5 jeltoqsanda Astanada elimizdiń túkpir-túkpirinen kelgen bıznes-qaýymdastyq ókilderiniń basy qosyldy. Bir alańda úsh birdeı ulttyq júldeniń – «Altyn sapa», «Qazaqstannyń úzdik taýary» jáne respýblıkalyq «Kásibı maman» konkýrsynyń jeńimpazdary jarıalandy. Bul – otandyq kompanıalar úshin ónim sapasyna, sondaı-aq basqarýshylyq, óndiristik jáne kadrlyq tásilderdiń jetildirilý deńgeıine obektıvti baǵa alý múmkindigi boldy, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Bıyl «Kásibı maman» konkýrsyna erekshe nazar aýdy. Bir sahnada jarıalanǵan eki nátıje Qazaqstandaǵy ındýstrıalyq ósim qarqynynyń údeýi jaǵdaıynda jańa óndirister úshin mamandar tapshylyǵynyń ótkir máselesin taǵy da eske saldy. Sondyqtan Allur avtomobıl zaýytynyń ekinshi oryn ıelenýi jáı reıtıń nátıjesi emes, saladaǵy mańyzdy belgi retinde qabyldandy. Al zaýyttyń kópjylǵy seriktesi – Qostanaı avtomobıl kóligi kolejiniń jeńisi kadr máselesiniń alǵash ret birinshi orynǵa shyqqanyn aıqyn kórsetti.
Sońǵy bir jylda elimizde eki jańa avtomobıl zaýyty iske qosyldy. Sol sebepti ınjenerlerge, óndiris sheberlerine, tehnologtarǵa degen suranys kúrt artty. Ónerkásiptiń damý qarqyny kadrlardy daıarlaý jyldamdyǵynan ozyp bara jatqan jaǵdaıda, kompanıalar ózderiniń bilim berý modelderin qanshalyqty tıimdi qura alatyny – qazaqstandyq mashına jasaý salasynyń bolashaǵyn aıqyndaıtyn faktorǵa aınaldy.
Sońǵy jyldary kásiporyndar birdeı qıyndyqqa jıi tap keledi: mektep oqýshylary ınjenerlik jáne jumysshy mamandyqtary týraly az biledi jáne olardy sanaly kásibı tańdaý retinde qarastyrmaıdy. Kolejder óndiristiń jańarǵan talaptaryna saı baǵdarlamalaryn jedel jańarta almaıdy. Ýnıversıtetter teorıany jaqsy beredi, biraq naqty praktıkalyq daıyndyq jıi jetkiliksiz bolady. Sonyń saldarynan jas mamandar zaýytqa qajetti daǵdylarsyz keledi de, kásiporyndar olardy aılar boıy, keıde jyldar boıy qaıta úıretýge májbúr.
Osy sebepti konkýrs qazylar alqasy kadrlyq bazanyń qazirgi jaǵdaıyn ǵana emes, kompanıalardyń uzaq merzimdi maman daıarlaý júıesin qalaı quryp jatqanyna da kóńil bóle bastady. Bul turǵyda Allur modeli – salanyń eń kórnekti mysaldarynyń biri.
Allur-dyń bilim berý modeli qazirgi marapattardan áldeqaıda buryn qalyptasa bastaǵan. Kompanıa mekteptermen jumysyn keńeıtip, kolejder men joǵary oqý oryndarymen baılanysyn tereńdetti, oqý baǵdarlamalaryn naqty óndiristik prosesterge beıimdedi jáne qyzmetkerlerdi oqytýdyń korporatıvtik formattaryn damytty.
Mektep oqýshylarymen jumys birneshe jyl boıy júrgizilip keledi: ınjenerlik baıqaýlar, 3D-modeldeý sabaqtary, robototehnıka, reversıvti ınjınırıń. Ýaqyt óte kele bul baǵyt keńeıip, ártúrli mektepterde arnaıy zerthanalar ashyldy. 2025 jyly bul júıege Allur University janyndaǵy «Bolashaq ınjener» baǵdarlamasy qosyldy. Mundaı bastamalar jyl saıyn bir jarym myńnan astam balany qamtyp, ınjenerlik mamandyqtarǵa erte kezeńnen qyzyǵýshylyq qalyptastyrady.
Kelesi deńgeı – kolejder júıesi. Allur 11 oqý ornymen dýaldy model qurdy. Svarka, boıaý, CKD-jınaqtaý baǵdarlamalary jańartyldy, al Qostanaı avtomobıl kóligi kolejiniń bazasynda Kásibı quzyretter ortalyǵy ashyldy. Nátıjesinde dál osy kolej «Kásibı maman» konkýrsynda birinshi oryndy ıelendi, bul bilim berý modernızasıasynyń shynaıy nátıje beretinin dáleldedi.
Jumys joǵary bilim deńgeıinde de júrgizilýde: Allur-da alty bazalyq kafedra bar, stýdentter jyldyq tájirıbeden ótedi, óndiristik jobalardy jaqsartýǵa qatysady, tipti dıplomdyq jumystaryn zaýytta qorǵaıdy. Munyń barlyǵy jas ınjenerler men tehnologtardyń turaqty kelýin qamtamasyz etedi.
Modeldiń mańyzdy bóligi – korporatıvtik oqý. Jyl saıyn biliktilikti arttyrý ortalyǵynan 3 myńǵa deıin qyzmetker ótedi, al Allur University zaýyt jumyskerlerin ǵana emes, óńirdegi mashına jasaý klasteriniń mamandaryn da oqytatyn alańǵa aınaldy. Sondaı-aq munda Koreıa, Germanıa, Fınlándıa jáne Eýropanyń basqa elderimen birlesken Halyqaralyq dýaldy oqytý ortalyǵy damyp keledi.
Osy «mektepten ınjenerge deıin» sozylatyn kópdeńgeıli júıeni salanyń úzdik sheshimderiniń biri retinde qazylar alqasy joǵary baǵalady.
Shyn máninde, Allur ınjenerlik baǵyttar, mehatronıka, svarka, robottandyrý jáne lokalızasıalanǵan óndiristik tehnologıalar boıynsha eń ótkir kadr tapshylyǵyn joıatyn model qalyptastyrdy.
Sol sebepti kolejdiń jeńisi men zaýyttyń júldeli oryn alýy jeke jetistik emes, kompanıa qurǵan bilim berý ekojúıesiniń shynaıy jumys istep turǵanyn dáleldeıtin nátıje retinde qabyldanady. Al el lokalızasıalanǵan mashına jasaý úlesin arttyrýǵa umtylǵan qazirgi kezeńde mundaı modelder korporatıvtik sheńberden shyǵyp, ulttyq básekege qabilettiliktiń mańyzdy elementine aınalady.
