سەرىكبول قوندىباي زەرتتەۋىندەگى ۇلتتىق رۋحاني مۇرالار

Dalanews 10 ماۋ. 2015 22:55 1148

قىزىلوردادا «سەرىكبول قوندىباي زەرتتەۋلەرىندەگى ۇلتتىق رۋحاني مۇرالاردى جاڭاشا پايىمداۋ ماسەلەلەرى» اتتى رەسپۋبليكالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسياسى ءوتتى. وعان وبلىس اكىمى ق.كوشەربايەۆ، س.قوندىبايدىڭ ەڭبەگىن زەرتتەۋشى عالىمدار قاتىستى.

سەرىكبول قوندىباي بار بولعانى 36 جىل ءومىر سۇرسە دە قازاق حالقىنىڭ تاريحي ساناسىن قالىپتاستىرۋدا بيىك ماقسات، ۇلتتىق مۇددە ACD_5823تۇرعىسىنان قىرۋار جۇمىس تىندىرعان ازامات. سوندىقتان دا، ونىڭ عىلىمعا، مادەني تاريحىمىزعا قوسقان زەرتتەۋلەرى جوعارى باعاعا يە. ايرىقشا ايتا كەتەرلىگى، سەرىكبول قوندىباي وزىنە دەيىنگى عالىمداردىڭ ءتىسى باتا قويماعان وسى قيىن دا كۇردەلى، تەرەڭ دە اۋقىمدى ماسەلەگە تايسالماي قالام تارتتى. جاس عالىمنىڭ قازاق ميفولوگياسىنىڭ تابيعاتىن اشۋ ماقساتىندا ونى ءتىلدىڭ قۇرىلىمى تۇرعىسىنان زەرتتەۋدەگى، اتاۋلار مەن ەسىمدەردىڭ ميفولوگيالىق استارى مەن مازمۇنىن تانۋداعى ەڭبەگى ءوزىنىڭ جوعارى باعاسىن الا ءبىلدى. بۇگىنگى باسقوسۋدى وسى ماسەلە كەڭىنەن ءسوز بولدى.

- سەرىكبول قوندىباي قازاق ميفولوگياسىنىڭ ارحەتيپتەرىن زەرتتەپ، تەرەڭ مادەني-تانىمدىق جانە ەتنوگرافيالىق تۇجىرىمدار جاسادى. عىلىمي قاۋىمداستىق سەرىكبولدىڭ وسىناۋ جۇيەلى ىزدەنىستەرىن قازاقتىڭ مادەنيەتتانۋ سالاسىنداعى جاڭاشىل باعىت رەتىندە مويىندادى. وسى رەتتە، ءومىر جولى ەلى مەن جەرىن، حالقىن شەكسىز ءسۇيۋدىڭ شىنايى ۇلگىسىندەي بولعان سەرىكبول قوندىبايدىڭ مول مۇراسىن  جاريالاۋعا جانە ەسىمىن ۇلىقتاۋعا باعىتتالعان رەسمي شارالار قولعا الىنىپ، جۇيەلى جالعاسىن تابا بەرەتىن بولادى، - دەدى وبلىس اكىمى ق.كوشەربايەۆ.

سەرىكبول قوندىبايدىڭ 16 تومدىق تولىق شىعارمالار جيناعى، «ەستەتيكا لاندشافتوۆ مانگيستاۋ»، «ەسەن-قازاق»، «ماڭعىستاۋناما» اتتى كىتاپتارى جانە ورىس تىلىنە اۋدارىلعان 4 تومدىق «ارعى قازاق ميفولوگياسى»، «گيپەربورەيا: ءتۇس كورگەن زامان شەجىرەسى» جانە «قازاق دالاسى جانە گەرمان تاڭىرلەرى» اتتى ىرگەلى ەڭبەكتەرى بار. – س.قوندىبايدى قازاق جانە قوعامتانۋدىڭ برەندى دەسەك بولادى. ول ميفولوگيا سوزدىگىنىڭ العاشقى نۇسقاسىن جاسادى. ءومىرىنىڭ سوڭعى توعىز جىلىن شەتپە اۋىلىندا وتكىزدى. ياعني دەنساۋلىعىنا بايلانىستى. عىلىمي ورتادان تىس جۇرگەنىنە قاراماستان ارتىنا ۇلكەن مۇرا قالدىرا ءبىلدى. ءبىز ونى باعالاي ءبىلۋىمىز كەرەك، - دەدى ا.بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ جەتەكشى عىلىمي قىزمەتكەرى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوقتورى انەس عاريفۋللا.

ACD_5873سونداي-اق، كونفەرەنسيادا ق.جۇبانوۆ اتىنداعى اقتوبە وڭىرلىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى نيەتجان بەرىك ۇلى «سەرىكبولدىڭ قازاق ءدىلى مەن ءتىلى تۋرالى كەيبىر كوزقاراستارى» تاقىرىبىندا، قورقىت اتا اتىنداعى قىزىلوردا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى فيلوسوفيا جانە مادەنيەتتانۋ كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى وڭعار بەرماحانوۆ «سەرىكبول قوندىبايدىڭ ميفولوگيالىق الەمى» تاقىرىبى بويىنشا، قازاق ميفولوگياسى، مادەنيەتى مەن ءداستۇرلى مۋزىكاسى سايتىنىڭ مودەراتورى، فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى زيرا ناۋرىزبايەۆا  «سولنەچنىي گەروي كازاحسكوي ميفولوگيي» تاقىرىبى بويىنشا، قورقىت اتا اتىنداعى قمۋ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى جانە جۋرناليستيكا كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى عابيت تۇياقبايەۆ «قازاق فولكلورى – شەتەلدىك زەرتتەۋلەردە» تاقىرىبىندا، ماڭعىستاۋ وبلىسى، مۇنايلى اۋدانى اكىمىنىڭ كەڭەسشىسى  بالسۇلۋ قوندىباي «سەرىكبولتانۋ جولىنداعى قىزمەتتەر» تاقىرىبى بويىنشا بايانداما جاساپ، ولكەتانۋشى، گەوگراف، پۋبليسيست-عالىمنىڭ ارتىندا قالعان مول مۇراسىنا جان-جاقتى تالداۋ جاسادى.

سەرىكبول قوندىبايدىڭ  «ماڭعىستاۋ گەوگرافياسى» اتتى ەڭبەگى وقۋلىق رەتىندە ماڭعىستاۋ وبلىسى مەكتەپتەرىنىڭ وقۋ باعدارلاماسىنا ەنگىزىلگەن. باسقوسۋدا عالىمدار وسى سەكىلدى جۇمىستاردى الداعى ۋاقىتتا جالعاستىرۋ قاجەتتىگىن ايتىپ، تارقاستى.

 

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار