Álemde eki tildi birinshi synyptan oqytatyn eki-aq el bar

Dalanews 16 naý. 2017 00:32 810

Men komparatıvıst-ǵalym retinde álemniń ozyq 20 elinde bastaýysh synyptarda, ıaǵnı, 1-6 synyptarda qansha til oqytylatynyn zerttedim. Sonda baıqaǵanym, osy elderdiń ishinde eki til 1-synyptan bastap – 2 elde, 2-synyptan bastap – 5 elde, 4 jáne 6-synyptardan bastap – 13 elde oqytylady eken. Birde-bir elde úsh til birdeı oqytylmaıdy.

Elimizde biraz jyldardan beri birqatar mektepterde 3 til oqytylyp keledi. Sonyń nátıjesin bilý úshin biz Almaty qalasy men Almaty oblysynyń 8 qazaq mektebinde áleýmettik zertteý júrgizdik.

Zertteýge bastaýysh synyptarda sabaq beretin 103 muǵalim tartyldy. Osy ustazdardyń 83,97 paıyzy oqýshylarǵa 3 til oqytqanda olardyń úsh tildi de meńgerý deńgeıi tómendeıtinin ashyq jazdy. Balalar tilderdi shatastyryp, sóılegende ózderi de ańǵarmaı úsh tildi qosyp sóıleý faktileri kezdesetinin aıtty.

Muǵalimder 1-synypqa kelgen kóptegen qazaq balalary qazaq tilin nashar biletinin, bári derlik orys tilinde jaqsy sóıleıtinin aıta kele, 1-synypta tek qazaq tilin ǵana oqytý kerek dep jazypty. Orys tilin 2 nemese 3-synyptan bastap oqytyp, al aǵylshyn tilin 6-synyptan bastap qazaq tili negizinde ıntensıvti túrde, ıaǵnı, aptasyna 3-4 saǵat kóleminde úıretý kerek degen. Aǵylshyn tili osylaı oqytylatyn bolsa, 2-3 jylda balalar ony jaqsy úırenip shyǵaryna senim bildiripti. Bul pikirdi lıngvıs-ǵalymdar da qoldap otyr. Men de osy pikirdi ustanamyn".

Asqarbek Qusaıynov, pedagogıka gylymdarynyń doktory, profesor

(«AQIQAT» jýrnaly, №1, 2017)

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar