Keıingi kezde Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik shekarasynan Qytaı Halyq Respýblıkasynyń ulty qazaq azamattarynyń zańsyz ótý faktileri oryn alýyna baılanysty qoǵamda «Shekarashylarymyz buǵan nege jol berdi?» degen saýal týyndap otyr.
Osy suraqqa jaýap izdeı kele, men taıaýda Soltústik Qazaqstan oblysy men Omby oblysynyń arasyndaǵy Qazaqstan-Reseı memlekettik shekarasyna arnaıy baryp-qaıttym.
Túıgen pikirim: memlekettik shekarany buzýshylardy der kezinde ustaı almaǵan Ulttyq qaýipsizdik komıteti Shekara qyzmetiniń jaýapty qyzmetkerleri men áskerı qyzmetshilerin jaýapqa tartýmen shektelýge bolmaıdy. Máseleniń tamyry tereń.
Birinshiden, 1998 jylǵa deıin shekara áskeri kúzetken Qytaı Halyq Respýblıkasymen aradaǵy memlekettik shekaranyń uzyndyǵy 1783 kılometr bolǵan jáne ony 20 myńnan astam shekarashy kúzetken.
Qazir kúzetiletin memlekettik shekaranyń uzyndyǵy 8,5 esege jýyq ulǵaıyp, 15132 kılometrge jetken. Ony 30 myńnan astam shekarashy kúzetedi. Sondyqtan da, eń aldymen, shekarashylar sanyn kóbeıtý qajet.
Óıtkeni memlekettik shekarany kúzetetin, kelisimshart boıynsha áskerı qyzmet ótkerip júrgen áskerı qyzmetshilerdiń sany jetkiliksiz bolǵandyqtan, merzimdi áskerı qyzmetke shaqyrylǵan jas sarbazdardy da shekarany kúzetýge tartýǵa týra kelip otyr. Al olardyń tájirıbesizdiginen ártúrli shalaǵaılyqtar oryn alyp jatady.
Ekinshiden, shekarashylardyń turaqtamaýshylyǵy joǵary.
2018 jyly kelisimshart boıynsha qyzmet etken 1037 sarbaz ben serjant qyzmetten bosatylǵan. Al 2019 jyldyń ótken 10 aıynda 759 sarbaz ben serjant qyzmetten ketken.
Munyń sebebin surastyrsam, shekarashylardyń jalaqysy óte tómen bolyp shyqty.
Eldiń shetinde, jeldiń ótinde memlekettik shekarany kúzetip júrgen sarbazdyń qolyna tıetin jalaqysy – 78 myń teńge ǵana.
Kelisimshart boıynsha shekara kúzetetin sarbazdar sanynyń jetkiliksizdiginiń basty sebebi de osynda.
Osyǵan oraı, búgin Premer-Mınıstrdiń atyna hat joldap, memlekettik shekarany kúzetýde kelisimshart boıynsha áskerı qyzmet ótkeretin áskerı qyzmetshilerdiń sanyn kóbeıtý jáne olardyń jalaqasyn arttyrý máselesin qaraýyn suradym.
Káribaı Musyrman,
Májilis depýtaty
