جانە سونىسىندا تۇرا بىلەدى. بۇل پوزيسيا دۇرىس پا نەمەسە بۇرىس پا، ماڭىزدى ەمەس. باستىسى، ول – بار جانە نىق.
سولاي. باسقا ەلدەردىڭ بارىندە مىنەز بار. تەك ءبىز عانا تىم تولەرانتتىمىز نەمەسە تىم مادەنيەتتىمىز. سولاي كورىنۋگە جانە سولاي سىيلى بولۋعا تىرىسقىمىز كەلەدى. الەمنىڭ الدىندا.
ءبىز ۋكرايناداعى نەمەسە سيرياداعى قانتوگىستىڭ بەيبىت تۇردە شەشىلۋىن قالايمىز دەيمىز. ءبىراق، ونىڭ قالاي جانە قانداي جولمەن شەشىلۋى كەرەكتىگىن ايتپايمىز. نەمەسە ايتا المايمىز...
سەبەبى، جالتاقپىز. ۋكرايناداعى قانتوگىستى جاساپ وتىرعان رەسەي، ونىڭ ىشىندە ماسكەۋ، ونىڭ ىشىندە كرەمل ەكەنىن الەم الدەقاشان ايتقان. ايىپتاعان. ءبىراق، ءبىز ەمەس. ءبىز اندا دا، مىندا دا جوقپىز. «ءبىز ۋكرايناداعى جاعدايدىڭ بەيبىت شەشىلۋىن قالايمىز». سىرت كوزگە ايتەۋىر ايتىلۋ ءۇشىن ايتىلا سالعان دۇنيە سياقتى.
باردى بار، جوقتى جوق دەپ ايتا المايتىن مەملەكەت قالاي سىيلى بولادى؟
«سيرياداعى قانتوگىستىڭ بەيبىت شەشىلۋىن قالايمىز». سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى وسىنداي مالىمدەمە جاسايدى. دۇرىس. كىم قالامايدى؟ الەم الدەقاشان ايتقان: «ديكتاتور (باشار اساد) تاعىنان تايماي، سيرياعا تىنىشتىق جوق».
الەمنىڭ بىزدەن ءبىر ەرەكشەلىگى سيرياداعى جاعدايدىڭ بەيبىت شەشىلۋىن قالاپ قانا وتىرعان جوق، سونىڭ جولىن، ءادىس-امالىن كورسەتىپ وتىر.
انىعى، الەم استە تولەرانتتى ەمەس. توزگىسى كەلمەيدى. توزە المايدى. كورسە ايتادى. كونە المايدى.
تولەرانتتىلىق. قازاقشاسى توزىمدىلىك. تۋراسىن ايتقاندا كونبىستىك. ۇندەمەستىك. تاعى نە؟
تولەرانتتىلىقتىڭ تاعى ءبىر ماعىناسى مىنەزسىزدىك سياقتى، بىزدىڭشە. مىنەزسىز ادام عانا ەمەس، مىنەزسىز مەملەكەتتەر دە بولادى.
ولار بارىنە ۇناۋعا تىرىسادى. ەشكىمنىڭ كوڭىلىنە كەلگىسى كەلمەيدى. تىم سىپايى. تىم قوناقجاي. فانتازيالىق، بىلاي قاراعاندا مۇلدەم ۋتوپيالىق يدەيالاردى ورتاعا تاستايتىن دا سولار. ولار الەمدى اۋىزبىرشىلىككە شاقىرادى، شاقىرعىسى كەلەدى.
الايدا الەم رەاليزمدە ءومىر سۇرەدى، ءومىر سۇرگەن دە. اۋەل باستان...
ال، تولەرانتتىلىق وزەكتىلىگى ولگەن الدەقاشان. سەبەبى، توزۋگە بولمايتىن دۇنيەلەر بار. وندايدا مىنەز كەرەك، دۇنيە ءبۇلىنىپ كەتسە دە. ءبىراق، ءبىز ءبارىبىر دە بارىنە ءتوزىپ كەلەمىز...
دۋمان بىقاي
Abai.kz
