بيىل الماتى قالاسىنداعى فيزيكا-ماتەماتيكا باعىتىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارى NASA ۇيىمداستىرعان بەدەلدى Space Settlement Contest بايقاۋىندا جەڭىسكە جەتىپ قانا قويماي، قازاقستان اتىنان جىل سايىن وتەتىن عارىش سالاسىنداعى باستى حالىقارالىق پلاتفورما – ISDC-2025 كونفەرەنسياسىنا شاقىرتۋ الدى. بۇل كونفەرەنسيا اقش-تىڭ فلوريدا شتاتىنداعى ورلاندو قالاسىندا ءوتتى.
كونفەرەنسيادا كوماندا ءوز جوبالارىن ISDC-2025 حالىقارالىق قازىلار القاسىنىڭ الدىندا قورعادى. قازىلار قۇرامىنا NASA ينجەنەرلەرى، استروفيزيكتەر، زەرتتەۋشىلەر مەن ءتۇرلى ەلدەن كەلگەن كاسىپكەرلەر كىردى. NIS فيناليستەرى تەك مازمۇندى پرەزەنتاسياسىمەن عانا ەمەس، سونىمەن قاتار عىلىمي ويدىڭ اۋقىمدىلىعى جانە تەرەڭ فيلوسوفياسىمەن دە ۇلكەن اسەر قالدىردى.
جوبا اۆتورلارى ءوز ستانسيالارىن YURT دەپ اتادى. بۇل اتاۋ قازاقتىڭ كيەلى كيىز ءۇي قۇرمەتىنە بەرىلگەن. وقۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، كيىز ءۇي – ولاردىڭ ءۇيى ءارى سيمۆولى.
– قازاقستان عارىش قاۋىمداستىعىنىڭ ءبىر بولىگى جانە بۇل باعىتتا دامۋىن جالعاستىرىپ كەلەدى. بالكىم، ءبىزدىڭ ستانسيامىز ءجۇز جىلدان كەيىن جۇزەگە اسار، ال، مۇمكىن، ودان دا ەرتەرەك. ەڭ ماڭىزدىسى – ءبىز بۇل تۋرالى ويلانا باستادىق جانە ءوز يدەيالارىمىزدى الەممەن ءبولىسىپ جاتىرمىز، – دەدى NIS وقۋشىلارى.
وقۋشىلاردىڭ بايانداماسىنان كەيىن International Space Elevator Consortium ۇيىمىنىڭ باس ساۋلەتشىسى، دوكتور پيتەر ا. سۋون ولاردىڭ جۇمىسىنا ءتانتى بولىپ، ەموسياعا تولى پىكىر ءبىلدىردى. ول وقۋشىلاردىڭ جوعارى دەڭگەيدەگى دايىندىعى مەن كۇردەلى تەحنيكالىق تاقىرىپتارعا دەگەن ىنتاسى ەرەكشە اسەر قالدىرعانىن اتاپ ءوتتى.
– مەن تەك تالانتتى جاس ينجەنەرلەردى تىڭداعان جوقپىن، مەن بولاشاقتىڭ ءۇنىن ەستىدىم. بۇل جاي عانا سىزبالار تۋرالى اڭگىمە ەمەس – بۇل ارمان تۋرالى حيكايا. ءبىر كۇنى بۇل ستانسيا عارىشتا بوي كوتەرىپ، شىنايى سەنىم مەن مادەني قادىر-قاسيەتتەن تۋىنداعان ويلاردىڭ اقيقاتقا اينالاتىنىنىڭ دالەلى بولادى دەپ سەنەمىن.، – دەدى دوكتور سۋون.
YURT جوباسى جەردەگىدەي تارتىلىس كۇشى بار، 30 000 ادامعا ۇزاق ۋاقىت ءومىر سۇرۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن اۆتونومدى وربيتالىق ستانسيا رەتىندە ازىرلەنگەن. جوبا قۇرامىنا ءومىردى قامتاماسىز ەتۋ جۇيەلەرى، جابىق ەكوجۇيەلەر، جەر مەن باسقا پلانەتالار اراسىنداعى لوگيستيكالىق بايلانىس، سونداي-اق تۇراقتى ەنەرگەتيكالىق جانە رەسۋرستىق ينفراقۇرىلىم كىرەدى.
الايدا بۇل جوباداعى ناعىز سەرپىلىس تەك تەحنولوگيالىق شەشىمدەردە عانا ەمەس، سونىمەن قاتار جوعارى عىلىمي ۇمتىلىستار مەن ۇلتتىق بىرەگەيلىكتى ۇشتاستىرعان گۋمانيتارلىق تۇجىرىمدامادا بولدى.
قازىرگى ۋاقىتتا NIS وقۋشىلارى الماتىعا ورالدى. شاكىرتتەردى حالىقارالىق اۋەجايدا جاقىندارى مەن مەكتەپ قاۋىمداستىعىنىڭ وكىلدەرى قوشەمەتپەن قارسى الدى. ولار تەك ماراپاتتار عانا ەمەس، ماڭىزدى ويدى الا كەلدى: بىلىممەن، مادەنيەتپەن جانە بولاشاققا دەگەن سەنىممەن قۋاتتالعان ارمان – الەمدى وزگەرتۋگە قابىلەتتى كۇش.
ايتا كەتەيىك، ءساۋىر ايىندا كوماندا NASA مەن National Space Society ۇيىمداستىرعان Space Settlement Contest 2025 حالىقارالىق بايقاۋىندا ءبىرىنشى جانە ەكىنشى ورىنداردى يەلەنگەن بولاتىن.
