahýalǵa keri áser etetini sózsiz. Sondyqtan onymen kúrestiń tıimdiligin arttyrý úshin elimizde qalyptasqan ahýal men álemniń damyǵan memleketterindegi ozyq tájirıbeni salystyra otyryp, tereń ǵylymı turǵydan únemi zerdeleý óte mańyzdy.
Osy maqsatta 2024 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Bas prokýratýrasy janyndaǵy Quqyq qorǵaý organdary akademıasy «Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyldyń ózekti máseleleri» taqyrybynda keshendi ǵylymı zertteý júrgizdi.
Zertteýdiń maqsaty – quqyq qoldaný tájirıbesindegi problemalardy, zańnamalyq olqylyqtar men qaıshylyqtardy anyqtap, normatıvtik-quqyqtyq bazany jetildirýge baǵyttalǵan naqty usynymdar ázirleý boldy.
Zertteý aıasynda myna máseleler qarastyryldy:
- sybaılas jemqorlyq uǵymyn anyqtaýdyń zamanaýı tásilderi,
- prokýrorlyq qadaǵalaýdyń atqaratyn róli,
- sybaılas jemqorlyqqa qarsy shekteýlerdi iske asyrý praktıkasy,
- ulttyq modelge jańa ınstıtýttardy engizýdiń tıimdiligi (kásibı parasattylyqqa testileý, memlekettik qyzmette jáne kvazımemlekettik sektorda múddeler qaqtyǵysyn anyqtaý men retteýdi reglamentteý, sybaılas jemqorlyqqa qarsy komplaensti damytý, negizsiz baıý).
Nátıjesinde birqatar ǵylymı maqalalar men «Qazaqstan Respýblıkasynda sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyldyń teorıalyq jáne praktıkalyq máseleleri» atty monografıa jaryq kórdi.
Ǵylymı nátıjeler halyqaralyq ǵylymı-tájirıbelik is-sharalarda keńinen talqylanyp, quqyq qorǵaý organdary bilim berý uıymdarynyń baǵdarlamalaryna engizildi. Eń bastysy – ázirlengen usynymdar Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttigine joldanyp, zertteýshi avtorlar zań shyǵarý jáne praktıkalyq iske asyrý jónindegi jumys toptarynyń quramyna endi.
Zertteýdiń tolyq nusqasymen Qazaqstan Respýblıkasynyń Bas prokýratýrasy janyndaǵy Quqyq qorǵaý organdary akademıasynyń resmı saıtyndaǵy repozıtorııde tanysýǵa bolady.
Jaqsylyqov Rýslan Ádilbekuly,
QR Bas prokýratýrasy janyndaǵy
Quqyq qorǵaý organdary akademıasynyń
bas ǵylymı qyzmetkeri, ádilet keńesshisi.
