كۇن تارتىبىندەگى كوپتەگەن سەمينارلار مەن كەزدەسۋلەر، وڭىردەگى شارالار كەشەنى ءداستۇرلى ەمەس ءدىني اعىمداردىڭ تارالۋىنا قارسى ءىس-قيمىل جۇرگىزۋگە باعىتتالعان. اسىرەسە، ءداستۇرلى ەمەس ءدىني اعىمداردىڭ جاقتاۋشىلارىنا ەرەكشە نازار اۋدارىلىپ، جەكە ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى قولعا الىندى. ساراپشىلار قوستاناي، ليساكوۆسك قالالارىنداعى مەشىتتەردە وسى ساناتتاعى ازاماتتارمەن جەكە اڭگىمەلەستى. پروتەستانتتىق ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ عيبادات نىساندارىندا دا ءدىن سالاسىنداعى زاڭنامانى ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى وتكىزىلدى.
«رۋحاني-ادامگەرشىلىك نەگىزدەرىن اشۋ ارقىلى شيەلەنىستەردىڭ الدىن الۋعا، قوعامدا ورنىعۋعا، ەكسترەميزم مەن تەرروريزم سىندى ءدىني قاۋىپ-قاتەرلەرگە قارسى تۇرۋعا مۇمكىندىك تۋادى، - دەدى جيىندا ءسوز العان دەلەگاسيا مۇشەسى، ل.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى فيلوسوفيا كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى، ءدىنتانۋشى تولعاناي مۇستافينا ويىن جالعاستىرىپ.
- بۇگىنگى تاڭدا ءدىننىڭ ءرولى ساياسي ارەنادا كۇن ساناپ ارتۋدا. بۇل، ءوز كەزەگىندە، ءدىندى ساياسي ماقساتتا پايدالانۋ مۇمكىندىگىنىڭ ارتقاندىعىن بىلدىرەدى. سونىمەن قاتار، ءدىننىڭ ءرولى مادەنيەت پەن قوعامدىق قاتىناستاردا دا وسكەندىگىن ايتا كەتۋ كەرەك. ءبىراق، ساراپتاپ قارايتىن بولساق، وزگەرىستەر كەزىندە ءدىننىڭ ءوزى ەمەس، ونىڭ بۇرمالانعان بەينەسى كورىنىس بەرەدى. اسىرەسە، ساياسي استاردا، ءدىن ەڭ ورەسكەل تۇردە پايدالانىلادى. ءدىني نەگىزدەگى بەلسەندى پارتيالاردا ەكسترەميزم ەلەمەنتتەرى ءجيى بايقالادى».
جالپى العاندا، حالىقتىڭ ءدىني ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋدى ماقسات ەتكەن ءىس-شارالارعا قوستاناي قالاسى مەن وبلىس اۋداندارىنىڭ تۇرعىندارى، وڭىردەگى قوعامدىق كەڭەستىڭ مۇشەلەرى، مەملەكەتتىك جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى، ءدىن، ب ا ق، ەڭبەك ۇجىمدارى، وقىتۋشىلار، مۇعالىمدەر، ستۋدەنتتەر جانە دە وقۋ ورىندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قاتىستى.
دەلەگاسيا قۇرامىنا اتالعان سالاداعى جەتەكشى ساراپشىلار كىردى. ولاردىڭ قاتارىندا: ءدىن ىستەر كوميتەتى ءدىني قىزمەت سالاسىنداعى قۇقىق قولدانۋ تاجىريبەسى باسقارماسىنىڭ جەتەكشىسى يمانبايەۆ مەيرام، «ءبىلىم» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ديرەكتورى يرجانوۆ رۋسلان، ل.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى فيلوسوفيا كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى، ءدىنتانۋشى مۇستافينا تولعاناي، استانا قالاسى «ءالجان انا» مەشىتىنىڭ نايب يمامى جاناقوۆ بەرىكبول، ءدىن ماسەلەلەرى جونىندەگى عىلىمي-زەرتتەۋ جانە تالداۋ ورتالىعىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى گايكو ولگا بولدى.
