Қазақстан Сенатында қазақстандық тауар өндірушілердің тізілімін енгізуді көздейтін заң жобасы ұсынылды, деп хабарлайды Dalanews.kz.
Бұл бастама 2023 жылы Мемлекет басшысы берген тапсырмадан туындаған, ол үш жыл ішінде реттелетін сатып алулардағы қазақстандық мазмұн үлесін 60%-дан асыруды көздеген болатын. Жаңа тізілім «СТ-KZ» сертификаты мен Индустриялық сертификаттың қызметін алмастырып, тауар өндірушілердің барлық қолданыстағы тізілімдерін біріктіреді.
Қазіргі таңда кәсіпкерлер сертификаттау процесінде айтарлықтай уақыт пен қаржылық шығындарға тап болуда. «СТ-KZ» сертификаты тауардың шығу тегін және оның Қазақстан аумағында өндірілгенін растайды, ал Индустриялық сертификат өндірушінің көрсетілген өнімді шығара алатын қабілетін дәлелдейді.
Қолданыстағы сертификаттарды беру қазіргі кезде ақылы түрде жүзеге асырылады және бұл үдеріс жеке сарапшылардың қорытындыларына негізделеді. Сонымен қатар, бұл жүйеде адами фактордың әсері жоғары, ал өндірушілердің бірыңғай деректер базасы мен мемлекеттік ақпараттық жүйелермен интеграцияның жоқтығы объективтілік пен ашықтыққа қауіп төндіреді.
Сертификаттау жүйесінің осы олқылықтарын ескере отырып, ұсынылып отырған тізілім толыққанды ақпараттық жүйе ретінде қызмет етеді. Ол сараптама үшін қажет құжаттарды қамтитын басқа мемлекеттік ақпараттық жүйелермен интеграцияланады. Бұдан бөлек, жеке сараптама орнына мемлекеттік сараптама енгізіледі, бұл процеске бизнес өкілдерін тарту арқылы жүзеге асады. Тізілімге қатысу үшін кәсіпкерлер өтініш беріп, цифрлық верификациядан өтуі, өндірісті бағалау процедурасынан өтуі қажет, содан кейін ғана тізілімге енгізу немесе енгізбеу туралы шешім қабылданады.
Қажет болған жағдайда өндіріс орнында инспекция жүргізіліп, тізілімге енгізу туралы шешімді Қазақстан Республикасының Индустрия және құрылыс министрлігі салалық комиссиялардың ұсынысы негізінде қабылдайды. Цифрлық мәліметтерді пайдалану тізілімге өтініш берген кезеңде жалған өндірушілерді анықтауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ өтініш беруші мен әкімші арасындағы тікелей байланыстарды барынша азайтып, жабдықтар мен технологиялық операцияларға қатысты манипуляцияларды болдырмауға жағдай жасайды.
Өндірісті бағалау үшін арнайы комиссия құру өнімнің локализация деңгейін анықтауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, бұл тізілім бизнестің шығындарын азайту мақсатында тегін болмақ. Жаңа тізілім қазіргі қолданыстағы көптеген тізілімдер мен сертификаттардың орнына отандық тауар өндірушілер туралы ақпаратқа бірыңғай қолжетімділік нүктесін құруды қамтамасыз етеді.
Мемлекеттік қолдау шаралары, соның ішінде реттелетін сатып алулар, тек осы тізілімге енгізілген отандық өндірушілерге ғана қолжетімді болатынын атап өткен жөн. Бұл нарықтағы сенімділікті арттыруға ықпал етеді. Жаңа тәсіл бюджет қаражатын тиімдірек пайдалануға, мемлекеттік қолдау шараларының мақсатты әрі адресті болуын қамтамасыз етуге және ұлттық экономиканың дамуына серпін береді деп күтілуде.