– Сіздердің бөлімшелеріңіздегі қызмет тек жедел шақыруларға ғана негізделмеген, күнделікті өмірде де жұмыстарыңыз қауырт, солар туралы айтып берсеңіз.
– Біздің бөлімнің қызметі ең алдымен төтенше жағдайлардың алдын алуға және болдырмауға бағытталған. Мысалы, жарнамалық іс-шаралар, акциялар, флешмобтар, бұқаралық ақпарат құралдарына шығу сияқты шаруалар жетердік. Қазір, мәселен, жылыту маусымы басталды, қыста қарлы боран мен бұрқасын жиі соғады. Ал біздің мамандар барлығын алдын ала болжауға міндетті. Егер біреу жолда қиындыққа тап болса, біз көмектесуге бар күшімізді саламыз. Көктем басталса, су тасқынының алдын алу мақсатында тағы да үгіт-насихат жұмыстарын жүргізіп, тұрғындарға арықтарды тазалап, аулаларындағы қарды уақытында шығаруды ескертеміз. Өрт қаупі бар кезеңде, жылдың жылы мезгілінде қураған ағаштар мен былтырғы шөптерді, тағы басқа осы секілді дүниелерді жою қажет екенін еске саламыз.
Біз орман қорымен белсенді түрде бірге жұмыс істейміз. Биылғы жаздың Қостанай мен Шығыс Қазақстан облыстарында орын алған ең қиын жағдайларын еске түсірейік, онда алапат өрт тұтанған болатын. Мұндай күтпеген жағдайларды алдын ала болжап, дер кезінде ауыздықтап, тез арада жоюымыз керек.
Демек, біздің жұмысымыз жылдың төрт мезгілінде де қызу қайнап жатады.
– Төтенше жағдай кезінде денсаулық сақтау және білім беру салаларындағы көптеген ұйымдармен қалай бірге әрекет етесіздер?
– Бұл мәселе, мәселен, медициналық мекемелерді тексеру кезінде талқыланады. Өрт кезінде медицина қызметкерлерінің өзін қалай ұстауы керек, яғни операцияны тоқтату, науқастың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және шұғыл түрде басқа бөлімшеге немесе емханаға ауыстыру, ары қарай операцияны жалғастыру – мұның бәрі жаттығулар кезінде алдын ала пысықталады.
Ал оқу орындарына келсек. Балабақшаларымыз бен мектептерімізде жүктеме артып, қызметкерлер мұғалімдерге қауіп төнген жағдайда қалай әрекет ету керектігі нұсқауда көрсетілген. Мысалы, жазда апаттық баспалдақты қалай пайдалану және түтін болған кезде балаларды көшеге шығару сынды жұмыстарды біз көрсетеміз.
Біз климатты ескере отырып, қыста балалар қалай эвакуацияланатындығын да зерделейміз. Осының барлығын төтенше жағдайлар кезінде алдын ала үйретуіміз керек, ол үшін жылдың кез келген мезгіліне қарамастан, қызметкерлермен кездесулер, тәжірибелік жаттығулар ұйымдастырылады. Қызметкерлерді үй-жайдан шұғыл эвакуациялау үшін әрқашан үйретіп отыру керек.
– Тексеру барысында қандай мәселелер мен қауіпсіздік ережелерінің анық бұзылуына жиі кезігесіздер?
– Кез келген жағдайда адам факторы әрқашан маңызды рөл атқарады. Біреу жұмыстан шығып бара жатып, жылытқышты, оргтехниканы, кондиционерді өшіруді, үйде пешті немесе үтікті өшіруді ұмытып кетеді. Кәдімгі тұрмыстық электр тогынан мысал келтірейік: бір адам оның жөнделмегенін байқап, оны жөндеу керек деп, өзіне ескертіп қояды. Бірақ... бір апта өтеді, тағы бір ай, бәрі ұмытылады, ең кішкентай ақаулар кейде үлкейіп, өртеніп кетуі мүмкін. Ол үшін біздің жігіттер чекпен жүреді. Олар ұсынымдарды, рецепттерді және жою мерзімін береді. Көпшілік сонда ғана ойлана бастайды.
Егер астаналық гарнизонның нысандарын есепке алатын болсақ, біздің ескертулерімізге дер кезінде жауап беріп, көпшілігінің көтерілгенін айта кету керек. Мемлекеттік нысандарда өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажетті қаражат бөлінген. Жеке бизнес те үлгеруге тырысуда. Қуантатыны, бүгінгі адамдар заң және техникалық жағынан сауатты.
– Қыста жолдар ауа райының құбылуына байланысты жабылған кезде, 112 қызметінің хабарламасына тұрғындар қалай қарайды?
– Олар тыңдайды. Негізінде тосын оқиғалар азаматтардың қаладан шұғыл түрде шығып кеткен жағдайында орын алып жатады. Ауа райына қарамастан, олар жұмысқа жетуге тырысады, өйткені ешкім жұмысынан айырылғысы келмейді немесе кез келген қолайсыз ауа райында үйге оралғысы келмейді.
Гарнизонда мұндай жағдайларға арналған арнайы техника бар, жақын маңдағы ауылдардан төтенше жағдайға тап болған азаматтарды алып кетеміз. Төтенше жағдайлар қызметінің ескертуіне құлақ аспай, ауа райының құрсауында қалған тұрғындарға да көмек көрсетуге міндеттіміз. Өйткені, біз көмектесу үшін осында отырмыз, жұмыс істеп жатырмыз.
– Жеке пәтер иелері мен Меншік иелері бірлестіктерінің тұрғын үйлердегі қауіпсіздікті қамтамасыз етуге көзқарасы қандай?
– Қазақстан Республикасының заңнамасына Жеке пәтер иелері кооперативінен Меншік иелері бірлестіктеріне көшу туралы ережелер енгізілді. Осыған байланысты бізде тұрғын үй алаптарында өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселесі өте өткір күйінде тұр. Құрылыс салушы тұрғын үйді тұрғызды, басқарушы компания өз өкілеттігін тапсырды, енді жалға алушылар өздеріне берілген нәрсені ортақ меншікке алды. Көбіне олардың дені өртке қарсы қорғаныс жүйелері жарамсыз, өрт сөндіру құралдарымен жабдықталмаған.
Осының барлығы біздің мамандардың Меншік иелері бірлестіктері төрағаларымен, өкілдерімен кездесулерде айқын көрінеді. Олар үйді қабылдау-тапсыру актісімен қабылдайды. Мұндай жағдайларда бізге, яғни ТЖД-ге хат арқылы хабарласуды ұсынамыз. Біздің мамандар үйдің өрт жағдайына тексеру жүргізіп, кемшіліктерді көрсетіп, соның негізінде қорытынды жасайды. Осы тізіммен бірлестік әзірлеушіге жүгінеді, шағым жазады, хат немесе азаматтық тәртіпте сот арқылы ағымдағы жағдайды шешеді.
– Үйді пайдаланудың кепілдік мерзімі өтіп кетсе немесе Жеке пәтер иелері кооперативтері өзінің тіркеуін немесе басқа деректерін өзгертсе ше?
– Кәсіпкерлік туралы кодекске сәйкес, мұндай үйлер бойынша Меншік иелері бірлестіктері басшылары тексеру жүргізгеннен кейін тексеру жүргізген мемлекеттік органға бұзушылықтарды жою мерзімдерін ұзарту туралы өтінішпен жүгінуі тиіс. Өтініште бұзушылықтарды жою бойынша қолданылатын шаралар, бұзушылықтарды жою мерзімдерін ұзартудың объективті себептері көрсетілуі тиіс. Мәселен, қысқа мерзімде кемшіліктерді жою мүмкін болмаса, айталық, гидрант пен өрт сөндіру шлангісін орнатсаңыз, хатқа сәйкес 3-4 айдың ішінде ақауларды жоюды реттеуге болады.
Біздің міндетіміз – тұрғын үй кешеніне, сауда орталығына, мектепке, балабақшаға, ауруханаға қатысты емес, азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету, айыппұлдар мен істерді сотқа барынша көп жібермеу.
