ورىستىڭ عاجايىپ «پرەدستاۆلەنيە» دەگەن ءسوزى تۇرعاندا، «پەرۆومانس» دەگەن ءسوزدىڭ كەرەگى نە؟ سوندىقتان، ورىس مادەنيەتىنە، تىلىنە ءقاۋىپ ءتوندىرىپ، رەسەيدى كەزىپ كەتكەن انگليسيزممەن اياۋسىز كۇرەسكە شاقىرامىن. ىسكەر ادامدار، ەكونوميستەر ءتىلىمىزدى كىرمە سوزدەرمەن ءبۇلدىرىپ ءبىتتى. ءبىزدىڭ پارتيا ءتىلدى وسىلاي قورلاعاندارعا ايىپپۇل سالىپ، جۇمىستان بوساتۋعا شەشىم قابىلدادى. ورىس ءتىلىن شەت ءتىلىنىڭ قوقىسىنان قۇتقاراتىن كەز كەلدى. ءبىز ونى قۇقىقتىق تۇرعىدان قورعاۋ تۋرالى بىرنەشە ۇسىنىس ايتتىق. مۇنداي زاڭ جوباسىن قابىلداۋ ۋاقىت كۇتتىرمەيدى. ۇنەمى توقتاۋسىز داميتىن ءتىل دە ونى كۇتپەيدى. ايتپەسە، ءبۇلىنىپ بىتەمىز. دەمەك، انگليسيزممەن بۇگىن كۇرەسپەسەك، ەرتەڭ كەش بولادى.
قۇرمەتتەۋ – باعىنۋ ەمەس. ءتىلدى قورعاۋ بارلىق الەم ەلدەرىنىڭ تاجىريبەسىندە بار. ماسەلەن، فرانسيا انگليسيزممەن بەلسەندى كۇرەس جۇرگىزىپ جاتىر. اعىلشىن ءتىلى ءاعىلشىنتىلدى ەلدەردىڭ قورعاۋىندا. تەك بىزدە عانا تۋعان تىلىمىزگە ءمان بەرىلمەيدى.
ءوزىنىڭ مىڭداعان جىلعا سوزىلعان دامۋ تاريحىندا وعان وزگە تىلدەن ەنگەن سوزدەر دە كوبەيدى. ماسەلەن، تاتار، گرەك، فرانسۋز، نەمىس، اعىلشىن، ت.ب. (ورىس تىلىنە تۇركى ءتىلىنىڭ 40 پايىزى ەنگەنىن بىلە مە ەكەن؟!). بۇلاردىڭ ءبىزدىڭ تىلىمىزگە ابدەن ءسىڭىپ كەتكەنى سونشا، ءتىپتى، ءوز تىلىمىزدەي قابىلدايمىز. قازىرگى انگليسيزمنىڭ قارقىنى قاتتى. ءوز تىلىمىزدە سول ءسوزدىڭ بالاماسى بولا تۇرا، ونى اۋىستىرعىمىز كەلمەيدى.
لدپر ورىس ءتىلىن قۇقىقتىق تۇرعىدان قورعاۋ جولىندا كۇرەس جۇرگىزە بەرەدى. وكىنىشكە وراي، مەملەكەتتىك دۋما بۇل ماسەلەگە ءال-ازىر مويىن بۇرار ەمەس، دەمەك، وزىمىزگە شەشىم قابىلداۋعا تۋرا كەلەدى.
وسى ورايدا، پارتيانىڭ 25 جىلدىعىنا وراي ءبىز «ورىسشا سويلەيىك» قالتا سوزدىگىن شىعاردىق. بۇل سوزدىكتە ءجيى قولدانىلاتىن انگليسيزمنىڭ ورنىن اۋىستىراتىن ورىس ءسوزىنىڭ ەڭ تۇسىنىكتى، ىڭعايلى بالامالارى بار.
ەڭ دۇرىسى، ورىس كلاسسيكتەرىن وقۋعا كەڭەس بەرەر ەدىم. ادەبيەتتى وقۋ ويىڭدى ءوز انا تىلىمىزدە ساۋاتتى جەتكىزۋگە ۇيرەتەدى. سوندىقتان، ءوز انا تىلىنەن ارتىق اسىل بولمايدى. وعان شەت ءتىلىن ارالاستىرۋ ونى دامىتپايدى، تەجەيدى. دەمەك، ءوز ءتىلىڭنىڭ سۇلۋلىعىن، ءارالۋاندىعىن، نارلىلىگىن تۇسىنگىڭىز كەلسە، كوپ وقۋ قاجەت.
ر.S. بىلايعى جۇرت «جىنسۇرەي» كورەتىن جيرينوۆسكييدىڭ دە اراكىدىك وسىنداي ءجون سويلەيتىنى دە بار. بۇل تەك ورىسقا عانا ەمەس، باسقاعا دا ءتان ماسەلە. قۇددى قازاق ءتىلىنىڭ تاعدىرىن دا ءسوز ەتىپ وتىرعان ءتارىزدى.
ق.يمان.
دەرەككوزى: «الماتى اقشامى» گازەتى
