Jetisý oblysynda jel generatorlary men energıa jınaqtaý júıelerin shyǵaratyn zaýyt qurylysy bastaldy. Kásiporyn "Qorǵas-SHyǵys qaqpasy" arnaıy ekonomıkalyq aımaǵynyń aýmaǵynda ornalasatyn bolady. Jel generatorlary zaýytynyń óndiristik qýaty jylyna 2 GVt generasıany quraıdy, sonymen birge energıany jınaqtaý júıelerin shyǵarý qýaty jylyna 1 GVt bolady. Investısıa kólemi 40 mln. AQSH dollaryn quraıdy, 300 jańa jumys orny qurylady, - dep habarlaıdy Jetisý oblysy ákiminiń baspasóz qyzmeti.
Investısıalyq joba jańartylatyn energetıka salasyndaǵy kóshbasshylardyń biri bolyp tabylatyn "Qazaqstandyq komýnaldyq júıeler" JSHS men qytaılyq "Envision Energy" kompanıasy arasyndaǵy áriptestik boıynsha iske asyrylýda. Kásiporyn jyl saıyn jel generatorlarynyń 250 jıyntyǵyn jáne energıany jınaqtaý júıeleriniń 100 jıyntyǵyn shyǵarady dep josparlanýda.
Kapsýla salý rásimine qatysqan oblys ákiminiń orynbasary Áset Qanaǵatov óńirdiń ekonomıkalyq ósýiniń mańyzdy núkteleriniń biri retinde "Qorǵas – Shyǵys qaqpasy" arnaıy ekonomıkalyq aımaǵyn damytýǵa basa nazar aýdardy.
Qytaıdan TMD elderine, Eýropa men Azıaǵa shyǵatyn mańyzdy baǵyttardyń qıylysynda oblystyń ekonomıkalyq ósý núktesiniń biri –Qorǵas toraby ornalasqan. Qorǵas torabynyń mańyzdy, ári ınvestorlar úshin tartymdy elementi – «Qorǵas-SHyǵys qaqpasy» arnaıy ekonomıkalyq aımaǵy bolyp tabylady. Búgingi tańda erkin ekonomıkalyq aımaqqa qatysýshylardyń biryńǵaı tiziliminde jalpy quny 907 mlrd. teńge bolatyn jobalary bar 68 qatysýshy tirkelgen. 2030 jylǵa deıin 5 myńnan astam jumys ornyn qura otyryp, 47 jobany iske asyrý josparlanýda. Sonymen qatar, búgingi tańda AEA aýmaǵynda 51 mlrd. teńgeden astam somaǵa 21 joba iske asyryldy. Búgin ishki naryqty da, eksportqa shyǵýdy da qamtamasyz etýge baǵdarlanǵan jel generatorlary men energıa jınaqtaý júıelerin shyǵaratyn zamanaýı zaýyttyń qurylysy bastaldy, bul memleket pen bıznestiń tıimdi birlesken jumysynyń aıqyn nátıjesi bolyp tabylady, - dep túıindedi Á. Qanaǵatov.
Óz tarapynan "Qazaqstandyq komýnaldyq júıeler" JSHS baqylaý keńesiniń tóraǵasy Dinmuhamet Idrısov kásiporynnyń iske qosylýy jel generatorlary men energıa jınaqtaý júıeleriniń óndirisin jolǵa qoıýǵa ǵana emes, sonymen qatar zamanaýı tehnologıalardy tartýǵa múmkindik beretinin atap ótti, bul keshende elimizdegi "jasyl" energetıkanyń damýyna, ekologıanyń jaqsarýyna jáne jalpy ekonomıkalyq damýǵa oń áser etedi.
Bul jobany iske qosý ımportqa táýeldilikti qysqartýǵa, energetıkalyq qaýipsizdikti nyǵaıtýǵa, jumys oryndaryn qurýǵa, eksporttyq múmkindikterdi ashýǵa jáne eldiń bolashaǵyna úles qosa otyryp, tómen kómirtekti ekonomıkaǵa kóshýdi jedeldetýge múmkindik beredi. Bul rette óndiristiń bastapqy kezeńinde qazaqstandyq qamtý úlesi 30% -dy quraıdy, al bolashaqta kezeń-kezeńimen 90% - ǵa jetkiziledi, - dedi D. Idrısov.
Aıta ketsek, kásiporyndy iske qosý 2026 jyldyń III toqsanyna josparlanǵan. Bul rette ónimniń 60%-y ishki naryqqa, al 40%-y Ortalyq Azıa men Kavkaz elderine eksportqa jiberiletin bolady.
Jalpy, búgingi tańda Jetisý oblysynda 10,3 myńnan astam jumys ornyn qura otyryp, jalpy quny 2,6 trln. teńgege aýyl sharýashylyǵy, ónerkásip, onyń ishinde óńdeý ónerkásibi, JEK, kólik jáne logıstıka, qurylys, týrızm salalarynda 2025-2030 jyldarǵa 133 jobadan turatyn ınvestısıalyq jobalar pýly qalyptastyrylǵan. Bul rette 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha quny 45,5 mlrd. teńge bolatyn jáne 1231 jumys ornyn qurý kózdelgen 49 joba iske asyryldy.
Bıylǵy jylǵa keletin bolsaq, 1800-den astam jumys ornyn qura otyryp, 59 jobany iske asyrý josparlanǵan.
"Qorǵas – Shyǵys qaqpasy" AEA aýmaǵynda osy kezeńde halyqaralyq transulttyq kompanıalar bıznespen aınalysýda. İske asyrylǵandar jobalar ishinde kún panelderin, quramajem, pamperster jáne gıgıenalyq ónimderdi shyǵaratyn kásiporyndardy atap ótken jón, sonymen qatar tamaq jáne hımıa ónerkásibiniń klasteri belsendi damyp keledi. Jalpy AEA ındýstrıalyq aımaǵy qoljetimdi ınvestısıalyq preferensıalardy eskere otyryp, ınfraqurylym obektileri bar daıyn jer ýchaskelerin izdeıtin ınvestorlar úshin tıimdi platforma bolyp tabylady.
