Қазақстанда жыл басынан бері есірткі істері бойынша 11,5 млрд теңгеден астам актив тәркіленді, деп хабарлады бас прокурор Берік Асылов, деп хабарлайды dalanews.kz.

«Жыл басынан бері 2,3 млрд теңгеге 85 мыңнан астам карта арестке қойылды. Арнайы прокурорлардың істерін қоса есептегенде, есірткі істері бойынша тәркіленген активтердің жалпы сомасы 11,5 млрд теңгеден асады», – деп жазды Асылов дүйсенбі күні X әлеуметтік желісінде.

Ол Қауіпсіздік кеңесінің отырысында президент Қасым-Жомарт Тоқаев құқық қорғау органдарының назарынан тыс қалмауы үшін күмәнді қаржы ағындарын бақылаудың маңыздылығына назар аударғанын атап өтті.

«Бұл жұмыс аясында “ақшаның ізімен жүр” қағидасы бойынша есірткі бизнесін ұйымдастырушылардың мүлкі мен цифрлық активтерін алу әдістемесі жасалды. Арнайы прокурорлар осы әдістеме бойынша бес өңірде 9 млрд теңгеден астам сомаға қылмыстық істерді тергеп жатыр. Ақтау мен Шымкентте 2,3 млрд теңгені (1,2 млрд теңге қолма-қол, 1,1 млрд теңге банктік шоттарда) қолма-қолға айналдыру кезінде ОПГ-ның 9 мүшесі ұсталды, ірі көлемде есірткі алынды. Ұлытау облысында 6 млн доллар көлемінде криптовалюта арестке қойылды. Астанада бірнеше есірткі дүкенінің қызметі тоқтатылып, 3,8 млн доллар көлеміндегі криптовалютаға (88 әмиян) арест қою шаралары қабылданды», – деді бас прокурор.

Асыловтың айтуынша, шетелде жасырынып жүрген ұйымдастырушылар да ұсталды.

«Шымкентте арнайы прокурорлар АҚШ Есірткімен күрес басқармасының қызметкерлерімен бірлесіп ірі есірткі дүкенінің шетелдік ағындарын, соның ішінде криптовалютасын жедел қадағалап, 70 млрд теңгеге 500 мың транзакцияны анықтады, екі жасырын зертхананы жойды, 24 қатысушыны ұстады. ҰҚК мен полиция қызметкерлері де 12 млн доллар көлеміндегі криптовалютаға қатысты осындай істі тергеп жатыр. Бүкіл есірткі саудасы интернетте жалған шоттар, криптовалюта және Р2Р-төлемдер арқылы жүзеге асырылып жатқанын ескерсек, есірткі қылмысына қарсы күресте ІТ-технологиялар қолданылады. Барлық есірткі істерінде «дропперлік» транзакцияларды бұғаттау алгоритмі жұмыс істейді», – деп толықтырды қадағалаушы орган басшысы.

Ол Тоқаевтың есірткі құқықбұзушылықтарын анықтау, жолын кесу және жазалау шараларын күшейтуді, есірткі бизнесімен күресті жандандырып, есірткілабораториялар мен есірткідүкендердің жұмысын тоқтатуды тапсырғанын еске салды.

«Қазіргі таңда есірткі қылмысына қарсы күрес есірткібизнес үшін жазаны қатаңдату жағдайында жүріп жатыр, ол тіпті өмір бойына бас бостандығынан айыруға дейін баруы мүмкін. Интернетте жарнама мен сатуға жауапкершілік енгізілді, прекурсорлар мен есірткілабораторияларға арналған құрал-жабдық айналымы үшін жаза күшейтілді. “Дропперлікке” қатысты жаңа қылмыстық бап енгізілмек. Есірткіге қарсы күресте тиімді шаралар әзірлеу үшін жарты жыл сайын заңдылықты, құқықтық тәртіпті және қылмыспен күресті қамтамасыз ету жөніндегі республикалық үйлестіру кеңесінің отырысы өтеді. Оған өңір әкімдері, парламент депутаттары және халықаралық серіктестерді қоса алғанда өзге де мүдделі тараптар қатысады», – деді Асылов.

Оның айтуынша, жергілікті атқарушы органдар полициямен бірлесіп, әсіресе көшелердегі есірткі-граффитиді жою бойынша алдын алу жұмыстарын жандандыруға бағытталған.

«Есірткі жарнамасын жою жұмыстарына коммуналдық қызметтер мен еріктілер қатысуда. 35 мыңнан астам есірткіреклама жойылды. Жұмыс жалғасып жатыр. Жыл басынан бері 22 есірткірекламашы ұсталды, 133 қылмыстық іс қозғалды. Прекурсор айналымын бақылау бойынша Таргетинг-орталығының жұмысы нәтижесінде есірткілабораторияларда пайдаланылуы мүмкін өнімнің заңсыз әкелінуінің 58 фактісі тоқтатылды, 37 заңды тұлға жауапкершілікке тартылды. Жасанды интеллектті қолдана отырып толық цифрландыру еліміздегі есірткі қылмысына қарсы күрестің тиімділігін арттырады», – деп хабарлады бас прокурор.

Ол мемлекет басшысы есірткіманияның алдын алуды, әсіресе білім беру және ақпараттық салаларда күшейтуді, сондай-ақ жастар арасында есірткі мен алкогольді насихаттауға, интернет пен БАҚ-та олардың романтизациясына қарсы іс-қимыл жасауды тапсырғанын еске салды.

«Бүгінгі таңда құқықбұзушылықтардың алдын алуға жастар мен оқу орындары тартылып жатыр, елдің жетекші жоғары оқу орындарымен 40 меморандумға қол қойылды. Оқу орындарында, БАҚ-та және әлеуметтік желілерде кең ауқымды есірткіге қарсы науқан жүргізілуде. Мысалы, Абай облысында студент-заңгерлер (56 адам) Семей қаласындағы 7–10 сынып оқушыларымен есірткімания мен басқа да қылмыстардың алдын алу бойынша кездесулер өткізетін жобаны іске қосты. Алматыда мұндай ынтымақтастық «Жастармен» жобасына 3,5 мыңнан астам қатысушыны тартуға мүмкіндік берді, онда студенттер полициямен бірге ойын-сауық орындарын тексеріп, саябақтар мен қоғамдық орындарды патрульдейді», – деп жазды бас прокурор.

Шығыс Қазақстан облысында прокурорлар әкімдіктің қолдауымен бизнес қауымдастығымен бірге «STOP есірткі!» бастамасын іске қосып, жеке қор құрды.

«Есірткі құқықбұзушылықтары туралы ақпарат берген азаматтарға сыйақы төленуде. Мұндай жобалар іс жүзінде әр өңірде жүзеге асырылып жатыр», – деді Асылов.