كاسپيي تەڭىزىندەگى الىپ كەن ورنى قاشاعان ماڭىندا كوپ كولەمدە مۇناي توگىلگەنى تۋرالى حابار جالعان دابىل بولىپ شىقتى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz ەنەرگوبارلاۋ سالاسىنداعى Upstream پورتالىنا سىلتەپ.
قاشاعان ەلىمىزدىڭ قايراڭىنداعى ەڭ ءىرى مۇناي جانە گاز كەن ورنى سانالادى. وعان قوسا تەڭىز جانە قاراشىعاناقپەن بىرگە قازاقستانداعى ەڭ ءىرى ءۇش شەتەلدىك مۇناي كومپانياسىنىڭ ءبىرى، الەمدەگى شيكى مۇنايدىڭ نەگىزگى جەتكىزۋشىسى.
رەسەيلىك Lorett سپۋتنيكتىك مونيتورينگ كومپانياسى 30 ناۋرىزدا قاشاعان جوباسىنىڭ جاساندى ارالدارىنىڭ بىرىندە جەتى شارشى شاقىرىمعا جۋىق مۇناي توگىلگەنىن انىقتاپ، Telegram-دا حابارلاما جاريالادى.
"بۇل راستالعان جاعدايدا قازاقستان بيلىگى مەن يتاليالىق Eni باسقاراتىن قاشاعان جوباسىنىڭ باتىس اكسيونەرلەرى اراسىنداعى قارىم-قاتىناس ودان ءارى قيىنداپ كەتۋى مۇمكىن ەدى"، - دەپ جازدى باسىلىم بۇل تۋرالى.
قازاقستان بيلىگى مۇناي مەن گازدى ءوندىرۋ، ەكسپورتتى ۇلعايتۋ ءۇشىن جوبا الداعى بىرنەشە ونجىلدىقتا دامۋىن جالعاستىرۋعا ءتيىس دەپ سانايدى، بۇل ەل بيۋدجەتىنە تۇسەتىن تابىستى ۇلعايتۋعا دا كومەكتەسەدى. بيلىك بۇل جوبا بۇرىنعىداي قازاقستاندىق مەردىگەرلەرگە جۇمىس بەرگەنىن جانە وتىندى جەرگىلىكتى تۇتىنۋشىلارعا تومەندەتىلگەن باعامەن ۇسىنۋدى جالعاستىرعانىن قالايدى.
Lorett جەكە كومپانياسى رەسەي ۇكىمەتى قارجىلاندىراتىن، ماسكەۋ ماڭىنداعى "سكولكوۆو" يننوۆاسيالىق ورتالىعىندا تىركەلگەن.
كومپانيا مالىمەتىنشە، كاسپيي تەڭىزىنىڭ رەسەي، قازاقستان جانە ازەربايجان سەكتورلارىندا مۇناي مەن مۇناي ونىمدەرى توگىلۋىن باقىلاۋ ءۇشىن Sentinel 1A ەۋروپالىق سپۋتنيگىنەن جالپىعا قولجەتىمدى كەسكىندەر مەن راديولوكاسيالىق دەرەكتەردى پايدالانۋدا Raimet جانە Ctrl2go سەكىلدى ەكى رەسەيلىك كومپانيامەن ىنتىماقتاسادى.
Photo: SPUTNIK/AFP/SCANPIX
اي سايىنعى ەسەبىندە Lorett ناۋرىزداعى مونيتورينگ بارىسىندا كاسپيي تەڭىزىندە مۇناي مەن مۇناي ونىمدەرى توگىلگەن ىزدەر تابىلعانىن مالىمدەدى.
سودان كەيىن قازاقستاندىق ەكولوگ ءارى بەلسەندى گالينا چەرنوۆا ەسەپتىڭ قورىتىندىلارىن الەۋمەتتىك جەلىدە جاريالادى. چەرنوۆا بولجامدى اپات تۋرالى بارلىق ساۋالدى قاشاعانعا ەمەس، وسىنداي ەسەپ دايىنداعان رەسەيلىك كومپانيالارعا جىبەرىلۋى كەرەك ەكەنىن ايتتى.
قازاقستاننىڭ ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگىنە قاراستى اتىراۋ وڭىرلىك باسقارماسى بولجامدى وقيعا ورنىنا شۇعىل تەكسەرىس جۇرگىزىلەتىنىن مالىمدەدى.
الايدا ۆەدومستۆو اپات بولعان جەردى تەكسەرۋدى تاپسىرعان تىكۇشاق تەڭىز بەتىندە مۇناي ىزدەرىن تاپپادى.
سودان كەيىن اتىراۋ بيلىگى الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا تىكۇشاقتان باقىلاۋ بويىنشا الىنعان بەينەجازبانى جاريالاپ، وسى اقپاراتتى جوققا شىعاردى.
قاشاعان وپەراتورى ءوز مالىمدەمەسىندە "قاشاعان تەڭىز كەشەنىندە 30 ناۋرىزدا ساعات 7:43 (GMT+5) نەمەسە 2:43 (UTC) كەزىندە مۇناي، اعىندى سۋلار نەمەسە باسقا سۇيىقتىقتار توگىلگەنى تۋرالى اقپارات دالەلدەرمەن راستالمادى"، - دەپ جازدى.
NCOC رەسەيلىك كومپانيالاردىڭ ەسەبىنەن شىققان بۇل دابىلعا جاۋاپ رەتىندە "[رەسەيلىك] باسىلىمدا ايتىلعان D ارالىنا جاقىن ايماق زەرتتەلدى، توگىندى تابىلعان جوق" دەدى.
سونداي-اق، وپەراتور 2016 جىلى قاشاعاندا ءوندىرىس باستالعاننان بەرى مۇناي توگىلمەگەنىن جانە جوبانىڭ تەڭىز نىساندارى شتاتتىق رەجيمدە جۇمىس ىستەيتىنىن مالىمدەدى.
Upstream پىكىر الۋ ءۇشىن جۇگىنگەن كەزدە Lorett "جاۋاپتاردى دايىنداپ جاتىرمىز جانە كەيىنىرەك جاۋاپ بەرەمىز" دەپ جاۋاپ قاتقان.
الايدا اي سايىنعى ەسەپتى جاريالانعاننان كەيىن Lorett شەنەۋنىكتەرى كومپانيانىڭ Telegram ارناسىندا بىرنەشە حابارلاما جاريالادى. ولار بولجامدى توگىندى 29 ناۋرىزدا بايقالعانىن، ءبىراق بۇل مۇنايدىڭ ەمەس، "وندىرىستىك اعىندى سۋلاردىڭ" قالدىعى بولدى دەپ مالىمدەدى.
بۇل دەرەكتىڭ راستالۋى NCOC پەن ونىڭ حالىقارالىق اكسيونەرلەرىنە قىسىمدى كۇشەيتۋى مۇمكىن ەدى، ويتكەنى قازاقستان بيلىگى وپەراتوردان قورشاعان ورتاعا كەلتىرىلگەن زالالعا بايلانىستى شامامەن 5 ميلليارد دوللار تولەۋدى تالاپ ەتتى.