Qazaq halqynyń rýhanı bolmysy ǵasyrlar boıy qalyptasqan tereń dástúrler men qundylyqtarǵa negizdelgen. Bul qundylyqtar eldiń birligin, tatýlyǵyn, mádenı tutastyǵyn jáne dinge degen kózqarasyn aıqyndaıdy. Búgingi Qazaqstan – tek ındýstrıaldy jáne ınovasıalyq damý jolyn tańdaǵan memleket emes, sonymen qatar rýhanı jańǵyrýdy basty baǵyt etip alǵan el.

Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev atap ótkendeı, ulttyń bolashaǵy tek ekonomıkalyq kórsetkishtermen emes, rýhanı tutastyǵymen ólshenedi. Ulttyń negizin quraıtyn qundylyqtar – ulttyq birlik, beıbitshilik, mádenıet pen tarıhtyń ortaqtyǵy, til jáne din – búginde Qazaqstandy álemge tanymal, turaqty qoǵam retinde tanytyp otyr.

Islam dini – qazaq halqy úshin jaı ǵana senim júıesi emes, ómir salty, kózqaras, oılaý júıesi. On eki ǵasyr buryn qazaq dalasyna kelgen ıslam, ǵasyrlar boıy halyqtyń turmysymen bite qaınasyp, onyń dúnıetanymyn qalyptastyrdy. Tuńǵysh Prezıdent Nursultan Nazarbaev «Krıtıcheskoe desátıletıe» atty eńbeginde: «Islam – bul bizdiń dúnıetanymymyzdy aıqyndaıtyn bıik murat, babalarymyzdyń rýhyna taǵzym etý men musylman mádenıetin ulyqtaýdyń sımvoly», – dep jazdy.

Búgingi tańda Qazaqstanda ıslam dini rýhanı tirek retinde damyp keledi. Elde jańa meshitter salynýda, olar tek qulshylyq orny emes, sonymen qatar qoǵamdy biriktiretin mádenı-rýhanı ortalyqqa aınalyp otyr. 2005 jyly Astanada ashylǵan «Nur-Astana» meshiti men 2012 jyly salynǵan «Haziret Sultan» meshiti, jaqynda ǵana paıdalanýǵa berilgen Bas meshit – osynyń aıqyn dáleli. Bul ǵıbadat oryndary elordanyń sáýlettik kelbetin baıytyp qana qoımaı, rýhanı bolmystyń sımvolyna aınaldy.

Qurban aıt meıramynyń resmı mereke retinde jarıalanýy jáne Qazaqstannyń Islam yntymaqtastyǵy uıymyndaǵy belsendi músheligi – memlekettiń dinı qundylyqtarǵa degen qurmetiniń kórinisi.

Qazaq halqynyń rýhanı dástúrleri – Máńgilik El ıdeıasyn júzege asyrý jolyndaǵy basty tirekterdiń biri. Rýhanı tutastyq bolmasa, shynaıy damý da múmkin emes.