Eýropalyq sarapshylar «Sırıza» partıasy men Kremldi Eýroodaq pen eýroıntegrasıaǵa qarsy múdde muńdas, maqsattas etip tur degen pikir aıtady. Postsosıalıstik elder ishinde ekonomıkalyq damýy men saıası júıesin demokratıalandyrý turǵysynan basqa kórshilerine qaraǵanda oq boıy ozyp kele jatqany eldiń biri – Chehıa. Osy eldiń prezıdenti Mılosh Zeman – Kremldiń saıasatyn qyzý qoldap júrgenderdiń biri. Eýropalyq zertteýshiler Mılosh Zeman prezıdenttik saılaý naýqany kezinde Reseıdiń «Lýkoıl» kompanıasynyń Chehıadaǵy keńsesinen qomaqty qarjy alǵanyn aıtady.
Kreml, árıne, Grekıa men Chehıa sıaqty áleýeti tómen eldermen shektelip otyrǵan joq. Fransıadaǵy ásireońshyl «Ulttyq front» partıasynyń lıderi Marın Le Pen hanymdy Pýtın rejımi men Máskeý saıasatynyń yqpaldy qoldaýshysy ári janashyry deýge bolady. Aıta keteıik, bul partıa «Fransıa – fransýzdar úshin» degen urandy strategıalyq maqsaty sanaıdy. Sondaı-aq, Marın Le Pen Fransıa úshin eýroıntegrasıanyń paıdasynan zıany kóp dep sanaıtyn saıası tulǵa. Jýyrda fransýz aqparat quraldary Marın Le Penniń partıasy Kremlge tıisti sanalatyn orys-cheh bankisinen 9 mıllıon dollar kóleminde nesıe alǵanyn jazdy. Al osy «Ulttyq front» partıasynyń negizin salǵan Marın hanymnyń ákesi – Jan-Marı Le Penniń Shveısarıadaǵy esep-shotyna orystyń «Vneshekonombanki» 2 mıllıon dollar aýdarǵany jaıly da derekter jarıalandy.
Brıtanıa aqparat quraldary Kremldiń el parlamenti Lordtar palatasynyń múshelerin qarjylaı qoldap kele jatqanyn jazyp jatyr. Lord Pıter Traskottyń «Gazprom» kompanıasynan, sondaı-aq, kezinde Tonı Bler úkimetinde mınıstr laýazymynda bolǵan lord Pıter Mandelsonnyń orys olıgarhtary Oleg Derıpaska men Vladımır Evtýshenkovtyń qarjylyq quryǵyna túskenin sarapshylar ashyq aıtýda. 2013 jyly lord Pıter Traskott Pýtındi Nobel syılyǵyna usynǵan bolatyn. Brıtanıanyń burynǵy qarjy mınıstri Pol Maıners Reseıdegi eń baı olıgarhtardyń biri Alısher Ýsmanovqa tıesili «Megafon» kompanıasynyń dırektorlar keńesiniń múshesi ekeni taǵy bar.
Fransıadaǵy ásireońshyl «Ulttyq front» partıasynyń lıderi Marın Le Pen hanymdy Pýtın rejımi men Máskeý saıasatynyń yqpaldy qoldaýshysy ári janashyry deýge bolady. Aıta keteıik, bul partıa «Fransıa – fransýzdar úshin» degen urandy strategıalyq maqsaty sanaıdy. Sondaı-aq, Marın Le Pen Fransıa úshin eýroıntegrasıanyń paıdasynan zıany kóp dep sanaıtyn saıası tulǵa. Jýyrda fransýz aqparat quraldary Marın Le Penniń partıasy Kremlge tıisti sanalatyn orys-cheh bankisinen 9 mıllıon dollar kóleminde nesıe alǵanyn jazdy. Al osy «Ulttyq front» partıasynyń negizin salǵan Marın hanymnyń ákesi – Jan-Marı Le Penniń Shveısarıadaǵy esep-shotyna orystyń «Vneshekonombanki» 2 mıllıon dollar aýdarǵany jaıly da derekter jarıalandy.
Kremldiń quryǵynan Germanıa da qutyla almapty. Germanıanyń radıkaldyq sanalatyn Ulttyq-demokratıalyq partıasy men «Germanıa úshin balama jol» partıasy búginde Máskeýdiń yrqynan shyǵa almaıtyn uıymǵa aınalǵan.
Joǵaryda aty atalǵan ásireońshyl nemese solshyl partıalar búginde óz elderiniń saıasaty men damý baǵytyn aıqyndap, bılik basynda otyrǵan partıalar emes. Negizinen bul partıalar – óz úkimetteri men Eýroodaqtyń saıasatyn júrgizetin Brússelge opozısıalyq baǵyt ustanǵan. Biraq bul partıalardyń daýysy men dúmpýi jer jarmasa da, óz elderindegi turǵyndardyń qoǵamdyq pikirine yqpal etýge áleýetti.
Saıası termınologıada qupıa agentter men opasyz satqyndardy, daǵdarysty jaǵdaı kezinde el ishinde úreı týǵyzyp, dıversıalar jasaıtyn, jalpy, óz eliniń múddesin emes, qarjy úshin nemese ıdeologıalyq úndestigine oraı basqa eldiń saıasatyn qoldaıtyn kúshterdi «besinshi kolonna» nemese «besinshi lek» dep ataıdy. Kreml Batys elderinde osyndaı «besinshi kolonnany» qarjynyń kúshimen jasaqtap jatyr. Kezinde Amerıka da 5 mıllıard dollar qarjy jumsap, osy «besinshi kolonnanyń» kómegimen Kıevte tóńkeris jasaǵany jóninde aqparat kóp. Saıası partıalar men iri yqpaldy tulǵalardy qarjyǵa aldaýsyratyp, óz múddesi jolynda paıdalaný dıplomatıa men barlaý qyzmetteriniń burynnan kele jatqan tásili. Rımdikter: «Ústine altyn artqan esektiń almas qamaly joq» deıdi. Sol qarjynyń kómegimen tek qamaldar alynbaı, talaı memlekettik tóńkerister jasalýda.
oinet.kz
