Қазақстан сирек кездесетін металдарды өндіру бойынша Қытайды басып озатын әлеуеті бар, - деп хабарлайды Dalanews.kz The times of Central Asia-ға сілтеп.
Қазақстан бағалы әрі сирек жер металдарын, сирек жер элементтерін (РЭ) өндіру бойынша халықаралық бәсекенің негізгі қатысушысы болды.
Халықаралық даму сарапшысы Хавьер Пьедрамен басылымға берген сұхбатында Қазақстан Қытаймен бәсекеге түсіп қана қоймай, оны өндіру жағынан да басып озатынын мәлімдеді.
АҚШ халықаралық даму агенттігінің (USAID) бұрынғы өкілі, қаржылық кеңесші Пьедра қазір Қытайдың әлемдік өндірістің 70 пайызын бақылайтынын айтты. Ол Қазақстан Қытайдың Батыспен шиеленіскен қарым-қатынасына байланысты осы саладағы отандық өнеркәсібін дамыту үшін қолайлы жағдайға ие екенін түсіндірді.
"Asia Times" газетінің баяндамасында Пьедра "Қазақстан компьютерлер, турбиналар мен автомобильдер өндірісінде қолданылатын скандий, иттрий және 15 лантанидтер сияқты сирек жер элементтерін өндіруде Қытаймен тең болуы мүмкін" деп мәлімдеді.
Батыс елдерінен басқа, Үндістан да Қазақстанның сирек жер элементтерін өндіруден пайда көреді және Үндістанның іскерлік баспасөзінің хабарлауынша, Қазақстан Үндістанның сирек жер элементтері сұранысын өтей алады.
Қазақстанның сирек жер элементтері әлеуеті 2010 жылдан бері белгілі, бірақ шетелдік инвесторлар Қытайда өз бизнесін дамытуды жөн санап, көбіне еленбеді. Сирек жер элементтерін өндіру – қымбат және қаржылық жағынан тәуекелі басым кәсіп. Кен орындарын барлау да осыған ұқсас шығынды және айтарлықтай уақытты қажет етеді. Дегенмен сирек металдардың стратегиялық маңызы артып келеді.
АҚШ пен Еуропалық Одақ (ЕО) енді ауқымды тау-кен жобаларына қомақты қаржы салуға дайын және балама жеткізу арналарын зерттеп жатыр. Бүгінгі таңда Құрама Штаттардағы иттрий мен скандийдің тұтыну көлемі импортқа байланысты, ал ЕО сирек металдардың 98 пайызын Қытайдан импорттайды.
Былтыр қыркүйекте Нью-Йоркте президенттік саммит өтіп, онда Қазақстан, Қырғызстан, Түркіменстан, Өзбекстан және АҚШ өкілдері маңызды сирек металдарды барлау және өндіру мәселелерін талқылады.
"Пьедраның пікірінше, Қазақстан өзінің сирек жер элементтері қорларынан пайда табуға дайын, бірақ тау-кен өндірісі ең алдымен қазіргі экологиялық талаптарға сай болу үшін жаңартылуы керек. Әлеуетті инвесторларды таңдағанда да мұқият болу керек.
Бұл ретте Қазақстан билігі сирек жер кен орындарын пайдалану мүмкіндіктерін зерттеуді жалғастырып жатыр. Былтыр қарашада Астанада Қасым-Жомарт Тоқаев пен Эммануэль Макрон стратегиялық маңызды пайдалы қазбаларды өндіру мәселесін талқылады, ал өткен айда Қазақстан мен АҚШ президенттері арасында баламалы диалог өтті", - деп жазды басылым.
