الماتى قالاسىندا قازاقتىڭ باس اقىنى ابايدىڭ 180 جىلدىعىنا ارنالعان، جسدپ ۇيىمداستىرۋىمەن «اباي رۋحانياتتىڭ تەمىرقازىعى» اتتى عىلىمي كونفەرەنسيا ءوتتى،-دەپ حابارلايدى JurtMedia.kz اقپاراتتىق-ساراپتامالىق پورتالى.
كونفەرەنسيا الماتى قالاسىنداعى العاشقى قاراشاڭىراق سانالاتىن، التىنشى كىتاپحانادا ءوتتى. جيىندا تۇركىتانۋشى، ابايتانۋشى عالىمدار، ب ا ق وكىلدەرى مەن ستۋدەنت جاستار قاتىستى.
عىلىمي جيىنعا كەلگەن قوناقتار ابايدىڭ كوپشىلىككە تانىس ەمەس، جاڭا قىرلارىمەن تانىس بولدى. ءىس شاراعا مودەراتورلىق ەتكەن بەلگىلى قوعام قايراتكەرى عابيدەن جاكەيدىڭ پايىمداۋىنشا، اباي ءالى تانىلۋ ۇستىندەگى تۇلعا، ول ءالى دە زەرتتەلۋدى قاجەت ەتەدى.
ابايدىڭ ولەڭدەرى مەن قارا سوزدەرىندە ايتىلعان وي-تۇجىرىمدار، فيلوسوفيالىق پايىمداۋلار — قازىرگى زامان ءۇشىن دە وزەكتىلىگىن جويماعان. ونىڭ ادامگەرشىلىك، ءبىلىم، ەڭبەك، ادىلەت، ءدىن جانە ۇلت بولمىسى جايلى كوزقاراستارى بۇگىنگى قوعام ءۇشىن ماڭىزدى رۋحاني باعدار بولا الادى. ابايدىڭ “تولىق ادام” كونسەپسياسى — زاماناۋي تاربيەنىڭ نەگىزىنە اينالارلىق تەرەڭ ءىلىم -، دەيدى عابيدەن جاكەي.
ال بەلگىلى تۇركولوگ عالىم ماحمۇت قۇلمانتەگى:
ابايدى قازاق اقىندىعى سازگەرلىگى، ءپالاساپالىق قاراسوزدەرى، اۋدارماسى مەن اعارتۋشى رەتىندە تانيتىنى كامىل. الايدا ابايدىڭ ءدىنتانۋشى، قازاق ونەرىن تانۋشى، سول زاماننىڭ زاڭ زاكونىن جاقسى بىلگەندىكتەن زاڭگەر رەتىندە تالاي قازاققا كومەگى تيگەنىن ەكىنىڭ ءبىرى بىلە بەرمەيدى. راس مۇحتاردى تانىتقان اباي بولسا ابايدى تانىتقان مۇحتار، بۇل رەتتە ءبىز زاڭعار جازۋشىمىزدىڭ رومانى ارقىلى قانشا قىرىن اشا تۇستىك كورە بىلدىك،-دەپ اتاپ ءوتتى.
ءۇشىنشى بولىپ ءسوز كەزەگىن العان مادەنيەتانۋشى، فرانسۋز ءتىلىنىڭ مامانى سدۋ اعا وقىتۋشىسى گۇلميرا اسىلبەك قىزىنىڭ كىشىگىرىم جاساپ كەلگەن سلايدى مەن ءدارىسى كوپشىلىكتىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتىرىپ جىبەردى.
ابايدىڭ 175 جىلدىعىنا وراي (2020 جىلى) قازاقستان ۇكىمەتى مەن حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ قولداۋىمەن ونىڭ شىعارمالارى كوپتەگەن تىلگە رەسمي تۇردە اۋدارىلىپ، الەم ەلدەرىندە تاراتىلدى. بۇگىندە الپىستان استام تىلگە اۋدارىلعان-، دەيدى.
جۋرناليستەر مارات سابدىكەن مەن نازىم ءدۇتبايدا ءوز ويلارىن ورتاعا سالسا بۇگىنگى شاراعا بەلسەنە قاتىسىپ وتىرعان جاستار دا اباي تۋرالى سۇراقتارىن قويىپ، تۇششىمدى جاۋاپقا رازى بولىستى.
جيىن سوڭىندا جينالعان كوپشىلىك اسەرەسە جاستار جاعى ابايدىڭ جاڭا قىرىن تانىعاندارىن ايتىپ، جالپىۇلتتىق سوسيال-دەموكراتيالىق پارتياسىنا وسىنداي ءىس شارا وتكىزگەنى ءۇشىن العىستارىن ءبىلدىردى.
ءوز كەزەگىندە جسدپ الماتى قالاسى بويىنشا وكىلى ايدا كوجمامبەتوۆا بولسا جيىنعا كەلگەندەرگە العىس ايتىپ، بۇنداي ءىس شارالار الداعى ۋاقىتتا دا جالعاساتىنىن ايتتى.
