Jastar jańa úlgidegi otbasyn qurýǵa beıildi

Dalanews 25 mam. 2020 10:38 1035

«Zor Rýh» qaıyrymdylyq qory Almaty qalasynyń ákimdigimen birlesip, «Otbasy ınstıtýty» jobasy sheńberinde jastardyń otbasylyq ómirge daıyndyq deńgeıin anyqtaý maqsatynda jappaı onlaın testileý ótkizdi. Bul is-shara Halyqaralyq Otbasy kúnine oraılastyryldy.

Testileýge árbir qazaqstandyq kez kelgen gadjetten (smartfon, noýtbýk, planshet) qatysa aldy. Test otbasylyq rólderge, respondenttiń jeke qasıetterine jáne ómirlik qundylyqtarǵa qatysty 33 suraqtan turdy. Saýalnama jastardyń qundylyqtar júıesindegi otbasynyń alatyn ornyn, jastardyń otbasy qurýǵa degen ustanymdaryn anyqtaýǵa jáne qazirgi jastardyń kózqarastaryna oraı qandaı otbasynyń qalaǵan túrin zerdeleýge baǵyttalǵan.

Saýalnamaǵa 948 azamat qatysty, onyń ishinde áıel jynysty – 68% jáne er jynysty – 41,5% . Onyń 47%-y - 18-25 jas jáne 38,71%-y - 26-35 jas. Kámeletke tolmaǵandardyń sany 4,3% - dy qamtıdy jáne 36 jastan asqan respondentterdiń sany 10% - dy qurady.


Saýalnama barysynda respondentter áleýmettik-psıhologıalyq birliktiń mańyzdylyǵyn atap ótti (72,4%). Ekinshi orynda - balalar men ata-analardyń bolýy (19%). Al respondentterdiń 8,6%-y myqty otbasynyń kepili – ol zańdy túrde resimdelgen neke bolyp tabylatynyn aıtty.

Respondentterdiń pikirinshe, er adam otbasylyq qarym-qatynasta kóshbasshy bolýy tıis. Sonymen qatar, áıel de mańyzdy ról atqarady. Bul pikirmen suraqqa jaýap bergenderdiń kópshiligi kelisedi - 65,2%. Shamamen 1/3 bóligi teń quqyqty bolýyn tańdady. Dástúrli patrıarhatty, ıaǵnı búkil bılik er adamnyń qolynda bolǵanyn, otbasyndaǵy qarym-qatynastyń qalaýly túri dep respondentterdiń tek 3% - y ǵana sanaıdy.

Neke qıý jáne otbasyn qurý úshin negizgi sebep - ózara mahabbat, úı jaılylyǵy, otbasylyq jylý jáne sezim beriktigi. Jaýaptyń bul nusqasy absolúttik kópshilik tańdady - 92,2% jaýap bergen. Páter máselesin sheshý, qarjylyq ál-aýqat respondentterdiń 6,9% - yn yntalandyrady jáne tek 0,9%-y jalǵyzdyqtan arylý úshin ǵana nekege otyrǵysy keledi.

Respondentterdiń kópshiligi úshin (77,3%) úılesimdi neke ol erli-zaıyptylardyń áleýmettik jetilýin, otbasyn materıaldyq qamtamasyz etý qabiletin, otbasynyń barlyq músheleri aldyndaǵy borysh pen jaýapkershiligin bildiredi. Jaýap bergenderdiń basqa bóligi senimdi qarym-qatynas ornatýǵa bolashaǵy bar, jastyq jáne fızıologıalyq daıyndyǵynyń mańyzdylyǵyn atap ótti (19%).

Otbasy, zertteý nátıjeleri boıynsha, jastar qundylyqtary júıesinde mańyzdy oryn alady. Bul jaýapty respondentterdiń 91,8% tańdady.


Alynǵan málimetterdi túıindeı kele, saýalnamany uıymdastyrýshylar qazirgi zamanǵy jastardyń jańa úlgidegi  neke-otbasy qatynastaryn qurýǵa baǵyttalǵan degen qorytyndyǵa keldi, ol er adamnyń qarym-qatynastaǵy kóshbasshylyǵyn bildiredi, biraq erli-zaıyptylardyń ekeýi de jumys istep otbasyn qamtamasyz etedi, sondaı-aq otbasylyq mindetterin ózara aıqyn bólisedi.

Testileý nátıjesi boıynsha jastar óz áriptesinde qamqorlyq, emosıalyq qoldaý jáne zıatkerlik deńgeıin baǵalaıdy. Jeke qasıetterden basqa, seriktesti tańdaý kezinde ómirlik qundylyqtar, nanymdar men dúnıetanymnyń ózara baılanysy men sáıkes kelýi mańyzdy. Jastar úshin basty basymdyqtar - otbasy, balalar jáne densaýlyq. Jastardyń nekeni resmı túrde tirkeý túsinigi áli anyq emes, óıtkeni olardyń kózqarastary óte qarama-qaıshy bolyp keledi.

Jalpy, jastardyń otbasy men nekege qatysty túsinimdiligi qazaqstandyq qoǵamda qabyldanǵan kanondarmen sáıkes keledi degen qorytyndy jasaýǵa bolady.

 

«Zor Rýh» qaıyrymdylyq qory»


Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar