Qazirgi tańda Bul baǵyttaǵy jumystarmen QR Ekologıa, geologıa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligi keshendi túrde aınalysyp, qazynaly qazaq jerinde qanshama tabıǵı resýrstardyń qory baryn anyqtaýǵa kúsh salyp keledi. Taıaýda QR Ekologıa, geologıa jáne tabıǵı resýrstar vıse-mınıstri Serikqalı Birekeshev Ortalyq komýnıkasıalar ortalyǵynda Qazaqstandaǵy mıneraldy-shıkizat qory jaıynda jan-jaqty aqparat berip, jýrnalıserdiń qoıǵan suraqtaryna jaýap berdi.
Vıse-mınıstrdiń aıtýynsha elimizde tutastaı alǵanda dál qazir elimizdiń aýmaǵynda 317 munaı ken orny bar ekenin alǵa tartty. Mundaǵy shıkizattyń qory 4,4 mlrd tonnaǵa jýyqtaıdy eken.
– Sońǵy derekterge súıensek, Qazaqstannyń jer qoınaýynda paıdaly qazbalardyń 8 myńǵa jýyq ken oryndary tirkelgen. Bulardyń ishinde kómirsýtek qory – 317 (munaı jáne gaz), el aýmaǵynda keńinen taralǵan paıdaly qazbalar – 3 myńnan astam jáne 900-ge tarta qatty paıdaly qazbalar shoǵyry bar. Budan bólek 4 myńǵa jýyqtap qalatyn jerasty sýynyń ken ornyndary bar, – dep Serikqalı Birekeshev tilshiler qaýymyna biraz maǵulmat berdi.
Óz kezeginde Serikqalı Birekeshev el ekonomıkasyna eselep tabys ákelip jatqan paıdaly qazbalardy taýyp, anyqtaýda geolgtardyń sińirgen eńbegi eren ekenin atap ótti.
– Geologtardyń eren eńbeginiń arqasynda Qazaqstanda munaı-gaz sektory men taý-ken salasy toqtaýsyz jumys istep, elimizdiń yrysyn arttyryp keledi. Bilikti geolog mamandar ashqan ken oryndary elimizdiń tqraqty ekonomıkalyq daýyn qamtamasyz etip otyr. Keńes zamanynda kóptegen qalalar geologtardyń eńbeginiń nátıjesinde paıda boldy. Qazir de jer qoınaýyn zerttep júrgen mamandardyń eńbeginiń qadiri artpasa kemigen joq. Osy rette memleketimizde geolg mamandardyń jer qoınaýyna keshendi túrde barlaý jumystaryn júrgizýge barynsha qoldaý kórsetip keledi, – dedi vıse-mınıstr Serikqalı Birekeshev.
Jıynda vıse-mınıstr elimiz boıynsha geologıalyq barlaý jumystaryna jekelgen kompanıalar da qarjy bólip, onyń kólemi 5 paıyzǵa jetkenin atap ótti. Búginde «QazMunaıGaz» kompanıasy barlaý jumystaryna tıisti deńgeıde kóńil bólip júrgeni belgili. Aldaǵy ýaqytta bul baǵyttaǵy jumystardyń órisin keńeıtýdiń mańyzy zor.
Onlaın formatta jýrnalısermen júzdesken vıse-mınıstr elimizdegi munaı qorynyń kólemine qatysty suraq qoıylǵanda, ol Qazaqstanda munaıdyń mol qory jınaqtalǵanyn alǵa tarta kele, onyń basym bóligi Atyraý men Mańǵystaý oblysynda shoǵyrlanǵanyn alǵa tartty. Serikqalı Birekeshevtiń esebinshe, Atyraý oblysynda elimizdegi munaı qorynyń 75 paızy shoǵyrlansa, Mańǵystaý oblysyndaǵy munaıdyń úlesi 11 paıyzdy quraıdy eken.
– Qazirgi tańda Qazaqstandaǵy munaıdyń basym bóligń, ıaǵnı, 68 paıyzy Teńiz, Qarashyǵanaq jáne Qashaǵan kenishterinen óndirilýde. Elimizdegi munaıdyń qory A+V+S1+S2 dárejesi boıynsha 4,4 mıllıard tonnany, gazdyń qory – 3,8 trıllıon tekshe metrdi, al kondensat – 415 mıllıon tonnany quraıdy, – dedi óz sózinde vıse-mınıstr.
Vıse-mınıstr osy jıynda eldiń nazaryn aýdarar basqa da máselelerdi sóz etti. Máselen, onyń aıtýynsha elimizdiń munaı qory ortaıyp qalǵan. «Qara altynnyń» kemigenin Qashaǵan ǵana bildirtpeı tur.
Elimiz táýelsizdikke ıe bolǵan jyldary munaı-gaz sektory men jer asty qazba baılyqtaryna salynǵan ınvestısıanyń kólemi 73 trln teńgeni quraǵan. Osy rette onyń 70 paıyzy munaı-gaz sektoryna baǵyttalǵan. Osy jaıttan-aq Táýelsizdik jyldar munaı-gaz salasy otandyq ekonomıkanyń negizgi tireýishi bolǵanyn baıqaýǵa bolady. Aldaǵy ýaqytta osy elimizdiń en baılyǵyn tıimdi paıdalanyp, el ekonomıkasyn ártaraptandyrýǵa kúsh salýdyń mańyzy zor.
https://dalanews.kz/del-qazir/67809-munay-qory-ortayyp-barady-tezdetip-ba
